Zorgzwaartepakketten in de praktijk - Landelijk Platform GGz

3.3. Gevolgen van de nieuwe bekostiging
Tot en met 2008 ontvingen zorginstellingen een gemiddeld bedrag voor elke cliënt.
De zorgzwaartepakketten vormen de basis voor de zorgzwaartebekostiging die in
2010 voor de ggz-sector is ingegaan. Sinds 1 januari 2010 krijgt een organisatie
alleen geld voor de werkelijk geleverde zorgzwaartepakketten. Deze nieuwe manier
van bekostiging betekent een financiële verandering voor organisaties. Van de tien
organisaties geven vier organisaties aan dat zij een afbouwer zijn. Bij de andere
organisaties is dit onduidelijk (zie kader algemene cijfers). In deze paragraaf gaan we
verder in op de gevolgen van deze nieuwe manier van bekostigen.
Ggz-sector
In de sector geestelijke gezondheidszorg is 52% van de zorgaanbieders een
groeier. De overige aanbieders moeten budget afbouwen. Van de afbouwers,
heeft 33% een herallocatie van maximaal 6%. Er zijn 17 aanbieders met een
herallocatie van meer dan 13% afbouw. Dit betekent dat voor ongeveer 1/3
van de afbouwers, bekeken moet worden of er maatwerk nodig is. Het totale
bedrag dat hiermee gepaard gaat (€1,8 miljoen) is relatief gering, namelijk
0,19% van het totaal aan middelen dat in de sector omgaat.
Bron: www.nza.nl
3.3.1 Wijze van bekostigen
Drie organisaties geven aan dat zij al wel hun personele bezetting hebben aangepast
aan de ZZP‟s, maar verder niet op cliëntniveau het geld verdelen. Van twee
organisaties is het onduidelijk hoe zij de financiering regelen. Vijf organisaties geven
aan dat zij nog op de oude manier het geld verdelen over de locaties, dus op basis
van een gemiddelde bedprijs. Hiervan is het van drie organisaties een bewuste keuze.
Twee organisaties hebben de financiële verandering nog niet doorberekend naar de
locaties. Wat hierbij een rol speelt is dat niet alle locaties van de organisaties
kostendekkend zijn. Organisaties staan voor een dilemma. Bepaalde afdelingen zijn
niet kostendekkend en zouden zakelijk gezien daarom moeten worden afgestoten.
Organisaties hebben echter een verantwoordelijke taak in de samenleving. Managers
vinden het ongewenst om louter zakelijke beslissingen te nemen. Organisaties geven
aan dat zij het daarom belangrijk vinden om te kunnen schuiven in het budget met
locaties die wel kostendekkend zijn.
“Dan voelen we onze maatschappelijke verantwoordelijkheid, zegt onze voorzitter van de
raad van bestuur ook regelmatig. Dat is een deel van waarom wij zorg leveren, dat je een
maatschappelijke verantwoordelijkheid hebt.” Manager ZZP
“Je moet keuzes maken of dingen samen gaan doen en vervolgens kijken of er nog met
andere ZZP‟s winst kan worden gemaakt en doorsluizen naar de andere kant.” Manager
ZZP
3.3.2 Flexibel en efficiënt personeel
Een belangrijke consequentie van de ZZP‟s is dat ggz-instellingen hun personele
bezetting aanpassen. Enerzijds voelen organisaties zich genoodzaakt om een flexibel
team te creëren, omdat de hoogte van de ZZP‟s fluctueren. De cliëntensamenstelling
kan immers in een jaar aanzienlijk veranderen. Een organisatie moet adequaat
kunnen reageren als cliënten met een hoog ZZP weggaan en cliënten met een laag
ervoor ZZP in de plaats komen.
18