Zorgzwaartepakketten in de praktijk - Landelijk Platform GGz

1. Inleiding
1.1. Doel
Dit rapport is de neerslag van een verkenning naar de invoering van
zorgzwaartepakketten: wat vinden organisaties van de ZZP‟s, hoe pakken organisaties
het aan, wat merken cliënten ervan, wat is het zorgaanbod en sluit het aan bij de
wensen van de cliënt. Dit deel van de tussenrapportage brengt in beeld hoe
organisaties uit de geestelijke gezondheidszorg met de invoering van de ZZP‟s
aan de gang zijn.
Organisaties binnen de ggz bevinden zich wat betreft ZZP‟s in de startfase. Organisaties
stellen vaak een ZZP-werkgroep aan waarin diverse disciplines vertegenwoordigd zijn.
Een belangrijke vraag is hoe de organisatie invulling moet geven aan de ZZP‟s.
Bij het merendeel van de organisaties (acht van de tien) zijn de plannen inmiddels uitgekristalliseerd
en worden ze geïmplementeerd op de werkvloer. Bij andere organisaties
(twee van de tien) is men nog bezig deze vraag te beantwoorden.
Het financiële aspect speelt hierbij een grote rol. Instellingen die er financieel op achteruit
gaan (afbouwers) lijken meer moeite te hebben om de invoeringsvraag te beantwoorden
dan instellingen die er financieel op vooruit gaan (opbouwers).
Vanaf 2010 zijn de budgetten van ggz-zorginstellingen afhankelijk van de zorgzwaarte van
hun cliënten. De overige zorgsectoren worden al vanaf 2009 voor een deel op deze nieuwe
manier bekostigd (zie kader). Nog niet alle organisaties hebben de financiële kant van de
invoering afgerond. Bij sommige organisaties is het namelijk nog onduidelijk wat de
zorgzwaartebekostiging precies gaat betekenen voor specifieke locaties. Deze locaties
worden nog niet betaald op basis van ZZP‟s, maar op basis van een gemiddelde bedprijs.
Invoering zorgzwaartebekostiging
In 2009 bedroeg de afbouw maximaal 2% van het oude budget. In 2010 is de
afbouw maximaal 6% en in 2011 maximaal 13%. Zorgorganisaties die meer dan
13% van hun budget moeten afbouwen, hebben een maatwerkregeling van de
Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Instellingen die door zorgzwaartebekostiging
juist meer geld krijgen, hoeven geen 3 jaar te wachten op een volledig ZZPbudget.
De afbouw voor de ggz is pas een jaar later ingegaan: in 2010 6% en
in 2011 13%.
Bron: www.rijksoverheid.nl
De meeste cliënten hebben inmiddels een ZZP-indicatie. Over het algemeen hebben alle
organisaties hun medewerkers voorgelicht. Tevens hebben organisaties een begin gemaakt
met de voorlichting richting cliënten.
Toch is de bevinding dat op de werkvloer het ZZP geen thema is dat leeft. Medewerkers,
zoals persoonlijk begeleiders, zijn vaak belast met de indicatie-aanvragen. Dit is voor hen
een tijdrovende en moeizame klus. De positieve gedachte achter de ZZP‟s gaat hierdoor
vaak verloren (zie kader).
Ook bij de cliënten leven de ZZP‟s nog niet. Cliënten weten over het algemeen niet wat
een ZZP is en een deel van de cliënten weet niet dat zij een zorgplan hebben. De ggzsector
moet dus nog een slag slaan.
5