Zorgzwaartepakketten in de praktijk - Landelijk Platform GGz

“Je kijkt naar het pakket van een cliënt. Je probeert het gesprek aan te gaan en te kijken
waar iemand behoefte aan heeft. We zijn nu bezig met het project minimale zorg. Hierbij
wordt gekeken naar de minimale zorg waarvan wij vinden dat cliënten die nodig hebben.
Dit is bepaald door een enquête te verspreiden onder medewerkers van de organisatie.
Als een cliënt die minimale zorg niet krijg, staat per leefdomein uitgewerkt wat de
vervolgstappen zijn. Een voorbeeld hiervan is als een cliënt ziek is en niet naar de dokter
wil gaan. Wij schrijven die cliënt dan toch gewoon in op het spreekuur van de huisarts.
Uiteindelijk blijkt dat je de zorgtijd vaak wel kwijt bent, omdat je iemand veel moet
activeren.” Persoonlijk begeleider
4.3.3 Ontwikkeling
Er is een ontwikkeling gaande waarin organisaties functies gaan differentiëren. Hierdoor
krijgen cliënten zorg van de verpleegkundige, de woonbegeleiders, en de huishoudelijk
medewerkster. Cliënten ervaren het als een voordeel dat woonbegeleiders vaak op de
locatie (helpen) koken. In tegenstelling tot het bestellen van kant en klare maaltijden uit
een centrale keuken is het eten verser en smakelijker.
Cliënten ervaren het als nadeel dat zij geconfronteerd worden met nieuwe mensen, wat
voor hen spanning oplevert. Tevens kunnen zij niet meer bij iedereen terecht met hun
zorgvraag. Dit geeft verwarring.
In hoeverre functiedifferentiatie wordt ervaren als positief of negatief blijkt af te hangen
van de zorgzwaarte van cliënten. Op een locatie waar cliënten met lichte beperkingen
wonen, wordt de functiedifferentiatie over het algemeen als positief ervaren door zowel
begeleiding als cliënten. Op een locatie waar vooral cliënten met zware beperkingen wonen
(bijvoorbeeld psychotische cliënten met gedragsstoornis) wordt die ontwikkeling vooral
door de begeleiding als negatief ervaren.
4.3.4 Samenvattend
We zien dat de geboden begeleiding – als onderdeel van 24uurszorg – redelijk goed
aansluit bij de wensen van de cliënt. Mede door de veiligheid en geborgenheid die de
cliënten eraan ontlenen.
Individuele begeleiding is van groot belang voor de cliënten. Voor sommige cliënten (de
zorgmijders) zorgt teveel begeleiding echter voor spanning. Bij hen komen de begeleiders
tot vastlegging van een ondergrens van zorg, zodat cliënten zich niet verwaarlozen.
We zien dat organisaties als gevolg van de ZZP‟s overgaan tot functiedifferentiatie: er
komen meerdere soorten beroepskrachten. In het algemeen ziet men dit niet als een
probleem. Een risico ontstaat als de cliënt niet meer goed weet waar hij terecht kan met
acute vragen. Sommige hulpverleners wijzen op het risico dat lager geschoolde
beroepskrachten bijvoorbeeld een aankomende crisis niet tijdig zullen signaleren.
4.4. Persoonlijke ontwikkeling
In deze paragraaf beschrijven we het aanbod met betrekking tot persoonlijke ontwikkeling.
Dit hebben we gedaan aan de hand van de volgende vijf onderwerpen: ontwikkelen van
vaardigheden, zingeving, acceptatie, sociale contacten met familie en vrienden en sociale
contacten met groepsgenoten en collega‟s.
4.4.1 Aanbod
Alle organisaties proberen de vaardigheden die cliënten al bezitten te behouden. Het gaat
bijvoorbeeld om vaardigheden zoals koken, de was doen of kamer schoonmaken.
Met name RIBW‟s geven veel aandacht aan het ontwikkelen van praktische vaardigheden.
Dit wordt gedaan door bijvoorbeeld samen te oefenen. Naast het ontwikkelen en behouden
van vaardigheden kunnen cliënten ook cursussen en trainingen volgen. Dit laatste zien we
vooral bij de cliënten van ggz-instellingen. Veel genoemde cursussen zijn de Liberman
30