30.01.2015 Views

PRIMAIRE SECTOR - VDAB

PRIMAIRE SECTOR - VDAB

PRIMAIRE SECTOR - VDAB

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>VDAB</strong><br />

<strong>SECTOR</strong>RAPPORT<br />

<strong>PRIMAIRE</strong> <strong>SECTOR</strong>


<strong>SECTOR</strong>RAPPORT<br />

<strong>PRIMAIRE</strong> <strong>SECTOR</strong><br />

VOORJAAR 2012


<strong>SECTOR</strong>RAPPORT<br />

<strong>PRIMAIRE</strong> <strong>SECTOR</strong><br />

Inhoudstafel<br />

3 - 4 <strong>VDAB</strong> Sectorrapporten: Inleiding<br />

5 - 6 Binnenlandse werkgelegenheid: Situering van de sector<br />

7 - 8 Loontrekkende werkgelegenheid: Subsector en regio<br />

9 - 10 Loontrekkende werkgelegenheid: Geslacht<br />

11 - 12 Loontrekkende werkgelegenheid: Leeftijd<br />

13 - 14 Loontrekkende werkgelegenheid: Arbeidsregime<br />

15 - 16 Jobs: Statuut<br />

17 - 18 Jobs: Jobcreatie en jobdestructie<br />

19 - 20 Jobs: Loontrekkende jobs<br />

21 - 22 Bedrijven: Vestigingsgrootte<br />

23 - 26 Vacatures: Ontvangen door <strong>VDAB</strong><br />

27 - 28 Knelpuntberoepen: Knelpuntvacatures<br />

29 - 30 Remediëring: Individuele Beroepsopleiding in de Onderneming (IBO)<br />

31 - 32 Bijlage: NACE-codes<br />

Foto’s: Pascal Vyncke, SeniorenNet.be<br />

- 2 -


<strong>VDAB</strong> Sectorrapporten<br />

Inleiding<br />

Invalshoek<br />

Deze sectorrapporten vertrekken van de vraagzijde van de arbeidsmarkt. We brengen de tewerkstelling in Vlaanderen<br />

per sector in kaart en bekijken de kenmerken.<br />

De sectorindeling is gebaseerd op de NACE-classificatie van 2008 die ondernemingen indeelt volgens economische<br />

activiteiten. Op die manier wijken we dus af van de indeling in paritaire comités die op werknemersniveau zijn gedefinieerd.<br />

Eén onderneming kan werknemers uit diverse paritaire comités tewerkstellen, terwijl de werknemers uit<br />

éénzelfde paritair comité in diverse economische activiteiten aan de slag kunnen zijn. Beide indelingen zijn zo verschillend<br />

dat ook de cijfers niet vergelijkbaar zijn.<br />

Voor een sectorrapportering op basis van paritair comité verwijzen we naar de rapporten van het Departement<br />

Werk en Sociale Economie http://www4dar.vlaanderen.be/sites/svr/Pages/2012-02-06-WSE.aspx<br />

In onze sectorindeling worden aanverwante activiteiten gegroepeerd. Op het eind van elk sectorrapport staan de<br />

opgenomen activiteiten opgelijst.<br />

Databronnen<br />

In dit rapport wordt gebruik gemaakt van cijfers die beschikbaar worden gesteld in de Vlaamse Arbeidsrekening<br />

van het Steunpunt Werk en Sociale Economie in samenwerking met het Departement WSE. Het gaat dus om verwerkte<br />

cijfers van diverse sociale zekerheidsinstellingen (vb. RSZ, RSZPPO, RSVZ…). Daarnaast publiceren we ook<br />

cijfers van de <strong>VDAB</strong> zelf.<br />

Er is de voorkeur gegeven aan administratieve data eerder dan cijfers die gebaseerd zijn op enquêtes zoals de Enquête<br />

naar de Arbeidskrachten.<br />

Structuur van het sectorrapport<br />

Figuur 1 toont hoe het rapport is opgebouwd. De tewerkstelling kan uitgedrukt worden in het aantal personen dat<br />

in Vlaanderen tewerkgesteld wordt nl. de binnenlandse werkgelegenheid, of het aantal arbeidsplaatsen dat er in<br />

Vlaanderen is nl. de jobs.<br />

Deze jobs zijn de ingevulde arbeidsplaatsen in de Vlaamse vestigingen. We spreken hier bewust over vestigingen en<br />

niet over bedrijven of ondernemingen. Een onderneming met vestigingen in Vlaanderen kan haar hoofdzetel hebben<br />

in Brussel.<br />

De openstaande arbeidsplaatsen worden uitgedrukt in vacatures. Eén van de remediëringsinstrumenten die <strong>VDAB</strong><br />

hanteert om werkzoekenden aan het werk te krijgen is de Individuele Beroepsopleiding in de Onderneming (IBO).<br />

- 3 -<br />

Sectorrapport


Figuur 1 Structuur van het sectorrapport<br />

TEWERKSTELLING IN VLAANDEREN<br />

Personen of VTE<br />

Arbeidsplaatsen<br />

BINNENLANDSE<br />

WERKGELEGENHEID<br />

JOBS<br />

Ingevulde arbeidsplaatsen<br />

VESTIGINGEN<br />

Openstaande arbeidsplaatsen<br />

IBO<br />

VACATURES<br />

Remediëringsinstrument<br />

Regionale verdeling<br />

In het rapport zijn de cijfers ook beschikbaar gesteld op regionaal niveau. Resoc staat voor Regionaal Sociaaleconomisch<br />

Overlegcomité. Dit comité groepeert de sociale partners van de regionale SERR (Sociaal-Economische Raad<br />

van de Regio) samen met vertegenwoordigers van de lokale besturen (gemeenten en provincie). Voor Resoc Limburg<br />

is er gekozen om verder uit te splitsen naar streektafels omdat de regio anders te ruim is. Deze streektafels zijn<br />

er trouwens ook gekomen om de betrokkenheid van de lokale besturen te verhogen. Ze kunnen er werken aan<br />

streekgebonden knelpunten inzake sociale economie die door de provinciale RESOC-werking ondersteund worden.<br />

Vlaams rapport<br />

Naast de rapportering op sectorniveau is er ook een Vlaams rapport waarin de cijfers voor de gehele economie zijn<br />

opgenomen en de sectoren worden gebenchmarkt. Er is bewust gekozen om de Vlaamse cijfers niet telkens op te<br />

nemen in de sectorrapporten.<br />

<strong>PRIMAIRE</strong> <strong>SECTOR</strong><br />

- 4 -


BINNENLANDSE WERKGELEGENHEID<br />

Situering van de sector<br />

Wat betekent deze indicator<br />

De binnenlandse werkgelegenheid heeft betrekking op de arbeid die wordt ingezet in de Vlaamse vestigingen. De binnenlandse<br />

werkgelegenheid kan bijgevolg worden omschreven als het totale aantal personen (vanaf 15 jaar) dat een hoofdjob heeft in<br />

Vlaanderen. Ook studenten, PWA’ers behoren hiertoe.<br />

Ter verduidelijking, de werkende bevolking is de som van de binnenlandse werkgelegenheid en het saldo grensarbeid.<br />

Figuur 2 Werkgelegenheid in Vlaanderen: Indeling naar hoofdsector en aandeel sector (2009)<br />

Primaire sector<br />

57.251<br />

30%<br />

Primaire<br />

sector<br />

2%<br />

Secundaire sector<br />

581.583<br />

23%<br />

Tertiaire sector<br />

1.160.306<br />

Quartaire sector<br />

758.067<br />

45%<br />

Figuur 3 Werkgelegenheid in de sector: Indeling naar statuut (2009)<br />

Loontrekkend<br />

13.586<br />

23%<br />

24%<br />

Zelfstandig<br />

30.537<br />

Helper<br />

13.127<br />

53%<br />

- 5 -<br />

Sectorrapport


Bron: Steunpunt WSE i.s.m. Departement WSE - Bewerking <strong>VDAB</strong> Studiedienst<br />

jaargemiddelde 2009<br />

De primaire sector hoort tot één van de kleinere sectoren van de Vlaamse economie en zorgt voor nauwelijks 2% van de<br />

totale werkgelegenheid. Tijdens het crisisjaar bleef de tewerkstelling gelijk.<br />

Bij meer dan de helft van de tewerkstelling gaat het om een zelfstandige activiteit. De rest is ongeveer gelijk verdeeld tussen<br />

loontrekkende werknemers en helpers.<br />

Figuur 4 Werkgelegenheid in Vlaanderen: Indeling naar sector en evolutie<br />

(jaargemiddelde 2009 t.o.v. 2008)<br />

Groot- en kleinhandel<br />

Onderwijs<br />

Zakelijke dienstverlening<br />

M aatschappelijke dienstverlening<br />

Bouw<br />

Transport, logistiek en post<br />

Openbare besturen<br />

M etaal<br />

Gezondheidszorg<br />

Horeca en toerisme<br />

Uitzendbureaus en arbeidsbemiddeling<br />

Dranken, voeding en tabak<br />

Chemie, rubber en kunststof<br />

Primaire sector<br />

Financiële diensten<br />

Informatica, media en telecom<br />

Diensten aan personen<br />

Ontspanning, cultuur en sport<br />

Textiel, kleding en schoeisel<br />

Energie, water en afvalverwerking<br />

Grafische nijverheid, papier en karton<br />

Hout- en meubelindustrie<br />

Vervaardiging van bouwmaterialen<br />

Overige dienstverlening<br />

Overige industrie<br />

211.644<br />

210.033<br />

205.498<br />

173.960<br />

154.027<br />

149.428<br />

148.241<br />

140.342<br />

112.900<br />

95.449<br />

69.201<br />

65.132<br />

57.251<br />

55.275<br />

50.970<br />

47.535<br />

34.007<br />

28.784<br />

26.940<br />

22.738<br />

20.313<br />

19.661<br />

17.147<br />

6.613<br />

434.116<br />

-12,5%<br />

-9,7%<br />

-0,4%<br />

-1,6%<br />

-0,8%<br />

-6,6%<br />

-0,7%<br />

-3,3%<br />

-0,0%<br />

-1,5%<br />

-3,6%<br />

-4,9%<br />

-0,7%<br />

-5,3%<br />

+0,1%<br />

+2,6%<br />

+2,4%<br />

+5,3%<br />

+2,1%<br />

+0,0%<br />

+0,1%<br />

+2,6%<br />

+2,6%<br />

+6,2%<br />

+1,1%<br />

<strong>PRIMAIRE</strong> <strong>SECTOR</strong><br />

- 6 -


LOONTREKKENDE WERKGELEGENHEID<br />

Subsector en regio<br />

Wat betekent deze indicator<br />

De loontrekkende binnenlandse werkgelegenheid betreft alle personen vanaf 15 jaar en ouder met een job die in loonverband<br />

wordt uitgevoerd.<br />

Figuur 5 Loontrekkende werkgelegenheid in Vlaanderen: Indeling naar leeftijd en geslacht:<br />

10 belangrijkste subsectoren binnen de sector (2009)<br />

Teelt van eenjarige gewassen<br />

7.172<br />

42%<br />

58%<br />

Teelt van meerjarige gewassen<br />

2.926<br />

45%<br />

55%<br />

Plantenvermeerdering<br />

1.215<br />

19%<br />

81%<br />

Veeteelt<br />

1.048<br />

38%<br />

62%<br />

Winning van steen, zand en klei<br />

386<br />

17%<br />

83%<br />

Ondersteunende activiteiten in verband met de<br />

landbouw; activiteiten met betrekking tot gewassen na<br />

de oogst<br />

362<br />

27%<br />

73%<br />

Gemengd bedrijf<br />

174<br />

25%<br />

75%<br />

Exploitatie van bossen<br />

97<br />

7%<br />

93%<br />

Visserij<br />

81<br />

18%<br />

82%<br />

Bosbouw<br />

53<br />

19%<br />

81%<br />

< 25 jaar 25 - 49 jaar >= 50 jaar Mannen Vrouwen<br />

Veruit de belangrijkste activiteiten in termen van tewerkstelling binnen de primaire sector betreffen de teelt van eenjarige<br />

en meerjarige gewassen. Mannen hebben een licht overwicht. Er zijn relatief veel jongeren actief.<br />

Antwerpen is de belangrijkste regio van tewerkstelling, Oost-Vlaanderen volgt op de tweede plaats.<br />

- 7 -<br />

Sectorrapport


Bron: Steunpunt WSE i.s.m. Departement WSE - Bewerking <strong>VDAB</strong> Studiedienst<br />

jaargemiddelde 2009<br />

Figuur 6 Loontrekkende werkgelegenheid in Vlaanderen: Indeling naar Resoc:<br />

10 belangrijkste subsectoren binnen de sector (2009)<br />

Teelt van eenjarige gewassen<br />

Teelt van meerjarige gewassen<br />

Plantenvermeerdering<br />

Veeteelt<br />

Winning van steen, zand en klei<br />

Ondersteunende activiteiten in verband met de<br />

landbouw; activiteiten met betrekking tot gewassen<br />

na de oogst<br />

Gemengd bedrijf<br />

Exploitatie van bossen<br />

Visserij<br />

Bosbouw<br />

Antwerpen 757 136 85 45 27 17 8 18 0 0<br />

Mechelen 980 52 97 42 0 4 12 0 0 0<br />

Turnhout 993 483 159 272 191 39 26 12 0 9<br />

Prov. Antwerpen 2.730 671 340 359 218 60 46 29 0 9<br />

Halle-Vilvoorde 231 58 31 26 0 5 15 4 0 4<br />

Leuven 499 244 32 30 6 21 4 5 0 0<br />

Prov. Vlaams-Brabant 731 301 63 56 6 26 19 8 0 4<br />

Brugge 154 16 29 52 0 10 4 1 38 0<br />

Westhoek 248 21 23 97 0 21 20 0 7 0<br />

Zuid-West-Vlaanderen 233 7 44 38 0 6 4 0 1 0<br />

Oostende 47 12 14 9 0 5 4 1 34 5<br />

Midden-West-Vlaanderen 751 66 116 178 1 14 17 11 0 10<br />

Prov. West-Vlaanderen 1.432 123 226 373 1 56 49 13 81 15<br />

Zuid-Oost-Vlaanderen 38 8 31 13 0 10 17 11 0 2<br />

Dender-Waas 403 96 147 60 2 10 14 0 0 3<br />

Gent en rand 1.100 18 51 13 7 85 2 0 0 13<br />

Meetjesland-Leiestreek 192 45 97 63 0 8 9 9 0 1<br />

Prov. Oost-Vlaanderen 1.734 167 326 149 9 113 43 21 0 19<br />

Midden-Limburg 18 84 14 4 29 11 2 8 0 0<br />

West-Limburg 16 134 1 22 0 3 1 0 0 3<br />

Zuid-Limburg 160 1.302 206 23 4 16 11 0 0 0<br />

Noord-Limburg 167 25 36 37 42 75 2 17 0 3<br />

Maasland 184 119 2 25 77 0 2 0 0 0<br />

Prov. Limburg 546 1.664 259 111 152 106 18 25 0 6<br />

Vlaanderen 7.172 2.926 1.215 1.048 386 362 174 97 81 53<br />

<strong>PRIMAIRE</strong> <strong>SECTOR</strong><br />

- 8 -


LOONTREKKENDE WERKGELEGENHEID<br />

Geslacht<br />

Wat betekent deze indicator<br />

De loontrekkende binnenlandse werkgelegenheid betreft alle personen vanaf 15 jaar en ouder met een job die in loonverband<br />

wordt uitgevoerd. Hier wordt de loontrekkende werkgelegenheid onderverdeeld naar geslacht.<br />

Figuur 7 Loontrekkende werkgelegenheid in de sector: Indeling naar geslacht (2009)<br />

Mannen<br />

8.361<br />

38,5%<br />

Vrouw en<br />

5.225<br />

61,5%<br />

Figuur 8 Loontrekkende werkgelegenheid in de sector: Indeling naar geslacht en Resoc (2009)<br />

Mannen<br />

Vrouwen<br />

Antwerpen 813 297<br />

Mechelen 889 298<br />

Turnhout 1.346 838<br />

Prov. Antwerpen 3.047 1.432<br />

Halle-Vilvoorde 215 168<br />

Leuven 474 367<br />

Prov. Vlaams-Brabant 688 535<br />

Brugge 235 74<br />

Westhoek 295 145<br />

Zuid-West-Vlaanderen 157 176<br />

Oostende 90 41<br />

Midden-W est-Vlaanderen 696 472<br />

Prov. West-Vlaanderen 1.473 908<br />

Zuid-Oost-Vlaanderen 89 40<br />

Dender-Waas 490 246<br />

Gent en rand 628 663<br />

Meetjesland-Leiestreek 289 146<br />

Prov. Oost-Vlaanderen 1.496 1.096<br />

Midden-Limburg 107 65<br />

West-Limburg 87 95<br />

Zuid-Limburg 1.015 707<br />

Noord-Limburg 227 178<br />

Maasland 221 209<br />

Prov. Limburg 1.656 1.254<br />

Vlaanderen 8.361 5.225<br />

- 9 -<br />

Sectorrapport


Bron: Steunpunt WSE i.s.m. Departement WSE - Bewerking <strong>VDAB</strong> Studiedienst<br />

jaargemiddelde 2009<br />

Figuur 9 Evolutie loontrekkende werkgelegenheid in de sector: Indeling naar geslacht en jaar<br />

2008<br />

7.725<br />

4.949<br />

2009<br />

8.361<br />

5.225<br />

Mannen<br />

Vrouwen<br />

Figuur 10 Aandeel mannen in de loontrekkende werkgelegenheid in de sector: Indeling naar Resoc (2009)<br />

Mannen nemen iets meer dan 60% van de loontrekkende werkgelegenheid voor hun rekening. Er zijn echter belangrijke regionale<br />

verschillen. In Gent en rand, Zuid-West-Vlaanderen, West-Limburg en Maasland zijn mannen en vrouwen ongeveer<br />

gelijk vertegenwoordigd.<br />

Het aantal loontrekkende werknemers is in 2009 wel gestegen tegenover 2008. De provincie Antwerpen is veruit de belangrijkste<br />

regio van tewerkstelling, Limburg komt op de tweede plaats.<br />

<strong>PRIMAIRE</strong> <strong>SECTOR</strong><br />

- 10 -


LOONTREKKENDE WERKGELEGENHEID<br />

Leeftijd<br />

Wat betekent deze indicator<br />

De loontrekkende binnenlandse werkgelegenheid betreft alle personen vanaf 15 jaar en ouder met een job die in loonverband<br />

wordt uitgevoerd. Hier wordt de loontrekkende werkgelegenheid onderverdeeld naar leeftijd.<br />

Figuur 11 Loontrekkende werkgelegenheid in de sector: Indeling naar leeftijdscategorie (2009)<br />

< 25 jaar<br />

2.476<br />

18,2%<br />

18,1%<br />

25 - 49 jaar<br />

8.652<br />

>= 50 jaar<br />

2.458<br />

63,7%<br />

Figuur 12 Loontrekkende werkgelegenheid in de sector: Indeling naar leeftijdscategorie en Resoc (2009)<br />

< 25 jaar 25 - 49 jaar >= 50 jaar<br />

Antwerpen 186 759 164<br />

Mechelen 180 840 166<br />

Turnhout 470 1.417 296<br />

Prov. Antwerpen 837 3.016 626<br />

Halle-Vilvoorde 66 210 107<br />

Leuven 115 516 210<br />

Prov. Vlaams-Brabant 180 726 317<br />

Brugge 81 178 50<br />

Westhoek 105 261 74<br />

Zuid-West-Vlaanderen 54 219 61<br />

Oostende 25 78 28<br />

Midden-West-Vlaanderen 257 722 189<br />

Prov. West-Vlaanderen 522 1.458 402<br />

Zuid-Oost-Vlaanderen 26 73 31<br />

Dender-Waas 122 480 134<br />

Gent en rand 135 910 246<br />

Meetjesland-Leiestreek 94 264 77<br />

Prov. Oost-Vlaanderen 377 1.728 487<br />

Midden-Limburg 34 96 42<br />

West-Limburg 23 105 53<br />

Zuid-Limburg 387 976 359<br />

Noord-Limburg 65 269 71<br />

Maasland 49 280 100<br />

Prov. Limburg 560 1.725 626<br />

Vlaanderen 2.476 8.652 2.458<br />

Bijna één vijfde van de loontrekkende<br />

werknemers is 50 jaar of ouder, wat<br />

vergelijkbaar is met het aandeel jongeren<br />

in de primaire sector.<br />

Het aandeel jongeren ligt het hoogst in<br />

de provincie West-Vlaanderen, Turnhout,<br />

Midden-Limburg en Zuid-Limburg<br />

- Haspengouw.<br />

Het aandeel ouderen is het hoogst in<br />

Zuid-Oost-Vlaanderen, Halle-Vilvoorde,<br />

Leuven, West- en Midden-Limburg en<br />

Maasland.<br />

- 11 -<br />

Sectorrapport


Bron: Steunpunt WSE i.s.m. Departement WSE - Bewerking <strong>VDAB</strong> Studiedienst<br />

jaargemiddelde 2009<br />

Figuur 13 Evolutie totale loontrekkende werkgelegenheid in de sector: Indeling naar leeftijdscategorie en jaar<br />

2008<br />

2.286<br />

8.129<br />

2.259<br />

< 25 jaar<br />

25 - 49 jaar<br />

2009<br />

2.476<br />

8.652<br />

2.458<br />

>= 50 jaar<br />

Figuur 14 Aandeel =50 jarigen in de loontrekkende werkgelegenheid in de sector: Indeling naar Resoc (2009)<br />

<strong>PRIMAIRE</strong> <strong>SECTOR</strong><br />

- 12 -


LOONTREKKENDE WERKGELEGENHEID<br />

Arbeidsregime<br />

Wat betekent deze indicator<br />

Op basis van het arbeidsregime van de loontrekkende binnenlandse werkgelegenheid kan het aantal voltijdse equivalenten<br />

(VTE) afgeleid worden. Dit geeft het arbeidsvolume aan binnen de sector, waardoor deze indicator beter geschikt is als vergelijkingsbasis<br />

tussen verschillende sectoren.<br />

Figuur 16 Loontrekkende werkgelegenheid in de sector: Indeling naar arbeidsregime (2009)<br />

Voltijds<br />

6.347<br />

35,3%<br />

46,7%<br />

Deeltijds<br />

2.446<br />

Speciaal<br />

regime<br />

4.793<br />

18,0%<br />

Figuur 17 Loontrekkende werkgelegenheid in de sector: Personen en VTE (2009)<br />

12.674<br />

13.586<br />

8.901 9.356<br />

Personen<br />

VTE<br />

2008 2009<br />

Figuur 18 Loontrekkende werkgelegenheid in de sector: Indeling naar arbeidsregime, geslacht en leeftijd (2009)<br />

Mannen<br />

Vrouwen<br />

6.000<br />

4.000<br />

5.000<br />

4.000<br />

3.500<br />

3.000<br />

2.500<br />

3.000<br />

2.000<br />

2.000<br />

1.000<br />

1.500<br />

1.000<br />

500<br />

0<br />

=50 jaar<br />

0<br />

=50 jaar<br />

Voltijds<br />

Deeltijds<br />

Speciaal regime<br />

- 13 -<br />

Sectorrapport


Bron: Steunpunt WSE i.s.m. Departement WSE - Bewerking <strong>VDAB</strong> Studiedienst<br />

jaargemiddelde 2009<br />

Figuur 19 Loontrekkende werkgelegenheid in de sector: Indeling naar arbeidsregime en Resoc (2009)<br />

Voltijds Deeltijds Speciaal<br />

Antwerpen 698 133 278<br />

Mechelen 759 130 297<br />

Turnhout 984 322 877<br />

Prov. Antwerpen 2.442 585 1.452<br />

Halle-Vilvoorde 149 63 171<br />

Leuven 344 155 342<br />

Prov. Vlaams-Brabant 492 218 513<br />

Brugge 149 60 100<br />

Westhoek 168 99 173<br />

Zuid-West-Vlaanderen 147 86 101<br />

Oostende 67 32 32<br />

Midden-West-Vlaanderen 506 226 436<br />

Prov. West-Vlaanderen 1.037 503 842<br />

Zuid-Oost-Vlaanderen 67 40 22<br />

Dender-Waas 373 149 213<br />

Gent en rand 770 382 139<br />

Meetjesland-Leiestreek 222 85 128<br />

Prov. Oost-Vlaanderen 1.432 657 503<br />

Midden-Limburg 63 22 88<br />

West-Limburg 59 30 92<br />

Zuid-Limburg 430 177 1.114<br />

Noord-Limburg 222 125 58<br />

Maasland 169 129 131<br />

Prov. Limburg 943 483 1.484<br />

Totaal 6.347 2.446 4.793<br />

Opvallend is dat meer dan één derde<br />

van de werknemers onder een<br />

speciaal regime werkt, wat het belang<br />

van seizoenswerk in de primaire<br />

sector wel benadrukt. Een kleine<br />

helft werk voltijds, iets minder dan<br />

één vijfde deeltijds. Uitzendarbeid is<br />

niet in deze grafiek opgenomen omdat<br />

ze in de sociale zekerheidscijfers<br />

bij de uitzendsector gevoegd wordt .<br />

Naar verhouding werken vrouwen<br />

vaker met een speciaal regime dan<br />

mannen.<br />

Het aantal voltijdse werknemers is<br />

het hoogst in Gent en rand, Antwerpen<br />

en Mechelen.<br />

Figuur 20 Aandeel voltijds arbeidsregime in de loontrekkende werkgelegenheid in de sector: Indeling naar Resoc (2009)<br />

<strong>PRIMAIRE</strong> <strong>SECTOR</strong><br />

- 14 -


JOBS<br />

Statuut<br />

Wat betekent deze indicator<br />

Jobs zijn het aantal vervulde arbeidsplaatsen in de in Vlaanderen gevestigde productie-eenheden. Een job kan als loontrekkende,<br />

zelfstandige of helper ingevuld worden en hoofd- of bijberoep zijn. Arbeidsplaatsen van werknemers die afwezig zijn wegens<br />

ziekte, verlof of tijdelijke werkloosheid worden ook geteld als jobs. Arbeidsplaatsen van werknemers in voltijdse loopbaanonderbreking<br />

of tijdskrediet worden niet geteld als jobs.<br />

Figuur 21 Aantal jobs in de sector: Indeling naar statuut (2010)<br />

Loontrekkend<br />

14.231<br />

19,4%<br />

22,4%<br />

Zelfstandig<br />

36.873<br />

Helper<br />

12.337<br />

58,1%<br />

Figuur 22 Aandeel loontrekkende jobs in de sector: Indeling naar Resoc (2010)<br />

- 15 -<br />

Sectorrapport


Bron: Steunpunt WSE i.s.m. Departement WSE - Bewerking <strong>VDAB</strong> Studiedienst<br />

jaargemiddelde 2010<br />

De meerderheid van de arbeidsplaatsen<br />

binnen de sector betreft een job als zelfstandige.<br />

Het aantal loontrekkende jobs is het<br />

hoogst in Gent en rand, Mechelen, Turnhout,<br />

Maasland en Zuid-Limburg - Haspengouw.<br />

<strong>PRIMAIRE</strong> <strong>SECTOR</strong><br />

- 16 -


JOBS<br />

Jobcreatie en jobdestructie<br />

Wat betekent deze indicator<br />

Jobcreatie en -destructie worden gemeten als het verschil tussen het aantal jobs op 30 juni 2010 en 30 juni 2009 van een onderneming.<br />

Op vestigingsniveau wordt er meer dynamiek waargenomen dan op het niveau van de onderneming maar hier<br />

wordt geen rekening mee gehouden. Als het aantal arbeidsplaatsen in een onderneming op het eind van de periode groter is<br />

dan in het begin, is er sprake van jobcreatie. Als het aantal jobs op het einde kleiner is dan in het begin, spreken we van jobdestructie.<br />

Figuur 23 Jobcreatie en -destructie in de sector:<br />

Indeling naar bedrijfsgrootte (juni 2010 t.o.v. juni 2009)<br />

Figuur 24 Netto aangroei aantal jobs in de sector:<br />

Indeling naar bedrijfsgrootte (juni 2010 t.o.v. juni 2009)<br />

-1.942<br />

+1.820<br />

0-9 w n<br />

-1,7%<br />

-1.119<br />

+1.317<br />

10-49 w n<br />

+2,7%<br />

-214<br />

+170<br />

50-199 w n<br />

-2,1%<br />

+9<br />

-2<br />

> 199 w n<br />

+0,9%<br />

Figuur 25 Aantal bedrijven en aantal jobs in de sector: Indeling naar bedrijfsgrootte (juni 2010 t.o.v. juni 2009)<br />

421<br />

Bedrijven<br />

28 3 2.073<br />

Jobs<br />

744<br />

7.281<br />

7.375<br />

3.327<br />

0-9 wn 10-49 wn 50-199 wn > 199 wn<br />

- 17 -<br />

Sectorrapport


Bron: RSZ en Dynam-belgium.org<br />

Cijfers juni 2010 t.o.v. juni 2009<br />

Achter de netto-evolutie van jobs gaat een ruimere dynamiek van jobcreatie en -destructie schuil. De sterkste dynamiek<br />

vindt plaats bij de kleinste bedrijven waar er echter meer jobs zijn verdwenen dan dat er zijn gecreëerd. Enkel de ondernemingen<br />

met 10 tot 49 werknemers en de bedrijven met 200 werknemers of meer zijn er qua aantal jobs op vooruit gegaan.<br />

<strong>PRIMAIRE</strong> <strong>SECTOR</strong><br />

- 18 -


JOBS<br />

Loontrekkende jobs<br />

Wat betekent deze indicator<br />

Dit zijn de jobs die in loondienst worden uitgeoefend. Werknemers kunnen een job uitoefenen bij meerdere werkgevers. Arbeidsplaatsen<br />

ingevuld door uitzendkrachten worden geteld als jobs van het uitzendkantoor en niet van de onderneming waar<br />

ze effectief werken. Dit betekent dat het aantal jobs wordt onderschat indien veel gebruik gemaakt wordt van uitzendarbeid.<br />

De primaire sector is qua absoluut aantal loontrekkende jobs het best vertegenwoordigd in de Westhoek, Midden-West-<br />

Vlaanderen en Turnhout. Qua relatief belang is de sector het grootst in de Westhoek, Midden-West-Vlaanderen, Meetjesland-Leiestreek<br />

en Zuid-Limburg - Haspengouw.<br />

De evolutie verschilt sterk van regio tot regio. In sommige regio’s is er sprake van een achteruitgang terwijl andere regio’s<br />

het aantal loontrekkende jobs procentueel fors zagen toenemen zoals de Westhoek, Brugge, Zuid-Oost-Vlaanderen en Halle-<br />

Vilvoorde.<br />

- 19 -<br />

Sectorrapport


Bron: Steunpunt WSE i.s.m. Departement WSE - Bewerking <strong>VDAB</strong> Studiedienst<br />

jaargemiddelde 2010<br />

Figuur 26 Aantal loontrekkende jobs in de sector: Indeling naar Resoc (2010)<br />

Figuur 27 Aandeel van de sector in het totaal aantal loontrekkende jobs: Indeling naar Resoc (2010)<br />

Figuur 28 Evolutie van het aantal loontrekkende jobs in de sector: Indeling naar Resoc (jaargemiddelde 2010 t.o.v. 2009)<br />

<strong>PRIMAIRE</strong> <strong>SECTOR</strong><br />

- 20 -


BEDRIJVEN<br />

Vestigingsgrootte<br />

Wat betekent deze indicator<br />

Een onderneming kan op één enkele plaats gevestigd zijn of meerdere vestigingen met personeel hebben. De ondernemingsgrootte<br />

wordt hier berekend op vestigingsniveau. Dit betekent dat grote bedrijven met meerdere vestigingen worden opgesplitst.<br />

Voor alle duidelijkheid spreken we dan ook over vestigingsgrootte. Dit betekent dat alle arbeidsplaatsen in Vlaanderen<br />

meegenomen worden, ook als de hoofdzetel van een onderneming buiten Vlaanderen gelegen is.<br />

Figuur 29 Aantal vestigingen in de sector: Indeling naar vestigingsgrootte (2010)<br />

0-9 wn<br />

3.130<br />

9,1% 0,7%<br />

10-49 wn<br />

315<br />

50-199 wn<br />

23<br />

> 199 wn<br />

1<br />

90,2%<br />

Figuur 30 Aantal vestigingen in de sector: Indeling naar vestigingsgrootte en Resoc (2010)<br />

0-9 wn 10-49 wn 50-199 wn > 199 wn<br />

Antwerpen 169 36 1 0<br />

Mechelen 169 32 1 0<br />

Turnhout 263 55 7 0<br />

Prov. Antwerpen 601 123 9 0<br />

Halle-Vilvoorde 140 10 0 0<br />

Leuven 234 19 0 1<br />

Prov. Vlaams-Brabant 373 28 0 1<br />

Brugge 155 4 0 0<br />

Westhoek 253 6 0 0<br />

Zuid-West-Vlaanderen 71 10 0 0<br />

Oostende 71 2 0 0<br />

Midden-West-Vlaanderen 386 29 1 0<br />

Prov. West-Vlaanderen 936 51 1 0<br />

Zuid-Oost-Vlaanderen 76 1 0 0<br />

Dender-Waas 226 17 0 0<br />

Gent en rand 195 21 5 0<br />

Meetjesland-Leiestreek 129 8 0 0<br />

Prov. Oost-Vlaanderen 626 47 5 0<br />

Midden-Limburg 43 4 0 0<br />

West-Limburg 67 5 0 0<br />

Zuid-Limburg 388 43 5 0<br />

Noord-Limburg 58 6 2 0<br />

Maasland 39 9 2 0<br />

Prov. Limburg 595 67 9 0<br />

Vlaanderen 3.130 315 23 1<br />

- 21 -<br />

Sectorrapport


Bron: Steunpunt WSE i.s.m. Departement WSE - Bewerking <strong>VDAB</strong> Studiedienst<br />

jaargemiddelde 2010<br />

Figuur 31 Aandeel vestigingen met minder dan 50 werknemers: Indeling naar Resoc (2010)<br />

Figuur 32 Aandeel vestigingen met meer dan 199 werknemers: Indeling naar Resoc (2010)<br />

Meer dan 9 op de 10 vestigingen stellen minder dan 10 werknemers tewerk. De primaire sector telt amper grote vestigingen.<br />

Slechts één bedrijf telt meer dan 199 werknemers (gelegen in de regio Leuven). In Maasland zijn er relatief meer grote vestigingen<br />

van meer dan 50 werknemers dan in de rest van Vlaanderen.<br />

* Noot bij Figuur 30: door het afronden van de cijfers op het niveau van de regio, is de som van de regio’s groter dan het totaal.<br />

<strong>PRIMAIRE</strong> <strong>SECTOR</strong><br />

- 22 -


VACATURES<br />

Ontvangen door <strong>VDAB</strong><br />

Wat betekent deze indicator<br />

Vacatures zijn openstaande arbeidsplaatsen waarvoor de werkgever op zoek is naar een kandidaat-werknemer. Werkgevers<br />

kunnen deze vacatures melden aan de <strong>VDAB</strong>. In de cijfers wordt enkel rekening gehouden met vacatures uit het normaal economisch<br />

circuit zonder uitzendopdrachten (NECzU). Ook vacatures in het kader van tewerkstellingsmaatregelen worden buiten<br />

beschouwing gelaten. Tot slot zijn ook de vacatures in de sector uitzendbureaus en arbeidsbemiddeling uit de cijfers gehaald.<br />

De regionale verdeling is gebaseerd op de hoofdzetel van de onderneming. Over de plaats van tewerkstelling is er onvoldoende<br />

informatie beschikbaar. Vacatures ‘buiten Vlaanderen’ kunnen dus afkomstig zijn van ondernemingen met hoofdzetel in Brussel<br />

maar met vestigingen in Vlaanderen. Omgekeerd kunnen de ontvangen vacatures uit een regio eigenlijk tewerkstelling in een<br />

vestiging buiten deze regio betekenen.<br />

Figuur 33 Aantal ontvangen vacatures in Vlaanderen: Aandeel van de sector (2010)<br />

1,5%<br />

Primaire<br />

sector<br />

2.895<br />

Andere<br />

188.725<br />

98,5%<br />

Figuur 34 Vacaturegraad (openstaande vacatures t.o.v. loontrekkende jobs): Evolutie<br />

3,6%<br />

3,8%<br />

2,7%<br />

2008 2009 2010<br />

- 23 -<br />

Sectorrapport


Bron: <strong>VDAB</strong> Studiedienst<br />

jaartotaal 2010<br />

Figuur 35 Aantal ontvangen vacatures van de sector: 10 belangrijkste beroepsgroepen (2010)<br />

Landbouw er, visser<br />

2.278<br />

Andere bureaubedienden<br />

Handlanger algemeen<br />

Werknemer verkeer<br />

Bouw arbeider<br />

Metaalbew erker<br />

Havenarbeider, magazijnier<br />

Technicus<br />

Verkoper<br />

Architect, meetkundige<br />

93<br />

85<br />

69<br />

51<br />

39<br />

39<br />

34<br />

29<br />

25<br />

De primaire sector zorgt voor 1,5% van de ontvangen vacatures bij <strong>VDAB</strong>, dit ligt iets lager dan het aandeel van de sector in<br />

de totale werkgelegenheid (2%).<br />

Bij de vacaturegraad zetten we het jaargemiddelde van de openstaande vacatures af tegenover de som van het aantal loontrekkende<br />

jobs en de openstaande vacatures (volgens de definitie van het Steunpunt Werk en Sociale Economie). Deze indicator<br />

geeft dus het aandeel van de arbeidsplaatsen in de sector aan dat niet ingevuld is. De vacaturegraad is, ondanks de<br />

crisis, in 2009 nog ietwat gestegen tot 3,8% tegenover de 3,6% in 2008. In 2010 kende de sector wel een belangrijke terugval<br />

tot 2,7%.<br />

Veruit de meeste vraag komt logischerwijs voor het beroep landbouwer of visser.<br />

<strong>PRIMAIRE</strong> <strong>SECTOR</strong><br />

- 24 -


VACATURES<br />

Ontvangen door <strong>VDAB</strong><br />

Figuur 36 Aantal ontvangen vacatures van de sector: Indeling naar Resoc (2010)<br />

Aantal vacatures<br />

Antwerpen 105<br />

Mechelen 99<br />

Turnhout 221<br />

Prov. Antwerpen 425<br />

Halle-Vilvoorde 191<br />

Leuven 245<br />

Prov. Vlaams-Brabant 436<br />

Brugge 61<br />

W esthoek 70<br />

Zuid-West-Vlaanderen 84<br />

Oostende 22<br />

Midden-West-Vlaanderen 79<br />

Prov. West-Vlaanderen 316<br />

Zuid-Oost-Vlaanderen 60<br />

Dender-Waas 166<br />

Gent en rand 139<br />

Meetjesland-Leiestreek 43<br />

Prov. Oost-Vlaanderen 408<br />

Midden-Limburg 23<br />

W est-Limburg 44<br />

Zuid-Limburg 1.096<br />

Noord-Limburg 55<br />

Maasland 38<br />

Prov. Limburg 1.256<br />

Buiten Vlaanderen 54<br />

Eindtotaal 2.895<br />

De meeste vacatures situeren zich in de provincie<br />

Limburg. Zuid-Limburg - Haspengouw spant hierbij de<br />

kroon.<br />

- 25 -<br />

Sectorrapport


Bron: <strong>VDAB</strong> Studiedienst<br />

jaartotaal 2010<br />

Figuur 37 Aandeel ontvangen vacatures van de sector t.o.v. totaal aantal vacatures: Indeling naar Resoc (2010)<br />

<strong>PRIMAIRE</strong> <strong>SECTOR</strong><br />

- 26 -


KNELPUNTBEROEPEN<br />

Knelpuntvacatures<br />

Wat betekent deze indicator<br />

Niet elke vacature voor een knelpuntberoep geraakt moeilijk ingevuld. Bij de vacatures voor knelpuntberoepen waar het meer<br />

dan 90 dagen (of 3 maand) duurde voor ze ingevuld raakten, spreken we van knelpuntvacatures.<br />

Ook hier is voor de regionale verdeling rekening gehouden met de regionale knelpunten die kunnen afwijken van de Vlaamse<br />

lijst van knelpuntberoepen.<br />

Figuur 38 Aandeel knelpuntvacatures<br />

in de sector (2010)<br />

16,4%<br />

Figuur 39 Aandeel knelpuntvacatures<br />

in alle sectoren (2010)<br />

22,5%<br />

83,6%<br />

77,5%<br />

Geen knelpuntvacatures<br />

Knelpuntvacatures<br />

Een kleine minderheid van de ontvangen vacatures zijn échte knelpuntvacatures. Dit aandeel ligt lager dan het gemiddelde<br />

over alle sectoren.<br />

De meeste knelpuntvacatures zijn te vinden bij het beroep land- en tuinbouwarbeider, maar ook voor het beroep hovenier<br />

aanleg en onderhoud parken en tuinen zijn er soms moeilijkheden om een vacature in te vullen.<br />

Het aandeel knelpuntvacatures is het hoogst in Midden-Limburg.<br />

- 27 -<br />

Sectorrapport


Bron: <strong>VDAB</strong> Studiedienst<br />

jaartotaal 2010<br />

Figuur 40 Aantal knelpuntvacatures in de sector: 10 belangrijkste clusters van knelpuntberoepen (2010)<br />

Land- en tuinbouw arbeider<br />

207<br />

Hovenier aanleg en onderhoud parken en tuinen<br />

106<br />

Wegenw erker<br />

Onderhoudsmecanicien van machines en industriële<br />

installaties<br />

Vrachtw agenbestuurder<br />

12<br />

10<br />

10<br />

Heftruckbestuurder<br />

8<br />

Technicus<br />

8<br />

Bouw plaats- en w egenbouw machinist<br />

4<br />

Kraanman<br />

4<br />

Productieverantw oordelijke<br />

4<br />

Figuur 41 Aandeel van de knelpuntvacatures in het totaal aantal vacatures van de sector: Indeling naar Resoc (2010)<br />

<strong>PRIMAIRE</strong> <strong>SECTOR</strong><br />

- 28 -


REMEDIËRING<br />

Individuele Beroepsopleiding in de<br />

Onderneming (IBO)<br />

Wat betekent deze indicator<br />

De individuele beroepsopleiding in de onderneming is een opleiding waarbij een cursist op de werkplek wordt getraind en begeleid.<br />

Het bedrijf betaalt geen loon en RSZ, enkel een productiviteitspremie. Na deze opleiding is het bedrijf verplicht om de<br />

cursist aan te werven met een contract voor onbepaalde duur.<br />

Figuur 42 Aantal gestarte IBO’s in Vlaanderen: aandeel van de sector (2010)<br />

2,1%<br />

Primaire<br />

sector<br />

248<br />

Andere<br />

11.553<br />

97,9%<br />

Figuur 43 Aantal gestarte IBO’s in de sector: Indeling naar kenmerk (2010)<br />

Geslacht<br />

227<br />

21<br />

M<br />

V<br />

Leeftijd<br />

156<br />

81 11<br />

=50 j.<br />

Scholingsniveau<br />

125<br />

110<br />

13<br />

Laag Midden Hoog<br />

Knelpuntberoep<br />

198<br />

50<br />

Knelpunt<br />

Geen knelpunt<br />

Origine<br />

233<br />

15<br />

EU<br />

Niet-EU<br />

Werkloosheidsduur<br />

201<br />

35<br />

11<br />

5 j.<br />

De primaire sector zorgt voor 2,1% van alle Individuele Beroepsopleidingen in de Onderneming (IBO). Dit is in verhouding<br />

tegenover het belang van de sector in de totale werkgelegenheid (2%). Er worden vooral mannen via IBO tewerkgesteld.<br />

Jongeren maken de meerderheid uit. Zowel laag- als middengeschoolden worden gevraagd. Allochtonen en langdurig werkzoekenden<br />

vinden moeilijk de weg naar een IBO. In bijna 80% van de IBO’s gaat het om knelpuntberoepen.<br />

- 29 -<br />

Sectorrapport


Bron: <strong>VDAB</strong> Studiedienst<br />

jaartotaal 2010<br />

Figuur 44 Aantal gestarte IBO’s in de sector: Indeling naar Resoc (2010)<br />

Figuur 45 Aandeel van de gestarte IBO’s t.o.v. aantal loontrekkende jobs in de sector: Indeling naar Resoc (2010)<br />

<strong>PRIMAIRE</strong> <strong>SECTOR</strong><br />

- 30 -


BIJLAGE<br />

Nace-codes<br />

Deze sector omvat:<br />

NACE OMSCHRIJVING<br />

NACE OMSCHRIJVING<br />

01110 Teelt van granen (m.u.v. rijst), peulgewassen en oliehoudende zaden<br />

01120 Teelt van rijst<br />

01130 Teelt van groenten, meloenen en wortel- en knolgewassen<br />

01140 Teelt van suikerriet<br />

01150 Teelt van tabak<br />

01160 Teelt van vezelgewassen<br />

01191 Teelt van bloemen<br />

01199 Teelt van andere eenjarige gewassen, n.e.g.<br />

01210 Teelt van druiven<br />

01220 Teelt van tropisch en subtropisch fruit<br />

01230 Teelt van citrusvruchten<br />

01240 Teelt van pit- en steenvruchten<br />

01250 Teelt van andere boomvruchten, kleinfruit en noten<br />

01260 Teelt van oliehoudende vruchten<br />

01270 Teelt van gewassen bestemd voor de vervaardiging van dranken<br />

01280 Teelt van specerijgewassen en van aromatische en medicinale gewassen<br />

03110 Zeevisserij<br />

03120 Binnenvisserij<br />

03210 Mariene aquacultuur<br />

03220 Aquacultuur in zoet water<br />

05100 Winning van steenkool<br />

05200 Winning van bruinkool<br />

06100 Winning van aardolie<br />

06200 Winning van aardgas<br />

07100 Winning van ijzererts<br />

07210 Winning van uranium- en thoriumerts<br />

07290 Winning van andere non-ferrometaalertsen<br />

08111 Winning van bouw- en siersteen<br />

08112 Winning van kalksteen, gips, krijt en leisteen<br />

08121 Winning van grind<br />

08122 Winning van zand<br />

08123 Winning van klei en kaolien<br />

08910 Winning van mineralen voor de chemische en de kunstmestindustrie<br />

01290 Teelt van andere meerjarige gewassen<br />

01301 Boomkwekerijen, m.u.v. bosboomkwekerijen<br />

01309 Overige plantenvermeerdering<br />

01410 Fokken van melkvee<br />

01420 Fokken van andere runderen en buffels<br />

01430 Fokken van paarden en andere paardachtigen<br />

01440 Fokken van kamelen en andere kameelachtigen<br />

01450 Fokken van schapen en geiten<br />

01461 Fokvarkenshouderijen<br />

01462 Varkensvetmesterijen<br />

01471 Kippenkwekerijen<br />

01472 Productie van eieren van pluimvee<br />

01479 Pluimveehouderijen, m.u.v. kippenkwekerijen<br />

01490 Fokken van andere dieren<br />

01500 Gemengd bedrijf<br />

01610 Ondersteunende activiteiten in verband met de teelt van gewassen<br />

01620 Ondersteunende activiteiten in verband met de veeteelt<br />

01630 Activiteiten met betrekking tot gewassen na de oogst<br />

01640 Zaadbewerking met het oog op vermeerdering<br />

01700 Jacht, zetten van vallen en diensten in verband met deze activiteiten<br />

08920 Winning van turf<br />

08930 Zoutwinning<br />

08990 Overige winning van delfstoffen, n.e.g.<br />

09100 Ondersteunende activiteiten in verband met de aardolie- en aardgaswinning<br />

09900 Ondersteunende activiteiten in verband met de overige winning van delfstoffen<br />

02100 Bosbouw<br />

02200 Exploitatie van bossen<br />

02300 Verzamelen van in het wild groeiende producten met uitzondering van hout<br />

02400 Ondersteunende diensten in verband met de bosbouw<br />

- 31 -<br />

Sectorrapport


<strong>PRIMAIRE</strong> <strong>SECTOR</strong><br />

- 32 -

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!