TBS-behandeling geprofileerd; een gestructureerde ... - WODC

compulsieve persoonlijkheidsstoornis, de grootste effecten worden geboekt
met kortdurende klinische psychotherapie (Bartak e.a., 2010). Voor cluster
B persoonlijkheidsstoornissen, daarentegen, wordt over de gehele linie
een grotere verbetering gevonden door klinische opnames vergeleken met
ambulante behandeling (Bartak e.a., 2011a). Er zijn eveneens gunstige effecten
gevonden bij andere persoonlijkheidsstoornissen en behandeldoseringen,
zoals dagklinische psychotherapie bij cluster A persoonlijkheidsstoornissen.
Het effect is een jaar na start behandeling gemeten (Bartak e.a., 2011b).
Hoewel specifiek gericht op persoonlijkheidsstoornissen binnen de GGz
zijn de uitkomsten van deze studies voor de forensische psychiatrie relevant
gezien de prevalentie van persoonlijkheidsstoornissen doch vooral omdat
uit de studies van Bartak en collega’s (2011a, 2011b) blijkt dat de klinische
behandeling over de gehele linie de beste papieren heeft voor zowel cluster
A als cluster B persoonlijkheidstoornissen.
4.2 Risicotaxatie
Tot het einde van de vorige eeuw werd de inschatting van het gevaar van
recidive bijna uitsluitend gebaseerd op het ongestructureerd klinische
oordeel van de gedragswetenschapper (Bogaerts e.a., 2001; Bogaerts
& Nagtegaal, 2008). Sinds enige tijd worden op tal van terreinen en
niveaus, instrumenten en expertsystemen gebruikt om potentiële risico’s
te detecteren en in kaart te brengen. Dit gebeurt op het terrein van de
strafrechtstoepassing (zie bijvoorbeeld Moerings, 2003) en door het
ontwikkelen van prognosemodellen die inzicht geven in de sanctiecapaciteit
van gevangenissen (Wartna e.a., 2009). In verschillende fasen van de
strafrechtsketen en de forensisch psychiatrische hulpverlening is de vraag
aan de orde of een individuele verdachte, veroordeelde of patiënt opnieuw
in de fout zal gaan en hoe waarschijnlijk de kans op recidive wordt geacht
(Wartna e.a., 2009). Omdat het klinische oordeel weinig betrouwbaar en valide
is, zijn in de voorbije twee decennia op historische, statische en dynamische
risico- en beschermende factoren gebaseerde (actuariële) gestructureerde
instrumenten ontwikkeld, om de clinicus en gedragswetenschapper te
76