Freiburg, duurzame stad - Peter Dedecker

of elektriciteit was zelfs geen verplichting maar wordt
wel aangemoedigd. Een strenge energienorm stond wel
voorop. Het maximale energieverbruik voor verwarming
(21°C) was 65 kWh/m²/j. De norm in Duitsland was bij de
start eind jaren negentig 100 kWh/m²/j. U ziet het grote
verschil. Bij de constructie van elke woning is met deze
norm rekening gehouden. Ook is elk plat dak een groendak
en worden terrasconstructies los van de woning gebouwd
om koudebruggen te vermijden.’
‘Je vindt hier ook veel passiefwoningen: in heel Freiburg
gaat het om vierhonderd huizen. De woningen verbruiken
slechts een vijfde aan energie van een normale woning.
Een passiefhuis met vier inwoners heeft een jaarlijkse
energiefactuur van nog geen 100 euro.’
‘Zoals u ziet kent de fotovoltaïsche zonneenergie in deze
wijk een doorgedreven gebruik: bewoners maken er
winst mee en het totale volume komt overeen met het
energiegebruik van 250 gezinnen. Nog een belangrijk
energieaspect is het stadsverwarmingsnet dat houtsnippers
uit het Zwarte Woud verwerkt. De centrale komt tegemoet
aan de behoefte van 700 gezinnen.’
Engagement van bestuur en bewoners
De Vaubanwijk is netjes. Vandalisme is nauwelijks te zien.
De straat levert ook steeds eenzelfde beeld op: veel jonge
gezinnen, geen ouderen of armen, geen mensen van
andere origine. Ronald Veith:
‘Milieubewuste burgers hebben zich zowel bij de
totstandkoming als bij het beheer van de wijk sterk
geëngageerd. De inrichting van de publieke ruimte kwam
met veel overleg en veel aandacht voor specifieke groepen
– bijvoorbeeld speelruimte voor kleine of grote kinderen –
tot stand. Ook de bouwgroepen hebben goed meegepraat.
Er is veel zorg voor onderhoud. Daardoor is er weinig
vandalisme. Ook het aantal verhuizingen is beperkt: de
afgelopen tien jaar zijn maar dertig woningen van bewoner
gewisseld. Natuurlijk trek je een soort homogeniteit aan:
gezinnen met kinderen die graag in de stad wonen, komen
hier helemaal aan hun trekken.’
Vier succesfactoren
‘Vier pijlers dragen het succes van Freiburg. Eerst
en vooral is er de integrale visie op duurzame
ontwikkeling die de laatste kwarteeuw is kunnen
groeien en waarbij ecologie en economie
hand in hand gaan. Een ruime consensus bij
alle politieke partijen over de strategie van
duurzame ontwikkeling is een tweede element.
Ook het sterke netwerk van heel uiteenlopende
stakeholders zoals bedrijfsleven, universiteit,
verenigingen, bestuur en burgers hebben hiertoe
bijgedragen. En tot slot en vooral: het engagement,
de steun en de participatie van heel veel inwoners.’
De Freiburgse burgemeester Dieter Salomon in
Brussel tijdens een presentatie over Freiburg
– Green City. De aanleiding was de nominatie van
Freiburg als een van tien kandidaten voor de titel
van Europese Groene Hoofdstad. (meer informatie:
www.europeangreencapital.eu)
Elektrische bussen in Brugge
‘Het beeld van die mooie groene stadswijken
die heel goed met openbaar vervoer bereikbaar
zijn, blijft zeker bij. Je merkt ook dat wij bij ons
nog een belangrijke stap moeten zetten naar
passief bouwen. Ook voor zonnepanelen in een
monumentenstad als Brugge moeten we nog
oplossingen zoeken. Elektrische bussen in de stad,
dat staat ook op mijn agenda.’
Jean-Marie Bogaert, schepen van Toerisme van
Brugge
Bottom up
‘Zeker voor een duurzaamheidsambtenaar is een
bezoek aan Freiburg meer dan de moeite waard.
De vele projecten geven een sterke impressie over
de manier waarop zo’n ontwikkeling tot stand
komt. Wat me heel sterk is bijgebleven is de rol
van de bewoners in de Vaubanwijk: de mensen
die zelf initiatieven hebben genomen, de bottomup-benadering
bij de opbouw van de wijk, de
samenwerking met het bestuur.’
Sven Lins, duurzaamheidsambtenaar van
Merelbeke
Freiburg, duurzame stad