Zorgzwaartepakketten in de praktijk - Landelijk Platform GGz

3. Aanpak van zorgzwaartebekostiging
In dit hoofdstuk verkennen we de aanpak van de organisaties rond de ZZP‟s. Allereerst is
het opvallend dat RIBW‟s en ggz-instellingen van elkaar verschillen in die aanpak. Voor
RIBW‟s lijken de ZZP‟s een minder grote omslag voor hun organisatie te betekenen dan
voor de ggz-instellingen. In vergelijking met ggz-instellingen ervaren RIBW‟s minder grote
knelpunten, zien meer voordelen, melden minder veranderingen door de ZZP‟s. Een
oorzaak hiervan kan zijn dat RIBW‟s alleen woonbegeleiding aanbieden. Hierdoor zal hun
cultuur meer aansluiten bij de gedachte achter de ZZP‟s om de cliënt meer regie te geven
over zorg. Bij ggz-instellingen daarentegen bestaat de kans dat het behandelperspectief
doordringt in de dagelijkse begeleiding waardoor de regie meer bij behandelaars komt te
liggen.
In dit hoofdstuk verkennen we gedetailleerd de aanpak die organisaties hanteren bij
de invoering van ZZP‟s. Eerst beschrijven we hoe het proces van indicatieaanvragen
verloopt. In paragraaf twee bespreken we de voorlichting naar medewerkers, cliënten
en familie. De derde paragraaf verkent de gevolgen van de zorgzwaartebekostiging
voor de organisatie en voor de cliënten. Het proces van ZZP naar individuele zorg
beschrijven we in paragraaf vier. In de laatste paragraaf bezien we het zorgplan.
3.1 Hebben cliënten een passend ZZP?
3.1.1. Indicatieaanvraag
Bij het merendeel van de organisaties zijn de cliënten ingedeeld naar een ZZP.
Slechts één organisatie heeft nog cliënten ingedeeld naar losse functies en een
verblijf. Organisaties verschillen van elkaar in de wijze waarop ZZP‟s worden
aangevraagd. Sommige organisaties kiezen ervoor om de ZZP‟s centraal aan te
vragen, terwijl bij andere organisaties de persoonlijk begeleiders de aanvraag
verzorgen. Bij geen enkele organisatie verzorgen cliënten of familie/verwanten
de aanvraag.
Sommige persoonlijk begeleiders lopen samen met de cliënt de beperkingen door.
Meestal wordt dit echter niet gedaan, omdat dit confronterend is voor cliënten en
de meeste cliënten een beperkt concentratievermogen hebben.
Organisaties maken de keuze om het indicatieproces centraal te organiseren, omdat
het tijdrovend is, ook om het proces met het CIZ goed te stroomlijnen. Zowel (team)-
managers als persoonlijk begeleiders geven aan dat het invullen van een indicatieformulier
soms lastig is. Ze merken dat er verschil in terminologie zit tussen hen en
het CIZ en dat ze de CIZ-taal als het ware moeten leren spreken.
“Een voorbeeld hiervan is de term stabilisatie: wij zien dat als iemand die in crisis is en
ondersteund wordt om stabiel te worden. Terwijl het CIZ als uitleg hanteert: cliënt die
langere tijd stabiel is en bewaakt wordt. Gevolg hiervan is een lagere score hetgeen
consequenties heeft voor financiële geldstromen.” Projectgroep ZZP
Nog iets anders speelt een rol. De organisatie moet systematisch monitoren wanneer
een ZZP afloopt en of het huidig ZZP nog correct is. Organisaties pakken dit aan door
bij de zorgplan besprekingen standaard te controleren of het huidig ZZP nog passend
is. Tevens worden medewerkers verantwoordelijk gesteld voor het op tijd aanvragen
van de indicaties.
13