Commissie Mans: De tijd is rijp - Omgevingsdienst NL

onderwereld en bovenwereld vervagen en is daarom soms nog bedreigender
voor de geordende samenleving dan “gewone” criminaliteit.
criminaliteit
calculerend gedrag
strafvervolging
dwangsom, boete,
strafvervolging
“moet kunnen” attitude
intensieve controle,
zo nodig dwangsom,
goedwillende houding; welbegrepen eigenbelang
informeren, adviseren, beperkte inspectie,
nalevingsbijstand
Nalevingspiramide en handhavingspiramide (naar Ayres & Braithwaite / Van Stokkom)
Volgens hedendaagse opvattingen is de aanpak van de handhaving een
weerspiegeling van het gedrag in de gereguleerde sector. Handhavend
optreden heeft dan de vorm van een handhavingspiramide, als pendant van de
nalevingspiramide. De grote groep aan de basis van de nalevingspiramide heeft
te kampen met gebrek aan kennis en informatie en wordt af en toe
geconfronteerd met beperkte prikkels om van de regels af te wijken. Veel
informatie, nalevingsbijstand en vergelijkbare manieren om naleving te
bevorderen zijn op zijn plaats. Uitgangspunt voor de handhaving is de
nalevingsbereidheid van deze groep. Lichte vormen van inspectie en controle
(“af en toe over de schouder meekijken”) moeten de overtuiging ondersteunen
dat de regels over de gehele linie serieus gehandhaafd worden.
Voor de “moet-kunners” is een meer intensieve inspectie, en zo nodig
een tik op de vingers in de vorm van een boete, aangewezen. Met een
dwangsom of bestuursdwang kan herhaling worden voorkomen of een
aantasting ongedaan worden gemaakt. De groep calculerende normadressaten
behoeft scherp toezicht en intensieve sanctionering, terwijl de criminele top
van de nalevingspiramide geconfronteerd dient te worden met de top van de
handhavingspiramide: een harde aanpak met inbegrip van strafvervolging.
De handhavingspiramide is een schetsmatige weergave van de hedendaagse
inzichten in handhaving die samengevat kunnen worden met de term
Commissie Herziening Handhavingsstelsel VROM-regelgeving | 25