Handboek voor begeleiders van vluchtelingen en ... - Stichting ROS
Handboek voor begeleiders van vluchtelingen en ... - Stichting ROS Handboek voor begeleiders van vluchtelingen en ... - Stichting ROS
HOOFDSTUK IV CULTUREEL BEWUSTZIJN EN GEVOELIGHEID 4.1 Inleiding Dit deel van het handboek is bedoeld om een aantal aantekeningen te maken in verband met communicatie en cultuur voor mensen die werken met gedetineerde vluchtelingen, asielzoekers en migranten. Doeltreffende communicatie tussen mensen van een verschillende cultuur is vaak een uitdaging. Cultuur voorziet mensen van een manier van denken, van een manier om de wereld te bekijken, te beluisteren en te interpreteren in een eigen context. Verschillende culturen zien, voelen en interpreteren woorden en handelingen verschillend. Om doeltreffend en oprecht te communiceren is het noodzakelijk om zowel onze eigen cultuur als andere culturen te begrijpen. Voor een beter begrip van het begrip culturele gevoeligheid, is het nuttig de volgende termen en definities te begrijpen. 30 TERMEN EN DEFINITIES • Ras: een woordenboekdefinitie luidt: 'de afstammelingen van een gemeenschappelijke voorouder, in het bijzonder diegenen die een gemeenschappelijke reeks kenmerken hebben geërfd'. Volgens wetenschappers is het verschil tussen raciale groepen echter oppervlakkig en is de term 'ras' dus in wezen betekenisloos. In feite is er één ras: het menselijk ras. • Cultuur: verwijst naar de standpunten, waarden en manieren van leven, zoals bijvoorbeeld religie, gewoonten en voedsel van een bepaalde groep mensen. • Vooringenomenheid: Geloof en opvattingen die een individu of een groep individuen ertoe brengt bevooroordeeld te zijn in het voor- of nadeel van leden van een bepaalde groep. Vooringenomenheid betekent vooroordelen koesteren en is gewoonlijk negatief. Bevooroordeelde standpunten zijn niet gebaseerd op feitelijke kennis maar op negatieve aspecten die leiden tot een vijandige houding. • Stereotypering: verwijst naar het beeld of de mening gebaseerd op iemands etnische afkomst, die hem of haar kant-en-klaar en simplistisch kenschetst. Zulke beelden of opvattingen vinden hun grond vaak in mythes en praatjesmakerij. • Etnisch: Het woord 'etnisch' is geëvolueerd uit het Griekse woord 'ethnikos'’ dat verwijst naar een volk of natie. Iedereen heeft een etnische origine. Een etnische groep 30 Deze termen en definities werden ontleend aan “Strangers No More – Transformation through racial justice”, cursusmateriaal gepubliceerd door het 'Committee for Racial Justice of the Methodist Church' uit het Verenigd Koninkrijk. Voor meer informatie over deze publicatie en ander materiaal, kan je terecht op de website: http://www.methodist.org.uk. 59
is een zelfbewuste groep mensen, verenigd of nauw verwant door een gedeelde ervaring en een te onderscheiden identiteit (door taal of cultuur bijvoorbeeld). De term 'etnische minderheid’ verwijst naar een groep mensen in de samenleving die door hun aantal in een minderheid zijn binnen een dominante meerderheidsgroep. • Etnocentrisme: verwijst naar het meerderwaardigheidsgevoel van iemands eigen culturele groep of samenleving en de daaraan gekoppelde afkeer of onbegrip van andere culturele groepen. • Xenofobie: of 'vreemdelingenvrees'. Sommige mensen voelen zich comfortabeler bij het woord xenofobie dan bij racisme. Het impliceert dat wij allemaal vreemdelingen vrezen. Daardoor ontwijkt men de basisgrond voor de angst: dikwijls racisme. • Racisme: bestaat algemeen uit gedragingen, woorden of praktijken die mensen bevoorof benadelen omwille van hun huidskleur, cultuur of etnische afkomst. Zelfs in subtiele vorm is racisme zo schadelijk als in openlijke vorm. 4.2 Het bewustzijn van verschillende culturen Cultuur is een identiteit die iedereen heeft. Het is gebaseerd op een aantal factoren zoals herinneringen, etnische identiteit, het standpunt van de familie ten opzichte van het grootbrengen van kinderen, klasse, geld, religieuze – en andere vieringen, de rolverdeling binnen de familie afhankelijk van geslacht of leeftijd. Culturen zijn in hun verschillen niet superieur of inferieur ten opzichte van elkaar. Ze zijn voortdurend in beweging voor zowel het individu als de gemeenschap. Zowel hier als in andere landen zijn er veranderingen op til. Oudere mensen hebben dikwijls een andere houding in vergelijking met jongere familieleden. Cultureel bewustzijn is: • In staat zijn de gelijkenissen tussen mensen van een verschillende achtergrond en afkomst te respecteren en positief te herkennen. • Het nodige respect opbrengen voor hoe mensen verkiezen behandeld en aangesproken te worden • Onvertrouwde situaties of thema's met een open geest benaderen • Grenzen respecteren en eigen beperkingen herkennen maar tegelijkertijd de gepaste strategie toepassen om met moeilijke situaties om te gaan. • Zelfbewust zijn en erkennen dat geen enkele cultuur superieur is ten opzichte van een andere • Geen veronderstellingen maken • Stereotype houdingen en gedrag vermijden Culturele elementen zijn onder andere: traditie, etiquette, ceremonies, waarden, lichaamstaal, ruimte, voedsel, artistieke expressie, houding tegenover vrouwen, maagdelijkheid, vrouwelijke en mannelijke rollen, kleding, taal, religie, links hand of rechts hand, tijd, geven, aanraken, groeten, kussen, seksualiteit en vele andere elementen. 60
- Page 10 and 11: voorzieningen die garanderen dat ee
- Page 12 and 13: Plaats van detentie: In dit handboe
- Page 14 and 15: Afkortingen APT BPP BPTP CAT ECPT C
- Page 16 and 17: INLEIDING i. Het doel van de traini
- Page 18 and 19: en besluiten onderschrijven die doo
- Page 20 and 21: om vluchtelingen en asielzoekers te
- Page 22 and 23: asielprocedures; het recht van migr
- Page 24 and 25: • Asielzoekers mogen niet onderge
- Page 26 and 27: • Daar waar asielzoekers worden o
- Page 28 and 29: x. Kunnen vluchtelingen en asielzoe
- Page 30 and 31: landen voor geslachtsgerelateerde k
- Page 32 and 33: HOEVEEL VLUCHTELINGEN, ASIELZOEKERS
- Page 34 and 35: HOE LANG MOGEN VLUCHTELINGEN, ASIEL
- Page 36 and 37: De gedeeltes hieronder geven gedeta
- Page 38 and 39: krijgen vertrouwelijk te behandelen
- Page 40 and 41: PRAKTIJKTIP - BETROKKENHEID VAN REC
- Page 42 and 43: INFOTIP - CONTROLE OP PLAATSEN VAN
- Page 44 and 45: eligieuze behoeftes van de gedetine
- Page 46 and 47: CH-1211, Geneva 10 Switzerland Zodr
- Page 48 and 49: 3.1 Inleiding HOOFDSTUK III PSYCHOS
- Page 50 and 51: • Luister niet alleen naar wat ge
- Page 52 and 53: ergste vorm kan een zware depressie
- Page 54 and 55: Je elke dag 20 minuten fysiek inspa
- Page 56 and 57: spelletjes spelen. Net zoals suïci
- Page 58 and 59: Na twee weken verminderen de maagkr
- Page 62 and 63: Culturele universele waarden houden
- Page 64 and 65: • Kleine stappen voor te stellen
- Page 66 and 67: • Convention against Torture and
- Page 68 and 69: with unaccompanied minor asylum see
- Page 70 and 71: APPENDIX B European Legal Framework
- Page 72 and 73: the following: voluntary return; re
- Page 74 and 75: considered under an admissibility o
- Page 76 and 77: (iii) in cases where asylum-seekers
- Page 78 and 79: Guideline 6: Detention of Persons u
- Page 80 and 81: claim might be made for the issue o
- Page 82 and 83: 17. Article 10(1) ICCPR 1988 UN Bod
- Page 84 and 85: II. Arrest 1. Date of arrest:......
- Page 86 and 87: V. Indicate internal steps, includi
- Page 88 and 89: Separation of detainees • Are men
- Page 90: Om een copie van dit document te be
is e<strong>en</strong> zelfbewuste groep m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, ver<strong>en</strong>igd of nauw verwant door e<strong>en</strong> gedeelde<br />
ervaring <strong>en</strong> e<strong>en</strong> te onderscheid<strong>en</strong> id<strong>en</strong>titeit (door taal of cultuur bij<strong>voor</strong>beeld). De term<br />
'etnische minderheid’ verwijst naar e<strong>en</strong> groep m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in de sam<strong>en</strong>leving die door hun<br />
aantal in e<strong>en</strong> minderheid zijn binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> dominante meerderheidsgroep.<br />
• Etnoc<strong>en</strong>trisme: verwijst naar het meerderwaardigheidsgevoel <strong>van</strong> iemands eig<strong>en</strong><br />
culturele groep of sam<strong>en</strong>leving <strong>en</strong> de daaraan gekoppelde afkeer of onbegrip <strong>van</strong><br />
andere culturele groep<strong>en</strong>.<br />
• X<strong>en</strong>ofobie: of 'vreemdeling<strong>en</strong>vrees'. Sommige m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> voel<strong>en</strong> zich comfortabeler bij<br />
het woord x<strong>en</strong>ofobie dan bij racisme. Het impliceert dat wij allemaal vreemdeling<strong>en</strong><br />
vrez<strong>en</strong>. Daardoor ontwijkt m<strong>en</strong> de basisgrond <strong>voor</strong> de angst: dikwijls racisme.<br />
• Racisme: bestaat algeme<strong>en</strong> uit gedraging<strong>en</strong>, woord<strong>en</strong> of praktijk<strong>en</strong> die m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> be<strong>voor</strong>of<br />
b<strong>en</strong>adel<strong>en</strong> omwille <strong>van</strong> hun huidskleur, cultuur of etnische afkomst. Zelfs in<br />
subtiele vorm is racisme zo schadelijk als in op<strong>en</strong>lijke vorm.<br />
4.2 Het bewustzijn <strong>van</strong> verschill<strong>en</strong>de cultur<strong>en</strong><br />
Cultuur is e<strong>en</strong> id<strong>en</strong>titeit die iedere<strong>en</strong> heeft. Het is gebaseerd op e<strong>en</strong> aantal factor<strong>en</strong> zoals<br />
herinnering<strong>en</strong>, etnische id<strong>en</strong>titeit, het standpunt <strong>van</strong> de familie t<strong>en</strong> opzichte <strong>van</strong> het<br />
grootbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> <strong>van</strong> kinder<strong>en</strong>, klasse, geld, religieuze – <strong>en</strong> andere viering<strong>en</strong>, de rolverdeling<br />
binn<strong>en</strong> de familie afhankelijk <strong>van</strong> geslacht of leeftijd.<br />
Cultur<strong>en</strong> zijn in hun verschill<strong>en</strong> niet superieur of inferieur t<strong>en</strong> opzichte <strong>van</strong> elkaar. Ze zijn<br />
<strong>voor</strong>tdur<strong>en</strong>d in beweging <strong>voor</strong> zowel het individu als de geme<strong>en</strong>schap. Zowel hier als in<br />
andere land<strong>en</strong> zijn er verandering<strong>en</strong> op til. Oudere m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> dikwijls e<strong>en</strong> andere<br />
houding in vergelijking met jongere familieled<strong>en</strong>.<br />
Cultureel bewustzijn is:<br />
• In staat zijn de gelijk<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de achtergrond <strong>en</strong><br />
afkomst te respecter<strong>en</strong> <strong>en</strong> positief te herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>.<br />
• Het nodige respect opbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> <strong>voor</strong> hoe m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> verkiez<strong>en</strong> behandeld <strong>en</strong> aangesprok<strong>en</strong><br />
te word<strong>en</strong><br />
• Onvertrouwde situaties of thema's met e<strong>en</strong> op<strong>en</strong> geest b<strong>en</strong>ader<strong>en</strong><br />
• Gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> respecter<strong>en</strong> <strong>en</strong> eig<strong>en</strong> beperking<strong>en</strong> herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> maar tegelijkertijd de gepaste<br />
strategie toepass<strong>en</strong> om met moeilijke situaties om te gaan.<br />
• Zelfbewust zijn <strong>en</strong> erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> dat ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele cultuur superieur is t<strong>en</strong> opzichte <strong>van</strong> e<strong>en</strong><br />
andere<br />
• Ge<strong>en</strong> veronderstelling<strong>en</strong> mak<strong>en</strong><br />
• Stereotype houding<strong>en</strong> <strong>en</strong> gedrag vermijd<strong>en</strong><br />
Culturele elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn onder andere: traditie, etiquette, ceremonies, waard<strong>en</strong>, lichaamstaal,<br />
ruimte, voedsel, artistieke expressie, houding teg<strong>en</strong>over vrouw<strong>en</strong>, maagdelijkheid,<br />
vrouwelijke <strong>en</strong> mannelijke roll<strong>en</strong>, kleding, taal, religie, links hand of rechts hand, tijd, gev<strong>en</strong>,<br />
aanrak<strong>en</strong>, groet<strong>en</strong>, kuss<strong>en</strong>, seksualiteit <strong>en</strong> vele andere elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
60
Change language