Handboek voor begeleiders van vluchtelingen en ... - Stichting ROS

opsluiting of verbanning. 22 Detentie kan enkel wettig/rechtmatig zijn, als er een wettelijke
basis is om opsluiting te bevelen. Elk bevel moet een gewettigd doel hebben; er mogen geen
andere (minder drastische) middelen voorhanden zijn om het doel dat detentie rechtvaardigt te
bereiken (zoals aanwezigheid bij interviews en hoorzittingen, of inschikkelijkheid met een
uitwijzingsbevel). De opsluiting moet een beperkte duur hebben en moet toegepast worden op
een niet-discriminatieve manier. Opdat overheden hun wettelijke verplichtingen zouden
naleven, moeten zij het volgende doen:
• Onmiddellijk informatie verschaffen aan de gedetineerde: Direct na arrestatie moeten
de arresterende autoriteiten informatie verschaffen over de redenen van arrestatie en
opsluiting en over de rechten van de gedetineerde. Dit moet gedaan worden in een taal
en op een manier die de gedetineerde verstaat. Als de personen in groep arriveren en
als ze aan de plaatselijke magistraat worden voorgesteld als groep, moet erop
toegezien worden dat er tolken beschikbaar zijn in de rechtszaal of in de faciliteit waar
het gebeurde plaatsvindt, om voldoende uitleg te geven over wat er gaande is. Bij
aankomst zijn vluchtelingen, asielzoekers en migranten bijzonder kwetsbaar van hun
reis. Daarom is het van fundamenteel belang dat zij verstaan wat er gebeurt en dat zij
hun rechten kennen. Bovendien moeten advocaten aanwezig zijn om met de nieuw
aangekomenen te spreken. Een gerechtelijke actie zonder garantie dat alle
aangekomenen verstaan wat er gaande is, vormt een schending van het recht op
informatie. (ICCPR, art. 9(2)); BPP 10, 11, 13; UNHCR Richtlijnen voor Detentie,
Richtlijn 5)
PRAKTIJKTIP – KEN UW RECHTEN
Zoals eerder vermeld, zijn ‘Ken-Uw-Rechten-Presentaties’ door NGO’s een
doeltreffende manier om veel van de nodige informatie te verstrekken aan alle
gedetineerden. Verscheidene groepen in de Verenigde Staten hebben zulke projecten
opgezet – the Florence Immigrant and Refugee Rights Project (http://www.firrp.org)
en the Capitol Area Immigrants’ Rights Coalition (CAIR)
(http://www.caircoalition.org) – met het akkoord van de overheid, die in sommige
gevallen steun en subsidies heeft voorzien. De overheid ziet in dat hoe meer
gedetineerde vluchtelingen en immigranten hun rechten kennen, hoe sneller en
doeltreffender de procedures kunnen plaatsvinden om hun aanvragen te beoordelen.
• Toegang verschaffen tot doeltreffend juridisch advies: Regeringen moeten de
mogelijkheid hebben om snel een juridisch raadgever te contacteren, zodat die kort na
arrestatie een gedetineerde kan bijstaan en helpen zijn en haar rechten te begrijpen, en
kan vaststellen of hij of zij aanspraak heeft op asiel. ICCPR, art. 14(c); BPP 17, 18;
UNHCR Richtlijnen voor Detentie, Richtlijn 5.
22 UVRM, artikel 9; ICCPR, artikel 9(1); ECHR, artikel 5(1). Zie, Mensenrechtencomité, General Comment Nr.
8/1982. (ICCPR, artikel 9(1) gaat over alle vormen van beroving van vrijheid, inclusief gevallen in verband met
immigratiecontrole); Mensenrechtencomité Verslag Nr. 560/1993 (is nodig in alle omstandigheden en is
onderdeel van relevante evenredigheid); Mensenrechtencomité Verslag Nr. 900/1999 (het risico op onderduiking
rechtvaardigt geen verlengde detentie waar andere, minder drastische middelen voorhanden zijn, zoals
aanmelding, borgtocht of andere voorwaarden) Chahal v. UK, vonnis van 15 november 1996 (verplichte
ijvernorm met betrekking tot detentie).
38