Download hier de uitspraak - Rijdende Rechter

Zaaknummer: 10385
Datum uitspraak: 7 juli 2009
Plaats uitspraak: Zaandam
Bindend Advies
in het geschil tussen:
J.W. de Koster en M.C. Vlijm
te Purmerend
verder te noemen: De Koster,
tegen:
T.N. en M.A.A. van der Wal
te Purmerend
verder te noemen Van der Wal,
gegeven door mr. F.M. Visser, verder te noemen de rijdende rechter.
De procedure.
Partijen zijn schriftelijk overeengekomen dit geschil door middel van een bindend advies
op basis van het bindend advies reglement "De Rijdende Rechter" editie september 2003
te laten beslechten.
De vordering van De Koster is opgenomen in de bindend advies overeenkomst.
De rijdende rechter heeft kennis genomen van alle door partijen overgelegde stukken.
Het geschil is behandeld op de hoorzitting van 29 mei 2009, welke is gehouden te Neck.
Partijen zijn behoorlijk opgeroepen voor de hoorzitting.
Voorafgaande daaraan heeft de rijdende rechter zich begeven naar de in deze procedure
bedoelde percelen en heeft hij deze in het bijzijn van partijen bezichtigd. Bij die

gelegenheid zijn de rijdende rechter een aantal paaltjes aangewezen, alsmede een
aanduiding op de bestrating, die het kadaster bij de laatste reconstructie van de erfgrens
heeft achtergelaten. Tevens heeft de rijdende rechter toen gezien hoe Van der Wal een
kennelijk veel ouder paaltje, liggend in een uiterste hoek van de achtertuin, onder de
bestaande betonnen rand heeft opgegraven. Daarbij was tevens aanwezig de heer Hans
Flaman (kadaster) als deskundige. Partijen zijn in de gelegenheid gesteld op- en
aanmerkingen te maken.
Partijen zijn op de hoorzitting verschenen en hebben hun standpunten toegelicht.
De deskundige heeft mondeling verslag uitgebracht.
Hierna is de uitspraak bepaald op vandaag.
Vaststaande feiten.
In deze procedure mag van de volgende feiten worden uitgegaan, omdat deze voldoende
zijn komen vast te staan.
1. De Koster is sinds 3 december 2004 eigenaar van het perceel met daarop
gebouwde opstallen plaatselijk bekend als Overweersepolderdijk 14/16 te
Purmerend, (thans) kadastraal bekend als Gemeente Purmerend, sectie D nummer
6921. Daarvoor huurde De Koster dit perceel van de gemeente Purmerend, van
wie De Koster het heeft gekocht.
2. Van der Wal is sinds 15 oktober 1981 erfpachter van het perceel met daarop
gebouwde opstallen plaatselijk bekend als Overweersepolderdijk 18, (thans)
kadastraal bekend als Gemeente Purmerend, sectie D, nummer 4820. Daarvóór
(vanaf 14 augustus 1969) huurde Van der Wal dit perceel van de gemeente
Purmerend. Met ingang van 14 september 1998 heeft Van der Wal de volledige
eigendom van dit perceel verkregen, doordat toen ook de ‘blote eigendom’
daarvan door de gemeente aan hem werd overgedragen.
3. Ten behoeve en ten laste van beide hiervoor genoemde percelen is een
zogenaamde erfdienstbaarheid van weg gevestigd, om vanuit de achtertuinen van
deze percelen te komen en te gaan naar de openbare weg en omgekeerd.
Daarvoor moet op beide percelen vanaf de openbare weg langs de erfgrens een
strook van ongeveer 1,5 meter worden vrijgehouden, zodat de vrij te houden

‘weg’ in totaal ongeveer 3 meter breed is.
4. Op of omstreeks 15 oktober 1981 is de erfgrens tussen beide hiervoor bedoelde
percelen (die tot dan toe nog onverdeeld waren), op aanwijzing van Van der Wal
en de Gemeente Purmerend aan het kadaster aangewezen, afgepaald en door het
kadaster ingemeten. Blijkens de gegevens op het toen gemaakte veldwerk bevond
zich op een deel van de erfgrens een ‘betonhek’. Op oude foto’s is inderdaad een
hekwerk te zien bestaande uit betonnen palen, met draad ertussen. Dit hekwerk is
later echter door Van der Wal verwijderd. Van der Wal heeft toen een betonnen
rand aangebracht en daarop een houten hekje gezet.
5. Op 1 augustus 2008 heeft het kadaster in opdracht van De Koster de bestaande
kadastrale erfgrens op basis van de bestaande meetgegevens gereconstrueerd.
Blijkens deze reconstructie ligt de betonnen rand en het hekje kadastraal gezien
geheel op het perceel van De Koster.
6. Van der Wal heeft geweigerd de betonnen rand en het hekje te verwijderen. Van
der Wal is evenmin ingegaan op het aanbod om het strookje grond tussen
betonnen rand/hekje en de gereconstrueerde kadastrale erfgrens van De Koster te
kopen voor € 800,--.
De vordering van De Koster.
De Koster vordert kort gezegd een verklaring voor recht, dat het strookje grond tussen
de gereconstrueerde kadastrale erfgrens en de betonnen rand met hekwerk zijn eigendom
is en dat hij gerechtigd is daarop een schutting te plaatsen. In dat verband wordt tevens
gevorderd dat Van der Wal wordt verplicht de betonnen rand en hekje binnen een door
de rijdende rechter te bepalen termijn te verwijderen.
Standpunten van partijen.
Het standpunt van De Koster komt kort samengevat en voor zover thans van belang op
het volgende neer.
De kadastrale reconstructie van 1 augustus 2008 spreekt voor zichzelf. Van der Wal
heeft niet aangetoond dat deze meting onjuist is. Daarom is de betwiste strook grond
eigendom van De Koster en hoeft De Koster geen genoegen te nemen met de betonnen
rand en het hekje. De Koster stelt het recht te hebben om daar een schutting neer te
zetten.

Overigens is De Koster van mening dat de erfdienstbaarheid van weg alleen bestemd is
voor de bewoners van beide betrokken percelen, alsmede voor het verrichten van
werkzaamheden, dus niet voor familie en overige bezoekers, die maar ergens anders
moeten parkeren.
Het standpunt van Van der Wal komt kort samengevat en voor zover thans van belang
op het volgende neer.
Van der Wal is van mening dat de kadastrale reconstructie van 1 augustus 2008 niet juist
kán zijn, althans niet de juiste eigendomsverhoudingen weergeeft. De werkelijke
eigendomsgrens wordt aangegeven door de betonnen rand en het hekje, hetgeen
overeenkomst met de kadastrale meting van oktober 1981. In dat verband verwijst Van
der Wal naar een uit 1981 daterend paaltje, dat hij bij gelegenheid van het bezoek van de
rijdende rechter heeft opgegraven, welk paaltje wèl de juiste erfgrens aanduidt. Er kan
dus geen sprake van zijn dat de betonnen rand en het hekje wegmoeten.
Overigens is Van der Wal van mening dat De Koster het vrije gebruik van de
erfdienstbaarheid van weg frustreert, onder meer door het plaatsen van vuilcontainers.
Verslag van de deskundige.
Om te beginnen merkt de deskundige op, dat uit niets blijkt dat het door Van der Wal bij
gelegenheid van het bezoek van de rijdende rechter opgegraven metalen paaltje daar
door het kadaster is geplaatst. Verder is het altijd mogelijk dat de positie van door het
kadaster achtergelaten paaltjes in de loop van de tijd verandert, bewust dan wel
onbewust, door verstoringen in het terrein. Voorts moet erop worden gewezen dat de
reconstructie van de kadastrale erfgrens heeft plaatsgevonden op basis van de
oorspronkelijk ingemeten gegevens van de toen door rechthebbenden aangewezen
erfgrens. Indien Van der Wal van mening is dat de reconstructie fout is uitgevoerd, dan
kan Van der Wal op eigen kosten om een nieuwe meting vragen. Blijkt Van der Wal dan
gelijk te hebben, dan wordt gecorrigeerd en krijgt Van der Wal het geld terug. Dat is aan
Van der Wal medegedeeld, maar daar heeft Van der Wal geen gebruik van gemaakt.
Beoordeling van het geschil.
Partijen blijken kort en goed verdeeld over de juiste loop van een deel van de grens

tussen hun percelen. In geschil is de erfgrens waar deze, vanaf de openbare weg gezien,
schuin naar rechts afbuigt, richting achterburen. Van der Wal houdt het erop dat de
erfgrens wordt gemarkeerd door de betonnen rand met houten hek. De Koster houdt het
erop dat deze erfgrens een stukje terug, richting woonhuis van Van der Wal loopt, zoals
gemeten door het kadaster in 2008 en aangegeven met kadastrale paaltjes.
Het door de rijdende rechter aangetroffen, op een betonnen rand geplaatste houten hek
dient tot op heden in elk geval als feitelijke afscheiding tussen beide percelen. Ingevolge
het bepaalde in artikel 5.36 van het Burgerlijk Wetboek wordt het midden van dat hek
daarom vermoed ook de werkelijke grens tussen beide percelen te zijn.
Dat rechtsvermoeden is vatbaar voor tegenbewijs. Meestal zal een afwijkende
reconstructie van de kadastrale erfgrens, zoals in deze zaak uitgevoerd, belangrijk
tegenbewijs opleveren. Kadastrale erfgrenzen geven immers in de regel de werkelijke
eigendomsverhoudingen weer.
In deze zaak zijn echter twijfels gerezen over de bewijskracht van de kadastrale
reconstructie van 2008. Met Van der Wal kan de rijdende rechter er immers niet
omheen, dat onder de betonnen rand, waarop het thans bestaande houten hek is
opgericht, een metalen paaltje is aangetroffen, waarvan zeer aannemelijk is dat dit al in
1981 bij gelegenheid van het afpalen van de werkelijke erfgrens is geplaatst. Als dat zo
is, dan ligt het voor de hand dat dit paaltje ook de werkelijke erfgrens aangeeft. Dat dit
paaltje nadien van plaats is veranderd blijkt uit niets. In elk geval moet op grond van de
vondst van dit paaltje de reële mogelijkheid worden opengehouden, dat de huidige
betonnen rand met houten hek wel degelijk is opgericht op de ooit aangewezen
werkelijke erfgrens. In zo’n geval bestaat er onvoldoende grond om het hiervoor
bedoelde vermoeden opzij te zetten op basis van een vele jaren later uitgevoerde
kadastrale reconstructie.
Dat betekent dat het ervoor moet worden gehouden dat de betwiste huidige
gebruiksgrens, aangegeven met een betonnen rand met houten hek, overeenkomt met de
werkelijke eigendomsgrens en dat de vordering van De Koster, die van een ander
standpunt uitgaat, moet worden afgewezen.
De Koster heeft wel recht op een schutting als erfscheiding, nu het bestaande houten
hekje niet (meer) voldoet aan de wettelijke eisen (art. 5.49 van het Burgerlijk Wetboek).

Deze schutting moet op grond van artikel 161 Overgangswet NBW door De Koster
worden bekostigd, maar de uitvoering daarvan moet in onderling overleg gebeuren. Wil
De Koster geheel zelfstandig beslissen hoe die schutting er -binnen de wettelijke
voorschriften- gaat uitzien, dan moet De Koster die op eigen grond oprichten,
bijvoorbeeld tegen de betonnen rand aan.
Hoewel partijen op dat punt geen beslissing hebben gevraagd van de rijdende rechter,
blijken zij wel ernstig verdeeld over de praktische uitvoering van de hiervoor beschreven
erfdienstbaarheid van weg. De rijdende rechter vindt het daarom raadzaam om daarover
nog het volgende op te merken.
De Koster heeft geen gelijk, waar wordt gesteld dat alleen de bewoners daarvan gebruik
mogen maken. De omschrijving van de erfdienstbaarheid in de akte van vestiging, noch
de wijze waarop deze tot op heden is uitgeoefend (vgl. artikel 5.73 van het Burgerlijk
Wetboek), geven aanleiding tot een dergelijke beperkte uitleg. De Koster zal dus moeten
toelaten dat familie en bezoek van Van der Wal daarvan gebruik maakt. Het belemmeren
van de vrije doorgang door het plaatsen van vuilcontainers of anderszins is beslist niet
toegelaten. Aan de andere kant dient ook Van der Wal te begrijpen, dat De Koster niet
meer overlast mag worden aangedaan dan strikt nodig (vgl. artikel 5.74 van het
Burgerlijk Wetboek). Het op niks af heen en weer rijden met auto’s door bezoekers,
waar die deze even goed op straat zouden kunnen parkeren, is dus niet toegestaan.
Op grond van het voorgaande ben ik van oordeel, dat als volgt moet worden beslist.
B E S L I S S I N G
Voor recht wordt verklaard dat de grens tussen de in deze procedure bedoelde percelen,
waar deze (vanaf de openbare weg gezien) schuin naar rechts afbuigt, richting
achterburen, door het midden van de daar als erfscheiding gebruikte betonnen rand met
houten hek loopt.
Het staat ieder van partijen vrij om deze grensvaststelling op eigen kosten notarieel te
laten beschrijven en vervolgens in de registers te laten inschrijven. Voor zover de
medewerking van de andere partij daartoe nodig is, dient zij deze te verlenen, op straffe
van een aan de eerste partij te verbeuren boete van € 100,--per dag dat zij daarmee in
gebreke mocht blijven, met een maximum van € 5.000,--.

Verstaat dat De Koster gerechtigd is een schutting te bouwen, zoals hiervoor bij de
beoordeling aangegeven.
Geeft partijen in overweging de in deze procedure bedoelde erfdienstbaarheid van weg
over en weer ten volle te respecteren, zoals hiervoor eveneens bij de beoordeling
aangegeven.
Het meer of anders gevorderde wordt afgewezen.
Dit bindend advies is gegeven door mr. F.M. Visser als rijdende rechter en uitgesproken
te Zaandam op 7 juli 2009.
Bindend Adviseur
Secretaris
Mr. F.M. Visser
Mr. S.T. Terstegge