PERSMEDEDELING Maria-ommegang Kalfort 2010

PERSMEDEDELING
Maria-ommegang Kalfort 2010
Kalfort (Puurs) – De ommegang van Kalfort (Puurs) – dit jaar op zondag 29 augustus om
11.00 u. - is al jarenlang een begrip in de streek en ver daarbuiten. Dat is niet alleen duidelijk
te merken aan de vele toeschouwers, die van heinde en ver naar Kalfort komen. Maar je kan
het ook opmaken aan de deelnemers die vanuit het hele Scheldeland worden gerekruteerd.
Zij doen allemaal graag mee, omdat de sfeer goed is.
Kalfort is dus op 29 augustus “the place to be” voor mensen die op zoek zijn naar een boeiend
kijkstuk, een gezellige en gemoedelijke sfeer en een volksfeest. De ommegang is ook het
hoogtepunt van de bedevaartweek naar Onze-Lieve-Vrouw ten Traan. Onze-Lieve-Vrouw ten
Traan is tien dagen lang het aantrekkingspunt voor de vele bedevaarders die Kalfort
aandoen. U kan zich dus overvloedig onderdompelen in de Kalfortse geschiedenis, religie en
folklore tijdens de week van 27 augustus t.e.m. 5 september.
Historische ommegang
De ommegang brengt op zondag heel Kalfort en de mensen van de wijde omtrek op de been.
Hij evoceert in een eerste uitgebreide gedeelte de rijke geschiedenis van de bedevaart naar Onze-
Lieve-Vrouw-ten-Traan in een vijftigtal taferelen met 900 figuranten.
De korte inhoud van deze geschiedenis leest als volgt. Eén van de Heren van Coolhem brengt in de
12 de eeuw een relikwie van de tranen van Christus van de kruistochten mee. Ontelbare pelgrims
komen naar Kalfort om deze relikwie te vereren. Zusters-augustinessen bouwen een klooster om de
bedevaarders op te vangen. Aan de verering komt abrupt een einde met de godsdienstoorlogen op
het einde van de 16 de eeuw. De relikwie gaat verloren en kapel en klooster gaan in vlammen op.
Wanneer het wat rustiger wordt, ontstaat er een nieuwe verering. Kalfort wordt voortaan het dorp
van Onze-Lieve-Vrouw-ten-Traan, waar mensen met oogziekten en met heesheid soelaas zoeken.
Vanaf dan is er sprake van mirakels. Na een moeilijke periode met de Franse bezetting, die onder
meer in Klein-Brabant de boerenkrijg uitlokt, keert de rust terug in het bedevaartoord. In de
negentiende eeuw komt de bedevaart tot een ongekende bloei. Kalfort krijgt ook een nieuwe kerk
in 1854 en wordt een onafhankelijke parochie in 1857. In deze periode worden tientallen mirakels
opgetekend. De eerste wereldoorlog vormt voor de bedevaartplaats een bijzondere periode. Kalfort
ligt in 1914 immers net binnen de door Duitsers belegerde vesting Antwerpen en ziet vele
vluchtelingen passeren, die even in de kerk langslopen.
Kalfort was vanouds een landbouwersdorp waar lange tijd vooral vlas werd geteeld. Vanaf het
einde van de 19 de eeuw werd Kalfort tot ver buiten de grenzen bekend om de asperges. Vanuit het
domein Coolhem verspreidde de teelt zich over heel het dorp. En de Kalfortse asperges vonden hun
weg tot in Parijs. Vanaf de jaren zestig werden de asperges geleidelijk aan meer en meer
verdrongen door de teelt van bloemkool en prei. Het aspergedorp werd daarnaast in de ruime
omtrek vermaard om zijn succesvolle kermis en foor. Zo werd een uitstap voor de boeren uit de
omtrek een goed gevuld geheel: even langslopen bij Onze-Lieve-Vrouw om te beewegen,
landbouwalaam aankopen en tenslotte plezier maken tussen pot en pint in de vele herbergen.
900 jaar geschiedenis zijn goed voor een optocht vol middeleeuwse ridders, gasthuiszu77sters,
monniken, muzikanten en acrobaten, Geuzen, Franse sansculotten en soldaten, pelgrims en
bedevaarders, vrome boeren en boerinnen, aspergestekers en kermisvierders en vele gewone
Kalfortenaren...
Rond Onze-Lieve-Vrouw-ten-Traan
Het tweede gedeelte van de ommegang is opgebouwd rond het beeld van Onze-Lieve-Vrouw, dat
wordt gedragen door acht vrouwen en wordt omgeven door honderd kleurrijk uitgedoste en

dansende meisjes. Zoals elk jaar is dit gedeelte ook rijkelijk versierd met bloemen. De ommegang
sluit met het Heilig Sacrament.
Nieuw in 2010
Een nieuw parcours
Om de ommegang in betere omstandigheden aan het publiek te kunnen tonen, wordt dit jaar het parcours aangepast. De
ommegang zal dit jaar volgend parcours volgen: Guido Gezellelaan - Kalfortdorp - Schipstraat - Louis Nutenstraat -
Alfons Meersmansdreef - Berkenkant - Coolhemstraat - Kalfortdorp. Het parcours is 2,6 kilometer lang, wat neerkomt
op een verlenging van een dikke kilometer. Hiermee keert het comité terug naar een traditie die teruggaat tot de tijd
vóór de rijksweg N16 was aangelegd. Toen volgde de processie met Hoogweerdig immers ook de “grote toer”!
Nieuwe groep over de tweede wereldoorlog
De ommegang brengt dit jaar de 70ste verjaardag van het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in herinnering. Op 26
augustus 1939, daags voor de jaarlijkse processie in Kalfort uitging, werd in België een grote mobilisatie aangekondigd.
Het gemeentebestuur van Puurs vaardigde een hele reeks maatregelen uit. De herbergen moesten vroeger sluiten. Er
kwamen opeisingen. Vreemdelingen werd de toegang ontzegd. De eerste 83 soldaten van Puurs vertrokken naar hun
stellingen. In deze omstandigheden ging Kalfort Kermis door, met processie en ook nog muziekconcerten, maar met
veel minder feestgedruis. Twee weken later zou het schepencollege alle openbare bals, kermissen, wielrijderskoersen en
alle andere openbare vermakelijkheden op de openbare weg schorsen. In Kalfort werd door de muziekverenigingen en
het Verbond van Vlaamse Oud-Strijders een Plaatselijk Komiteit voor de Kalfortsche Gemobiliseerden opgericht, dat
liefdadigheidsfeesten organiseerde voor de gemobiliseerde jongens. Ondertussen werd ook gerekruteerd voor een
burgerwacht die ondersteunende opdrachten kreeg toegewezen. Niemand vermoedde in 1939 welke gruwelijke oorlog
voor de deur stond en welk een schokgolf deze in de maatschappij zou teweegbrengen. In 1939 stapten onze jongens
onwetend een korte veldslag tegemoet. Moeders en kinderen namen afscheid van hun zonen en vaders, niet wetend wat
er hen te wachten stond. Het is dit vertrek naar de oorlog dat in de ommegang wordt geëvoceerd.
Hulde aan de oorlogsslachtoffers
De groep “Vrede” brengt dit jaar in het bijzonder een hulde aan de oorlogsslachtoffers van Kalfort. Kalfort had na de
Eerste Wereldoorlog drie jonge gesneuvelden te betreuren: Louis Nuten (1893-1914), Leopold Van Kerckhoven (1889-
1917) en Alfons Meersmans (1894-1918). De Kleine Amer betreurde de dood van Karel Verbruggen. Ter hunner
nagedachtenis werden in 1920 enkele straatnamen aangepast. Er is ook nog een burgerslachtoffer bekend uit de Eerste
Wereldoorlog. August Van De Woestijne (1886-1918) werd ziek bij verplichte arbeidsdienst in Duitsland en overleed
thuis in de Coolhemstraat na zijn terugkeer.
Ook de Tweede Wereldoorlog eiste zijn tol aan gesneuvelden, krijgsgevangenen en politieke gevangenen. Hendrik Jan
Van Hoof (1910-1940), afkomstig uit Kalfortdorp, sneuvelde in de meidagen van 1940. De verzetsgroep De Zwarte
Hand, die door de Duitse bezetter ongenadig de kop werd ingedrukt, kende heel wat aanhangers in Kalfort. Frans Van
Muylder (1902-1945) werd als politiek gevangene naar Duitsland gevoerd en overleed op de terugweg in Antwerpen.
Albert De Bondt (1922-1943) werd gefusilleerd in Lingen-Ems. Andere burgerslachtoffers waren Maria (1904-1944) en
Jan Van Ruysseveldt (1907-1944), gestorven bij de inslag van een V-bom in 1944, en Jozef Van Praet (1904-1942),
overleden tijdens zijn verplichte arbeidsdienst in Duitsland.
Landelijk leven na de tweede wereldoorlog
Een laatste opvallende nieuwigheid is de groep rond het landelijk leven na de tweede wereldoorlog. In die jaren wordt
de landbouw gemechaniseerd en wordt de asperge geleidelijk aan vervangen door bloemkool en prei. Een wagen met
deze groenten die nu nog steeds in Kalfort worden geteeld zal worden getrokken door een oude tractor. Met de
integratie van deze groep in de ommegang vervolledigen we het verhaal en komen de belangrijkste teelten die het
landbouwleven in Kalfort hebben bepaald aan bod.
Op zoek naar…
Graag melden we dat het ommegangcomité nog steeds op zoek is naar oude houten kruiwagens, oude boerekledij en
zwarte kledij en hoofddeksels (bolhoeden, petten...) Je kan ons ook blij maken met informatie (vooral foto’s) over de
Kalfortse oorlogsslachtoffers in de beide oorlogen.
Een volledig programma
De ommegang vormt de kern van een totaalprogramma. Op vrijdag 27 augustus wordt de
bedevaartweek geopend met een sfeervolle Maria-avond met zang, muziek, tekst en choreografie.
Op zaterdag 28 augustus wordt de openingsmis van 17.00 u. verzorgd door een gastkoor. De rest
van de week worden de duizenden bedevaarders verwelkomd in onze gastvrije kerk. Elke dag zijn
er liturgische vieringen. Van 22 augustus tot 12 september staat in de kerk ook een tentoonstelling
opgesteld. Dit jaar plaatst brengt ze 26 Kalfortse thema’s onder de titel “Kalfort van A tot Z”.

Maar u kan ook in het spoor van de vele duizenden die u zijn voorgegaan, een bezoek brengen aan
de jaarlijkse grote kermis, die boordevol activiteiten steekt en bekendstaat als een volkskermis “pur
sang”, waarvoor Kalfort tien dagen uittrekt!
Alle verdere inlichtingen (bereikbaarheid, tribuneplaatsen) en het volledige programma zijn te
bekomen bij het ommegangcomité, p/a Luc Schokkaert, Kalfortdorp 16, 2870 Puurs, tel. 03 889 97
15, e-mail: ommegang@kalfort.be
http://www.kalfort.be/
Programma bedevaartweek
22 ste Maria-avond
Vrijdag 27 augustus – 19.30 u.
M.m.v. Kon. Harmonie Concordiavrienden en het Zangkoor OLV ten Traan Kalfort
Openingsmis bedevaartweek met het koor Illucia uit Puurs
Zaterdag 28 augustus – 17.00 u.
23 ste Maria-ommegang
Zondag 29 augustus – vanaf 11.00 u.
Eucharistievieringen
Zondag 29/08 om 8.30 u., 10.00 u. en 17.00 u.
Maandag 30/08 om 13.30 u., 15.00 u. en 19.00 u.
Dinsdag 31/08 om 19.00 u.
Woensdag 01/09 om 19.00 u.
Donderdag 02/09 om 14.00 u. en 19.00 u.
Vrijdag 03/09 om 19.00 u.
Zaterdag 04/09 om 17.00 u.
Zondag 05/09 om 11.00 u.
Lof
Maandag 30/08: om 13.30 u. en 15.00 u.
Speciale bedevaarten
Maandag 30/08: Niel Hellegat (13.30 u.), Blaasveld/Wintam/Weert (15.00 u.) en Liezele (19.00 u.)
Dinsdag 31/08: Puurs (19.00 u.)
Donderdag 02/09: Ziekenzorg afdelingen Groot-Puurs (14.00 u.)
Tentoonstelling
"Kalfort van A tot Z"
Kerk
Van zondag 22 augustus t.e.m. zondag 12 september tijdens de openingsuren van de kerk.
Kalfort kermis
Van zaterdag 28 augustus t.e.m. zondag 5 september
Het programma vindt u op www.kalfort.be.
Graag verwijzen we ook naar www.kalfortkermis.be.