De schakers centraal - Koninklijke Nederlandse Schaakbond

De enquête bevatte twee kleine fouten. In de vraag over het opleidingsniveau was de
mogelijkheid Havo/Vwo niet opgenomen. Tevens werden door een routing fout aan
respondenten die aangegeven hadden geen partijen op internet te spelen toch vragen hierover
gesteld. Omdat dit alleen extra vragen waren en deze aan het einde van het onderzoek werden
gesteld zullen weinig mensen hier op afgehaakt zijn. Het antwoord van deze respondenten op
de laatste vragen zal niet significant beïnvloed zijn. Tevens zijn bij de analyse de antwoorden op
deze vragen niet meegenomen waardoor een normale respons ontstond.
Wat betreft de betrouwbaarheid van dit onderzoek kunnen we stellen dat de respons van 1799
volledig ingevulde enquêtes voldoende groot is om betrouwbare uitspraken te kunnen doen. Dat
het onderzoek betrouwbaar is garandeert niet dat het onderzoek ook valide is. Het gaat bij
validiteit dat je meet wat je oogt te bemeten. Aangezien voor mij de validiteit zeer belangrijk was
ben ik hier dieper op in gegaan. Het essay van drs. C. van der Werf over de zin en onzin van
het gebruik van internetenquêtes geeft een goede onderbouwing van de validiteit:
Wat zijn de voor- en nadelen van internetenquêtes?
Het goede nieuws is dat dataverzameling met behulp van internet-enquêtes een aantal
belangrijke voordelen kent.
· Om te beginnen is het in vergelijking tot andere vormen van dataverzameling aanzienlijk
goedkoper (afgezien van een eventuele vooraankondiging, geen druk-, porto- en data-entrykosten
en geen inzet van interviewers/enquêteurs).
· Ten tweede de snelheid. De gemiddelde responstijd is aanzienlijk korter dan bij schriftelijke
enquêtes, en soms vergelijkbaar met telefonisch enquêteren.
· Onafhankelijk van tijd en plaats. De respondent bepaalt zelf wanneer en waar hij/zij de
vragenlijst invult (vergelijkbaar met schriftelijke enquêtes).
· De vragenlijst is 'customized'. Net als bij telefonische en laptop gestuurde enquêtes (CATI en
CAPI) is de routing door de vragenlijst geautomatiseerd (gebaseerd op eerder gegeven
antwoorden). De respondent wordt niet afgeleid door vragen die niet voor hem bestemd zijn.
· Verder is het mogelijk om 'toonmateriaal' zoals foto's, logo's of zelfs kleine filmpjes aan de
vragenlijst toe te voegen.
· Open vragen in een internetenquête leveren doorgaans uitgebreidere en beter leesbare
antwoorden op dan bij schriftelijk of telefonisch onderzoek.
· Er is aanzienlijk minder kans op invoerfouten. De respondent doet immers zelf de invoer,
waardoor geen kostbare 'dubbel-ponsing' nodig is.
· En tenslotte heeft een internet-enquête een moderne uitstraling die past bij een eigentijdse
opdrachtgever van onderzoek.
Er zijn vanzelfsprekend ook nadelen verbonden aan het online-onderzoek.
· Zo kunnen er vraagtekens gesteld worden bij de representativiteit van internet-enquêtes. Mat
name als het gaat om publieksonderzoek waarbij geen steekproefkader beschikbaar
· Als de steekproef getrokken wordt uit een accespanel, bestaat het risico van bias
(vertekening). Het belangrijkste nadeel en bezwaar van accespanels is namelijk dat niet
duidelijk is of en in welke mate sprake is van een 'paneleffect' (vertekening doordat
respondenten regelmatig aan onderzoek deelnemen, en daardoor niet meer representatief zijn).
· Verder zijn er de nodige technische vereisten waaraan voldaan moet worden, die roet in het
eten kunnen gooien. Niet alle computers kunnen overweg met HTML-vragenlijsten, er komen
steeds meer firewalls die e-mails met elektronische vragenlijsten of toegang tot bepaalde sites
tegenhouden, en niet alle Pc’s zijn 'coockie-enabled' waardoor controle op het meer dan 1 keer
invullen lastiger wordt.
20