Afhankelijkheid hanteren - ThiemeMeulenhoff

2.2 Begeleiden op psychosociaal gebied
• voor wassen en kleden vertellen wat ze gaat doen;
• Menno als een volwassene bejegenen;
• via zintuigprikkeling ervoor proberen te zorgen dat Menno wakker blijft;
• de ouders, broers en zussen inlichten dat ze zoveel mogelijk met Menno moeten praten,
zijn eigen muziek draaien en zijn eigen televisieprogramma's opzetten;
• ervoor zorgen dat Menno's vrienden op bezoek komen;
• ervoor zorgen dat het bezoek zich veilig, vertrouwd en welkom voelt.
KENNISOPDRACHT
1 Wat is afhankelijkheid en geef een voorbeeld hiervan.
Afhankelijkheid is een toestand van zorg, hulp en/of ondersteuningbehoeftig zijn. Een voorbeeld:
Bert is lichamelijk en verstandelijk gehandicapt. Op zijn bed ligt een mooie rode bal. Hij wil de
bal graag in zijn handen nemen. Hij roept: ‘Eh, eh...’ Maar Inge, die bij zijn bed staat, begrijpt
hem niet. Dan begint Bert te krijsen. Linda, die net voorbij komt lopen met een kopje thee voor
Daan, zegt: ‘Hé Bertje, wat is er? Wil je die mooie bal?’ En ze geeft hem in het voorbijgaan
de bal in zijn handen. Bert kijkt tevreden naar de bal.
2 Wat is zich afhankelijk voelen en geef een voorbeeld hiervan.
Je voelt je afhankelijk wanneer je de balans tussen zorg, hulp en ondersteuning krijgen en
zorg, hulp en ondersteuning bieden kwijt bent. Een voorbeeld: ‘Voor de aanvraag van mijn
werkloosheidsuitkering ben ik helemaal afhankelijk van het goede humeur van de ambtenaar.
Ik kan er zelf niets aan veranderen, ik moet het maar afwachten. Ik voel mij afhankelijk en
machteloos’, zegt Karel.
3 Wat is zich afhankelijk gedragen en geef een voorbeeld hiervan.
Zich afhankelijk gedragen is iets anders dan afhankelijk zijn. Je gedraagt je afhankelijk wanneer
je hulp, zorg of ondersteuning vraagt terwijl dat eigenlijk niet nodig is. Je doet dit om aandacht
te krijgen, verwend te worden of omdat je gehospitaliseerd bent. Voorbeeld: ‘Mam, wil jij mijn
blouse even strijken? Jij kunt dat veel beter dan ik!’, roept Daphne naar haar moeder. Daphne's
moeder weet dat Daphne zelf heel goed kan strijken. Maar Daphne heeft het moeilijk de laatste
tijd; haar vriend heeft het uitgemaakt. Moeder verwent haar een beetje en stemt toe.
4 Wat is hospitalisatie en geef een voorbeeld hiervan.
Hospitalisatie is een extreme vorm van afhankelijk gedrag dat kan ontstaan als iemand langdurig
in het ziekbed, het ziekenhuis of verpleeghuis is opgenomen.
Voorbeeld: ‘Wat is dit nu, Kirsten, je hebt nog helemaal niet van je melk gedronken’, zegt
Carola. ‘De beker staat al een tijdje op je blad.’ Kirsten kijkt omhoog. ‘Kan ik niet, jij moet me
helpen’, zegt ze en ze kijkt Carola hulpeloos aan. ‘Niks ervan, schooier’, grapt Carola, ‘je kunt
dat best zelf’. En als Kirsten uiteindelijk toch zelf haar beker naar de mond brengt, geeft Carola
haar een goedkeurend klopje op haar schouder.
5 Hoe kun je hospitalisatie voorkomen?
Als je de afhankelijke situatie van de zorgvrager zo bewust mogelijk hanteert en zijn
onafhankelijkheid stimuleert, dan kun je hospitalisatie misschien voorkomen. Hierbij zijn de
volgende aandachtspunten van belang:
• vraag de zorgvrager altijd naar zijn mening wanneer er beslissingen genomen moeten
worden;
8
© ThiemeMeulenhoff