SAMENVATTING ONDERZOEKSRAPPORT LEEFTIJD EN ...
SAMENVATTING ONDERZOEKSRAPPORT LEEFTIJD EN ... SAMENVATTING ONDERZOEKSRAPPORT LEEFTIJD EN ...
SAMENVATTING ONDERZOEKSRAPPORT LEEFTIJD EN WERKSTRESS : DE SITUATIE VAN DE OUDERE WERKNEMERS DOELSTELLINGEN : Om het verband tussen enerzijds chronologische leeftijd en anderzijds stressoren en stressklachten te onderzoeken werd een prevalentiestudie opgezet door middel van een schriftelijke enquête bij alle werknemers van 33 organisaties. Er werden 22552 werknemers aangeschreven. METHODE EN ONDERZOEKSPOPULATIE : Aan de werknemers van de betreffende instellingen werd een vragenlijst aangeboden, bestaande uit verschillende gedeelten : (1) vragen over het voorkomen en de redenen van eventueel ziekteverzuim, (2) de Job Content Questionnaire (Karasek, 1985) (3) de General Health Questionnaire (Koeter & Ormel, 1991), (4) vragen over het voorkomen van psychosomatische en somatische klachten (Karasek, 1985), (5) de Maslach Burnout Inventory (Schaufeli & van Dierendonck, 1995) en de Utrechtse Burnout Schaal (Schaufeli & van Dierendonck, 2000). De uiteindelijke steekproef telde 13759 respondenten. De respons bedroeg 61 %. RESULTATEN : Oudere werknemers (45 tot 54 jaar) rapporteren hogere psychologische jobeisen dan hun jongere collega’s. Werknemers ouder dan 55 jaar, rapporteren iets minder zware eisen. Nochtans stelt nog een derde van de oudste groep dat zij overdreven veel werk moeten doen. Veertig procent onder hen zegt te weinig tijd te hebben om het werk gedaan te krijgen. Algemeen wordt vastgesteld dat in de bevraagde steekproef de psychologische jobeisen hoog zijn. Daar staat tegenover dat de meeste respondenten het gevoel hebben zich te kunnen bekwamen op het werk. Oudere werknemers ervaren zelfs de meeste afwisseling in hun dagelijkse taken. Zij twijfelen echter meer aan de waarde van hun deskundigheid. Oudere werknemers geven ook aan minder vrijheid te hebben om zelf beslissingen te nemen in hun werk, ervaren minder sociale steun van hun verantwoordelijke en van collega’s. Collega’s blijven vriendelijk, maar de persoonlijke interesse en de hulpvaardigheid nemen af. Hoe ouder de werknemer, hoe groter het gevoel van jobzekerheid, maar hoe minder hij ervan overtuigd is dat zijn deskundigheid in de toekomst nog waardevol zal zijn. Ook worden in de steekproef weinig leeftijdsgerelateerde verschillen met betrekking tot gevaarlijk werk of toxische risico’s gevonden. De respondenten zijn over het algemeen tevreden over hun baan. De ontevredenheid is het sterkst bij werknemers tussen 35 en 44 jaar. Oudere werknemers rapporteren minder welbevinden, en meer
<strong>SAM<strong>EN</strong>VATTING</strong> <strong>ONDERZOEKSRAPPORT</strong><br />
<strong>LEEFTIJD</strong> <strong>EN</strong> WERKSTRESS :<br />
DE SITUATIE VAN DE OUDERE WERKNEMERS<br />
DOELSTELLING<strong>EN</strong> :<br />
Om het verband tussen enerzijds chronologische leeftijd en anderzijds stressoren en stressklachten te<br />
onderzoeken werd een prevalentiestudie opgezet door middel van een schriftelijke enquête bij alle<br />
werknemers van 33 organisaties. Er werden 22552 werknemers aangeschreven.<br />
METHODE <strong>EN</strong> ONDERZOEKSPOPULATIE :<br />
Aan de werknemers van de betreffende instellingen werd een vragenlijst aangeboden, bestaande uit<br />
verschillende gedeelten : (1) vragen over het voorkomen en de redenen van eventueel ziekteverzuim,<br />
(2) de Job Content Questionnaire (Karasek, 1985) (3) de General Health Questionnaire (Koeter & Ormel,<br />
1991), (4) vragen over het voorkomen van psychosomatische en somatische klachten (Karasek, 1985), (5)<br />
de Maslach Burnout Inventory (Schaufeli & van Dierendonck, 1995) en de Utrechtse Burnout Schaal<br />
(Schaufeli & van Dierendonck, 2000). De uiteindelijke steekproef telde 13759 respondenten. De respons<br />
bedroeg 61 %.<br />
RESULTAT<strong>EN</strong> :<br />
Oudere werknemers (45 tot 54 jaar) rapporteren hogere psychologische jobeisen dan hun jongere<br />
collega’s. Werknemers ouder dan 55 jaar, rapporteren iets minder zware eisen. Nochtans stelt nog een<br />
derde van de oudste groep dat zij overdreven veel werk moeten doen. Veertig procent onder hen zegt<br />
te weinig tijd te hebben om het werk gedaan te krijgen. Algemeen wordt vastgesteld dat in de<br />
bevraagde steekproef de psychologische jobeisen hoog zijn. Daar staat tegenover dat de meeste<br />
respondenten het gevoel hebben zich te kunnen bekwamen op het werk. Oudere werknemers ervaren<br />
zelfs de meeste afwisseling in hun dagelijkse taken. Zij twijfelen echter meer aan de waarde van hun<br />
deskundigheid. Oudere werknemers geven ook aan minder vrijheid te hebben om zelf beslissingen te<br />
nemen in hun werk, ervaren minder sociale steun van hun verantwoordelijke en van collega’s.<br />
Collega’s blijven vriendelijk, maar de persoonlijke interesse en de hulpvaardigheid nemen af. Hoe<br />
ouder de werknemer, hoe groter het gevoel van jobzekerheid, maar hoe minder hij ervan overtuigd is<br />
dat zijn deskundigheid in de toekomst nog waardevol zal zijn. Ook worden in de steekproef weinig<br />
leeftijdsgerelateerde verschillen met betrekking tot gevaarlijk werk of toxische risico’s gevonden. De<br />
respondenten zijn over het algemeen tevreden over hun baan. De ontevredenheid is het sterkst bij<br />
werknemers tussen 35 en 44 jaar. Oudere werknemers rapporteren minder welbevinden, en meer
psychosomatische en somatische klachten. Tussen 45 en 55 jaar voelt een grote groep zich ook mentaal<br />
uitgeput en geeft aan niet meer zo enthousiast te zijn over het werk als vroeger.<br />
Tenslotte worden een aantal beperkingen bij de interpretatie van deze resultaten besproken.<br />
Onderzoeksrapport ‘Leeftijd en werkstress : de situatie van de oudere werknemers’.<br />
Prijs : 15,00 Euro.<br />
Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk IDEWE, Interleuvenlaan 58,<br />
B-3001 Heverlee<br />
Tel. : +32/(0)16/390 411 ; fax : +32/(0)16/400 236 ; www.idewe.be
Change language