brochure - Koninklijke Nederlandse Schaakbond

SCHAKEN
EEN MEESTERLIJKE SPORT

Miljoenen Hollandse meesters in de dop
Schaken: geen enkele andere sport doet zo’n groot beroep op creativiteit, intelligentie en
rekenvermogen van zijn beoefenaars. Het is dus niet voor niets dat zij die het schaken tot in
de finesses beheersen, zich meester of zelfs grootmeester mogen noemen.
Volgens een schatting van de Koninklijke Nederlandse
Schaakbond (KNSB) telt ons land zo’n 2 miljoen potentiële
meesters. Zij schaken thuis, bij vrienden of via internet.
Kinderen oefenen via schaakles op school hun cognitieve en
sociale vaardigheden en op internet wemelt het van schaakcommunities
waar de individuele schaker kan spelen tegen
liefhebbers van over de hele wereld. Schaakcomputers ondersteunen
spelers in de ontwikkeling van hun schaakkennis en
ruim 20.000 via de KNSB georganiseerde schakers ontmoeten
elkaar wekelijks in een breed scala van competities.
Al die fanatieke schaakbeoefenaren, of ze nu jong of oud, arm
of rijk, hoog of laag opgeleid zijn, allemaal ervaren ze steeds
weer die unieke beleving die alleen het schaken biedt:
meester worden over het spel, de tegenstander én het voortdurend
verleggen van de eigen intellectuele grenzen. Iedere
schaker kan daarom met trots terugkijken op zijn of haar
eigen prestaties, op de strijd, de valkuilen die zijn gegraven en
de schoonheid van het spel. Daarmee is schaken in essentie
een meesterlijke sport. Een sport die niet exclusief is voor -
bestemd voor koningen, elites of grootmeesters, maar waarvan
iedereen actief geniet.

De KNSB: Meesterlijke sportbond
De Koninklijke Nederlandse Schaakbond (KNSB), opgericht op 23 mei 1873, is één van de
oudste sportbonden van Nederland. De bond, aangesloten bij de European Chess Union en
Wereldschaakbond FIDE, staat bekend als één van de modernste schaakorganisaties ter
wereld en wordt internationaal geroemd om zijn jeugdopleiding.
Missie
Naast een rijke historie, internationaal succesvolle topschakers
en ruim 500 schaakverenigingen, beschikt schakend Nederland
over een stevige sportieve infrastructuur. De KNSB blijft
zich sterk inzetten voor het vergroten van de betekenis van
de schaaksport in Nederland. Dit doet de bond door de verantwoordelijkheid
te nemen voor ontwikkeling, promotie en
organisatie van het schaken. Niet alleen binnen de eigen
structuren en voor de eigen actieve leden en verenigingen,
maar zeker ook daarbuiten: voor al die mensen die meer of
minder actief de sport beoefenen.
Visie
Om dit te bereiken wil de KNSB doorgroeien tot één van
Nederlands’ vitaalste en actiefste sportbonden. Dit betekent
dat de KNSB, net als al die enthousiaste schakers, soeverein
wil zijn: een zelfbewuste, krachtige sportbond die midden in
de samenleving staat. Die samen met sponsoren en partners
in de schaakwereld vraaggericht en pro-actief toegevoegde
waarde wil creëren voor iedereen die wil schaken. Die mensen
actief informeert en in contact brengt met de schaaksport.
Zodoende wil de KNSB een groeiend marktaandeel
realiseren in de Nederlandse sportwereld en een
voorbeeld zijn voor schaakstimulering wereldwijd.
3

Meesterlijke ambities
Hollandse meesters zichtbaar en herkenbaar
aan de wereldtop
Nieuwe schaakhelden dienen zich aan. Daarom wil de KNSB
in ijltempo investeren in talentontwikkeling en het faciliteren
van grootmeesters op weg naar de mondiale schaaktop.
Leren, spelen en genieten op www.internetschaak.nl
Steeds meer schaakliefhebbers verleggen dagelijks hun
schaakgrenzen op het internet. Met www.internetschaak.nl
voorziet de KNSB in een digitaal platform om te leren, te
spelen en te genieten van de schaaksport.
Een community van twee miljoen schaakrecreanten
De KNSB wil al die Nederlanders die wel eens potje schaken
een steun in de rug geven. Of het nu gaat om jong of oud,
man of vrouw, autochtoon of allochtoon, de schaakbond ontwikkelt
voor hen een gepast en aantrekkelijk schaakaanbod.
Gezonde ambities vergen moderne infrastructuur
Willen we onze meesterlijke ambities waarmaken, dan zal de
KNSB moeten blijven werken aan een gezonde schaak -
infrastructuur. Dat kan alleen samen met alle partners die
zich willen inzetten voor de schaaksport.

SCHAKEN: EEN VOLKSSPORT
Schaken in de 21e eeuw
De KNSB staat voor tal van uitdagingen. De fascinatie voor het
schaken blijft onverminderd hoog bij een breed publiek, toch
neemt net als bij vele andere sportbonden het aantal actieve
beoefenaren in georganiseerd verband af. De KNSB speelt
daarom via een scala aan maatregelen in op de veranderde
wensen en behoeften van bestaande en potentiële schakers.
Het feit dat het schaken door media als televisie en tegenwoordig
vooral internet voor iedereen een stuk toegankelijker is
geworden, ziet de schaakbond als een gouden kans.
Om de uitdagingen van de 21e eeuw aan te gaan heeft de
KNSB enkele meesterlijke ambities geformuleerd. Voor het
georganiseerde schaken in Nederland vormen deze volgens de
KNSB een inspirerende en haalbare uitdaging. Of het nu gaat
om topsportbeleid, talentopleiding, recreatie- of internetschaak:
de kernboodschap ‘Schaken: een meesterlijke sport’ zal op elk
spelniveau de toetssteen voor deze activiteiten zijn.
Lange tijd was de schaaksport een elitaire aangelegenheid,
maar in 1935 raakte Nederland letterlijk verknocht
aan de schaaksport. Max Euwe versloeg in dat jaar de
Rus Aljechin in een uiterst spannende WK-match die
ruim twee maanden duurde. Die match inspireerde vele
amateurs om ook de schaaksport te gaan beoefenen en
zo, ieder op zijn eigen niveau, zijn eigen genialiteit te
ontdekken en het eigen kunnen te spiegelen aan dat
van een grootmeester.
Vooral in de jaren zeventig en tachtig ontwikkelde het
schaken zich tot een ware volkssport in Nederland. De
WK-matches Fischer-Spassky en Karpov-Kortsjnoj verwerden
tot politieke slagvelden van de koude oorlog,
waarbij de enorme toevloed van media de meesterlijke
zetten van deze grootmeesters toegankelijk maakte
voor een miljoenenpubliek. In die periode maakte
Nederland ook de opkomst mee van jonge schaaktalenten
als Jan Timman en Hans Böhm. Timman stond in
1982 tweede op de wereldranglijst en in 1993 trad hij
aan tegen Anatoly Karpov voor een WK-match. ‘Running
mate’ Hans Böhm genoot intussen vooral bekendheid
als tv-persoonlijkheid. Het is zijn grote verdienste dat
het grote publiek zelf kon ontdekken dat de meesterlijke
schaaksport niet alleen was voorbehouden aan geniën,
maar dat iedereen het spel kon leren en beoefenen.

Sponsoring: Meesterlijk partnerschap
Bij een bond met meesterlijke doelstellingen past een
meesterlijk partnerschap. Daarom ontwikkelt de schaakbond
momenteel een actief sponsorbeleid. Natuurlijk sluiten de
partnerships die de schaakbond aangaat direct aan bij het
beleid en de doelstellingen van de schaakbond. Voorop staat
dat relaties met sponsoren alleen duurzaam kunnen zijn als
deze een bewezen wederzijds belang dienen.
Bij tal van activiteiten van de KNSB wordt innig samengewerkt
met allerlei partners. Zo zijn de Stichting Max Euwe Centrum
en de Nederlandse sportkoepel NOC*NSF belangrijke partijen
die zich op de meest uiteenlopende wijzen inzetten voor de
bevordering van de schaaksport. Daarnaast herkent het
bedrijfsleven nadrukkelijk de meerwaarde van investeren in
de schaaksport. Zo organiseert Tata Steel, het voormalige
Corus, jaarlijks het sterkste schaaktoernooi ter wereld en is
Slim.nl sponsor van het internetschaak voor de jeugd.
De organisatie Amfors is al jaren sponsor van de jeugdclubcompetitie.

Schaaksponsoring
Schaaksponsoring hoeft niet alleen betrekking te hebben op
evenementen, ook activiteiten als internetschaak en schoolschaak
zijn voor bedrijven zeer interessant. De KNSB-website
wordt zeer veel bezocht en de mogelijkheid om te kunnen
schaken maakt die belangstelling nog veel groter. Daarbij
komt dat schakers vanwege hun, in het algemeen, technische
achtergrond zeer gewild zijn op de krappe arbeidsmarkt. Dat
biedt bedrijven en instellingen interessante mogelijkheden
voor werving en selectie.
Concreet biedt de KNSB diverse mogelijkheden voor een
sponsor om zijn naam of activiteiten onder de aandacht kan
brengen. De KNSB organiseert diverse evenementen zoals het
Nederlands kampioenschap, het Open Nederlands kampioenschap,
de clubcompetitie en dat voor senioren en junioren.
Daarnaast voert de KNSB een aantal projecten, zoals SpeelZ
voor schooljeugd en internetschaak. Naast deze activiteiten is
het ook mogelijk om bondsponsor te worden, al dan niet in
combinatie met een specifieke activiteit en met gebruik -
making van de mogelijkheden die de website
en het bondsblad bieden.
BRAINPORT EINDHOVEN EN HET NK SCHAAK:
‘EEN PERFECTE MATCH’
De gemeente Eindhoven, kennisinstellingen en het
bedrijfsleven profileren zich nadrukkelijk als Brainport.
De High Tech Campus is gastheer van de Nederlandse
Kampioenschappen Schaken. “Een perfecte match”, zegt
Campus Director Frans Schmetz. “Topschakers en
campusmedewerkers spreken dezelfde taal en delen
hun passie voor complexe probleemoplossing.”
Ook KNSB-bestuurslid Topschaak Jan Stomphorst vindt de
samenwerking heel logisch. De schakers zijn denkers en
de High Tech Campus, hét toonbeeld van innovatie, is een
vierkante kilometer denkkracht. De schaaksport maakt
dankzij innovatie een stormachtige ontwikkeling door.”

Jeugdschaak: Meesterlijk talent
Talentvolle jonge schakers die bereid zijn actief aan hun sport
te werken, kunnen via trainingen in de regionale servicepunten
van de KNSB opklimmen naar de landelijke trainingen en
misschien zelfs opgeroepen worden voor uitzending naar
een jeugd-EK of -WK. De Hollandse schaakschool wordt internationaal
geprezen om zijn schaaktechnische en -didactische
aanpak en de vele sterke schakers die eruit zijn voortgekomen.
Om die internationale erkenning te kunnen behouden investeert
de KNSB voortdurend in talentontwikkeling. De structuur
van de trainingen is nog verder verbeterd, er is een
talentcoach aangesteld en op zeer jonge leeftijd
wordt al een intensief trainingsprogramma
aangeboden. Voorwaarde is natuurlijk wel dat
de schaaktalenten de bereidheid tonen er
helemaal voor te gaan.
Met deze vernieuwde aanpak en met de steun
van NOC*NSF en het ministerie van VWS
denkt de KNSB schakers te kunnen
opleiden die straks meedingen naar
het wereld kampioenschap.

Topschaak: Grootmeesterlijk!
Onze topsporters vormen bij uitstek het uithangbord van het
Nederlandse schaken. In hun internationale ontmoetingen
tonen de Nederlandse grootmeesters zich succesvol. In het
damesschaak behoren de Nederlandse schaaksters Tea Lanchava
en Zhao Qin Peng tot de Europese top. Bij de heren
maakte onze grootmeester Sergei Tiviakov in 2008 indruk
door verrassend Europees Kampioen te worden. Daarmee
schreef de Groninger geschiedenis. Drie jaar eerder wonnen
Tiviakov, Loek van Wely, Ivan Sokolov, Jan Timman en Erik van
den Doel het Europese kampioenschap voor landenteams.
Anish Giri
Nu zijn alle ogen gericht op de uitzonderlijke schaakprestaties
van de jonge Anish Giri. Hij veroverde in 2009 als vijftienjarige
grootmeester het Nationaal Kampioenschap. Tevens was hij
onze jongste speler ooit in de internationale top 100.
Giri mocht in 2010 optreden als sparringpartner voor wereldkampioen
Anand, voorafgaand aan diens WK-match tegen
uitdager Topalov.
Nieuwe helden
Op de langere termijn wil de KNSB internationaal nóg beter
vertegenwoordigd zijn. De lat is daarom flink hoger gelegd.
Om het Nederlandse schaakpubliek blijvend te binden, is het
nodig langjarig te investeren in de opleiding van nieuwe
helden. Nu al blijkt, dat de KNSB hard op weg is de vruchten
te plukken van de nieuwe talentaanpak: Nederlandse schaaktalenten
behoren veelal tot de wereldtop in hun leeftijdscategorie.
Zo verliepen de Europese Jeugdkampioenschappen
van 2009 zeer succesvol voor de Nederlandse jeugddelegatie.
In de categorie onder 16 jaar waren er gedeelde tweede
plaatsen voor Robin van Kampen en voor de meiden Lisa
Schut en Anne Haast. In 2010 werkte Benjamin Bok zich op
naar een knappe elfde plaats op de wereldranglijst onder
16 jaar.

Recreatieschaak: Iedereen is schaakmeester
De schaaksport geniet in Nederland grote bekendheid. Er zijn veel mensen die de regels
kennen en zo af en toe schaken. Reden voor de KNSB om hen de kans te bieden het spel te
spelen en zich verder te ontwikkelen. Want alleen zo kun je een sport écht gaan waarderen.
De schaakbond heeft frisse initiatieven op touw gezet die het schaken op een heel natuurlijke,
laagdrempelige manier bij diverse doelgroepen onder de aandacht brengen.
SPEELZ:
LESKIST VOOR SCHOOLSCHAAK
KOM NAAR DE SCHAAKCLUB!
SCHAKEN IN DE OPEN LUCHT
SpeelZ is een actie om de kinderen op
de basisscholen aan het schaken te
krijgen. Centraal in deze actie staat de
schoolschaakkist. Het idee is
ontwikkeld door schaakleraren die
veel ervaring hebben met lesgeven
op basisscholen. Alles wat je nodig
hebt om te leren schaken zit in de kist.
Jongere kinderen vinden vooral het
memoryspel erg leuk, terwijl de
gevorderde kinderen zich graag aan
de matpuzzels wagen. Kinderen zijn
razend enthousiast over SpeelZ.
De schaakclub is er voor iedereen en
voor elk niveau. Honderden schaakverenigingen
zijn aangesloten bij de
KNSB en dus is er altijd wel een club in
de buurt die ‘bij je past’. De schaakclub
biedt alles wat het schaakhart
begeert: van een gezellige, interne
competitie tot talent- en volwassenentraining.
De meeste clubs nemen
ook deel aan spannende teamwedstrijden
tegen andere verenigingen.
Via www.schaakbond.nl kunnen
geïnteresseerden snel een kijkje
nemen op de website van de dichtstbijzijnde
schaakclub.
Op het Hilversumse C&A Plein zijn
twee vaste schaaktafels feestelijk in
gebruik genomen door Internationaal
Schaakmeester Hans Böhm.
"In landen om ons heen wordt op
vele dorpspleinen en in parken hartstochtelijk
geschaakt”, zegt Böhm.
“Toeschouwers doen mee. Ze geven
ongevraagd advies en maken het spel
tot een levendig gebeuren. Het is
prachtig en vanaf nu ook in Hilversum
te zien.”

Internetschaak
Het schaken op internet neemt een vlucht. Het aantal
internetplatforms groeit dagelijks en maakt het mogelijk de
partijen van de grote schaakmatadoren live te volgen of te
becommentariëren. Centraal staat natuurlijk de mogelijkheid
om zelf te schaken, met snelle en langzame speeltempo’s en
de optie om met elkaar te chatten.
Het nadeel van het huidige schaakaanbod op internet is de
versnippering. Er zijn maar weinig schaakplatforms waar
bezoekers op een goed niveau kunnen spelen, leren én
genieten van het schaakspel. Tevens loopt de kwaliteit zowel
qua content als techniek sterk uiteen. De KNSB biedt sinds
2009 zowel voor jeugd als oudere spelers een compleet,
spannend en leerzaam schaakplatform dat onderdak biedt
aan de hele Nederlandse schaakcommunity. Ook wordt het
NK-internetschaak gehouden, een uniek happening in de
wereld.
SLIM.NL SPONSOR
INTERNETSCHAKEN VOOR DE JEUGD
Slim.nl is de webwinkel voor iedereen die naar school
gaat. Software, boeken en computeraccessoires worden
via deze webwinkel tegen hoge kortingen verkocht.
Slim.nl wil de ontwikkeling van kinderen stimuleren
door het laagdrempelig aanbieden van (leer)middelen.
Dat schaken goed is voor de ontwikkeling van kinderen,
is wetenschappelijk bewezen. Mede daarom tekende
Slim.nl een driejarig sponsorcontract met de KNSB.
Samen met de bekende schaker Hans Böhm zullen
Slim.nl en de schaakbond allerlei activiteiten op touw
zetten om internetschaak voor jeugd en scholen aantrekkelijk
te maken. Zo komt er een internetcompetitie
voor scholen en een simultaandag voor middelbare
scholieren. Daarnaast kunnen scholen en leerlingen
tegen een aantrekkelijke prijs lid worden van de
schaakcommunity op www.internetschaak.nl.

Contactgegevens
Wilt u meer weten over de
Koninklijke Nederlandse Schaakbond en de
plannen voor de meesterlijke schaaksport?
Neem dan contact op met het bondsbureau
van de KNSB of kijk op www.schaakbond.nl
Bondsbureau KNSB
Frans Halsplein 5
2021 DL Haarlem
Telefoon: 023-5254025
Fax: 023-5254353
E-mail: bondsbureau@schaakbond.nl
Colofon
‘Schaken: Een Meesterlijke Sport’
is een uitgave van de Koninklijke Nederlandse Schaakbond
Tekst & Realisatie:
Fotografie:
Druk & Ontwerp:
Secondant Communicatie, Kampen
Bas Beekhuizen, Lennard Schaap, Ab Scheel e.a.
Zalsman Kampen bv
Copyright © 2010
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in
een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze,
hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder
voorafgaande schriftelijke toestemming van de Koninklijke Nederlandse Schaakbond.