Het verlagen van de kiesgerechtigde leeftijd tot 16 jaar - Universiteit ...

lende rechten en plichten van jongeren. 58 Er wordt besloten de zaak over te dragen
aan een commissie van het deelstaatparlement. 59
Op 21 augustus 1996 besluit deze commissie dat er een schriftelijke adviesronde
moet komen die voor 31 oktober 1996 moet zijn afgesloten en op 6 november
wordt gevolgd door een hoorzitting. 60 Onder andere vertegenwoordigers van
het jeugdparlement, van de Deutscher Kinderschutzbund, en van de universiteit
van Heidelberg laten zowel schriftelijk als bij de hoorzitting van zich horen. Over
het algemeen worden daarbij dezelfde argumenten aangedragen als in het plenaire
debat. 61 Ten slotte onderzoekt de commissie of het wetsvoorstel in overeenstemming
is met de grondwet. Daarbij concludeert de commissie dat van strijdigheid
met de grondwet geen sprake is. 62
Begin februari 1997 adviseert de commissie van het parlement het wetsvoorstel
zonder amendementen aan te nemen. 63 Op 20 februari 1997 vindt de tweede
lezing van het wetsvoorstel plaats. De commissie en de fracties komen weer aan
het woord. De wet wordt met de stemmen van SPD, de Groenen en de SSW aangenomen.
64 Op 27 februari 1997 wordt de kiesgerechtigde leeftijd officieel tot 16
jaar verlaagd. 65
2.3.3 Hessen
Begin 1998 bespreekt de Landestag van Hessen, een deelstaat in midden Duitsland
met ruim 6 miljoen inwoners, een voorstel van de coalitie van SPD en Groenen
om de kieswet aan te passen. Die aanpassing betreft een verlaging van de
kiesgerechtigde leeftijd tot 16 jaar. 66 Het debat vindt plaats in twee zittingen in
mei 1998. Tijdens die zittingen blijken CDU en de FDP net als in de andere deelstaten
sterk tegen de voorgestelde verlaging te zijn. Desondanks besluit de coalitie
de verandering door te voeren. Het debat in Hessen verschilt daarbij niet wezenlijk
van de twee hiervoor wat uitvoeriger besproken debatten. Gemeenteraadsverkiezingen
in Hessen zijn voorzien voor maart 2001.
Begin 1999 vinden echter deelstaatverkiezingen plaats en maakt de
Rood/Groene coalitie plaats voor een coalitie van CDU en FDP. Deze partijen
draaien de verlaging van de kiesgerechtigde leeftijd weer terug. 67 Dat gebeurt in
een wetsvoorstel waarin onder andere ook de zittingstermijnen van gemeenteraden
wordt verlengd tot 5 jaar en het kiesstelsel wordt aangepast. 68 De belangrijkste
nieuwe argumenten van de Groenen en de SPD om de verlaging niet terug te
draaien zijn gebaseerd op het argument van de ‘gewekte verwachtingen’: Groenen
14