ds. Philippus Jacobus Resler - Hervormde Gemeente

ds. Philippus Jacobus Resler (1794 - 1802)
(door J.P. van der Spek)
Zijn levensloop
Philippus Jacobus Resler (of Retzelaar) werd
geboren in Huizen op 7 november 1765. Hij
overleed te Maassluis op 25 december 1827. Zijn
grootvader, Petrus Resler, was predikant te
Noorden van 1695 tot zijn overlijden in 1731.
Zijn vader, Johannes Resler, was predikant te
Ravenswaaij van 1734 tot 1741 en te Huizen van
1741 tot zijn overlijden op 6 juni 1773.
Philippus Jacobus studeerde in Utrecht in de
godgeleerdheid en werd predikant in de
Vuursche in 1786, te Kralingen 20 juli 1788, te
Oud-Beijerland 5 juli 1794 (in januari 1792 had
hij voor een beroep hierheen bedankt), te
Maassluis 17 oktober 1802. De “onuitgesproken”
afscheidsrede te Oud-Beijerland over 2 Cor. 2 :
14 - 16 is uitgegeven. Hij kon op 12 oktober 1802 deze rede niet uitspreken door het
onverwachte overlijden van zijn vrouw Hendrika Maria van Gasten, met wie hij op 3 april
1786 gehuwd was. Ds. Johannes la Verge uit Heinenoord trad die dag voor hem op, de
gemeente bij dit sterfgeval bepalend en een afscheidsbrief van Ds. Resler voorlezend. Te
Maassluis hertrouwde hij in 1805 met Wilhelmina Jacoba Rijnders. 1 Hij overleed op eerste
Kerstdag 25 december 1827 na een langdurige ziekte. 2
Predikant in Oud-Beijerland
Op 7 april 1794 nam ds. Resler het beroep naar Oud-Beijerland aan. Op 6 juni 1794 hield hij
een intrede-preek over 1 Cor. 10 : 33b, na bevestigd te zijn door ds. l`Allemand.
Tot ds. Resler´s tijd toe was de kerkenraad gewend om zondags na de morgendienst “op de
klagt te zitten” ten einde aan de armen christelijke handreiking te doen. Maar niet alleen de
armen kwamen, maar ook velen met verzoeken, klachten of brieven. Men kwam tijd tekort
om dit alles af te handelen, daarom stelde ds. Resler voor om voortaan dinsdagsmiddags “op
de klagt” te zitten. 3
In het tweede jaar van zijn verblijf kwam de kerkenraad in moeilijkheden met “Het Comité
ter voorlichting en bestiering der Remotiën en Regeeringsaanstellingen in de steden en ten
plattelande van Holland”. Men ontving op 18 december 1795, het eerste jaar van de
Bataafse Republiek, een brief waarin gelast werd om Oorbert Holleman, Leendert Eeland en
Joseph Zeevaerder van de lijst, van te kiezen ambtsdragers, af te voeren.
De beschuldiging tegen deze personen werd door de kerkenraad niet onderschreven, maar

toch werden ze van de lijst afgevoerd. Oorbert Holleman en Leendert Eeland trokken zich,
om de rust en vrede te bewaren, terug van de lijst, Joseph Zeevaerder achtte “zijn eer en
goede naam te zeer te zijn geschonden om dit ongemerkt te passeren”. Acht maanden
duurde dit conflict, totdat het bericht kwam dat “ingevolge decreet van de Narionale
Vergadering de kerk afgescheiden is van den Staat” en de verkiezing van kerkenraadsleden
overgelaten werd ter verantwoording van de kerkenraad.
Op 8 augustus 1798 werd een buitengewone kerkenraadsvergadering gehouden om de brief
te behandelen die men ontvangen had van de “Commissie der Classis van Zuid-Holland ter
behartiging van de belangen van de Hervormde Kerk”. Deze hield in dat in ieder gemeente
een commissie opgericht diende te worden, die als taak onderzoek te doen naar de rechten
op kerken, pastorieën etc. te zorgen voor “den openbaren godsdienst”, de
predikantstraktementen en hulp te bieden aan noodlijdende gemeenten. Op zondagmiddag
19 augustus 1798 werden door de “manslidmaten” de leden van deze commissie gekozen.
Op verzoek van deze commissie werden zondag 28 oktober 1798 de manslidmaten van
twintig jaar en ouder opgeroepen om een drietal “Opperkerkmeesteren” te kiezen. Op 2
oktober 1798 kwam bericht van de Municipaliteit dat het betoog van de commissie “in allen
deelen voldoende geoordeeld” was. 4
1 Molhuysen, P.C. en Blok, P.J. Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek (NNWB) deel 10, p. 803, 804
2 Valk, M.M.A van der. Kerkelijk Oud-Beijerland. Oud-Beijerland 1907, p. 34
3 ib. p. 35
4 ib. p. 38