Commissie Mans: De tijd is rijp - Omgevingsdienst NL

(doorgaans een boete) voor nader aangeduide strafbare feiten, tot een
bepaald maximum, eventueel volgens een ‘tariefsysteem’. Naarmate het
aantal aangewezen feiten groter is en het maximum hoger ligt, kan in de
taakverdeling tussen bestuur en OM (zie hierna onder g) een groter
aandeel van de handhaving aan het bestuur worden gegeven. Door
bedoelde bevoegdheid wordt het sanctie-instrumentarium immers
gecompleteerd, zodat bestuursorganen bij een aantal categorieën
overtredingen in beginsel onafhankelijk van het OM kunnen besluiten
om bestraffend op te treden.
Behalve bevoegdheden moeten er voldoende personele en financiële middelen
zijn om de handhavingstaken op het vereiste niveau te kunnen uitvoeren.
Natuurlijk kan er door doelmatiger te werken geld worden vrijgemaakt voor de
verbreding of intensivering van taken. Maar het proces van almaar doelmatiger
werken, is eindig. Soms is er gewoon echt meer geld nodig, voor meer mensen
of voor materiële middelen (bijvoorbeeld in de ict-sfeer). Als bedrijven terecht
klagen over ondeskundige toezichthouders moet de overheid meer geld steken
in het aantrekken en behouden van deskundigheid. Het valt de commissie op
dat het belang van handhaving door alle overheidsinstanties wordt
onderschreven, maar dit vaak niet meebrengt dat er ook meer middelen voor
worden ingezet. Wie handhaving op prijs stelt, zal bereid moeten zijn een prijs
te betalen. 12 Het geheel moet echter wel betaalbaar blijven.
Een van de mogelijkheden die ertoe zouden kunnen bijdragen het stelsel
betaalbaar te houden, is het in zekere mate doorberekenen van
handhavingskosten aan personen en bedrijven waarop toezicht wordt
uitgeoefend en overtreders. Dit zou dan wel meebrengen dat het
uitgangspunt ‘geen doorberekening tenzij, omdat handhaving in het
algemeen belang geschiedt’, wordt heroverwogen.
b) Adequaat schaalniveau
De maatschappelijke verschijnselen waarop de handhaving betrekking heeft,
vereisen veelal een grotere dan de lokale schaal. In het algemeen zullen
bijvoorbeeld activiteiten die niet plaatsgebonden zijn om een grotere schaal
vragen. Handhaving op die grotere schaal is thans bij dit type verschijnselen
nog niet altijd voorzien. Daarnaast is ook voor kwalitatief goede handhaving
12 Zie ook reeds de Commissie bestuursrechtelijke en privaatrechtelijke handhaving,
Handhaven op niveau, Deventer: Kluwer 1998, p. 178.
Commissie Herziening Handhavingsstelsel VROM-regelgeving | 42