ACTIEPLAN DIENST WETSMATIGING 2010 ... - Bestuurszaken

ACTIEPLAN DIENST WETSMATIGING 2010
beleidsdomein- en bestuursniveauoverschrijdende
vereenvoudiging

1 Spoor 1: Inzet van ICT en e-government 7
1.1 Unieke gegevensbevraging 7
1.1.1 VEREENVOUDIGING EN VERSNELLING VAN PROCEDURES D.M.V.
AUTHENTIEKE (GEOGRAFISCHE) GEGEVENSBRONNEN 8
1.1.2 UITWISSELING GEGEVENS PERSONEN MET EEN ARBEIDSHANDICAP 8
1.2 ICT-projecten 9
1.2.1 VLAAMSE LEER- EN ERVARINGSBEWIJZENDATABANK 9
1.2.2 DIGITALE NOTARISBRIEF 9
1.2.3 KRUISPUNTBANK INBURGERING 10
1.2.4 DIGITALE BOUWAANVRAAG EN DIGITALE KAPVERGUNNING 10
1.2.5 E-PROCUREMENT 11
1.3 Automatisering 12
1.3.1 INKOMENSGERELATEERDE ADMINISTRATIEVE PROCESSEN 12
2 Spoor 2: Subsidies, vergunningen en erkenningen 14
2.1 Inventaris subsidies 14
2.2 Europese dienstenrichtlijn – inventaris vergunningen en erkenningen 15
3 Spoor 3: Inspectie 16
4 Spoor 4: Toegankelijke en kwaliteitsvolle formulieren 17
4.1 Elektronische handtekening 17
5 Spoor 5: Communicatie van regelgeving 18
5.1 Vlaamse communicatiecode voor regelgeving 18
5.2 Eenduidig begrippenkader voor regelgeving 18
5.3 Doelgroepafbakening Inburgering 19
6 Spoor 6: Lokale besturen 20
6.1 Planlasten en andere administratieve lasten voor lokale besturen 20
6.2 Verplicht gebruik van authentieke bronnen door de lokale besturen 21
6.3 Digitaliseren van het bestuurlijk toezicht van de lokale besturen 21
6.4 Afschaffen koppelsubsidies 21
6.5 Specifiek toezicht 22
7 Colofon 24
3

Situering
De Europese Raad kondigde op 8 en 9 maart 2007 in Brussel aan dat alle administratieve lasten
verbonden aan Europese regelgeving tegen 2012 met 25% verminderd moeten worden. Daarbij stelde
diezelfde Europese Raad dat “rekening houdend met de verschillende uitgangsposities en tradities, de
lidstaten elk voor zich en uiterlijk in 2008 binnen hun eigen bevoegdheidssfeer nationale streefcijfers
met een vergelijkbaar ambitieniveau moeten vaststellen.”
Ook Vlaanderen wil door middel van gerichte inspanningen een topregio worden op het vlak van
kwaliteitsvolle regelgeving en administratieve vereenvoudiging. Daarom besliste de Vlaamse Regering op
29 juni 2007, in navolging van de beslissing van de Europese Raad, over te gaan tot het meten van de
administratieve lasten verbonden aan Vlaamse regelgeving en tot het formuleren van
reductiedoelstellingen 1 .
Elk beleidsdomein voerde samen met de dienst Wetsmatiging een meetonderzoek uit gebaseerd op het
internationaal gehanteerde Standaard Kosten Model. Daarbij werd niet alle Vlaamse regelgeving
gemeten. De scope van een nulmeting werd door het beleidsdomein zelf bepaald door een selectie te
maken op het niveau van
- doelgroep;
- entiteit;
- regelgeving (20/80 regel).
Een nulmeting van administratieve lasten omvat twee luiken:
- een kwantitatief luik gebaseerd op het verzamelen van tijd-, frequentie- en tariefparameters
verbonden aan administratieve handelingen uitgedrukt in euro,
- een kwalitatief luik bestaande uit concrete suggesties tot vereenvoudiging aangebracht door de
betrokken doelgroep(en).
De nulmeting is slechts een start voor administratieve vereenvoudiging. De nulmeting vormt voor elk
beleidsdomein een basis voor de opmaak van een (rollend) actieplan met concrete
vereenvoudigingsprojecten. Elk beleidsdomein formuleert ook een (rollende) reductiedoelstelling opdat
uiterlijk 2012 een significant deel van de administratieve lasten voelbaar verminderd is.
De Vlaamse minister bevoegd voor administratieve vereenvoudiging maakte ook dit eigen actieplan voor
beleidsdomein- en bestuursniveauoverschrijdende vereenvoudiging op.
1 VR/2007/29.06/DOC.0675
4

Actieplan voor beleidsdomein- en bestuursniveau overschrijdende
vereenvoudiging
Het realiseren van efficiëntie- en effectiviteitswinsten wordt een centrale opdracht voor de Vlaamse
overheid binnen de huidige regeerperiode. Een efficiënte en effectieve overheid in Vlaanderen moet een
kwaliteits- en concurrentieverschil maken binnen Europa. Centraal staat de dienstverlening aan de
burgers en bedrijven.
Door haar toegenomen complexiteit en onderlinge verwevenheid vraagt de huidige samenleving dat de
Vlaamse overheid meer geïntegreerd gaat werken. Meer en meer beleidsthema’s vragen om een
beleidsdomein- en bestuurslaagoverschrijdende aanpak. Interbestuurlijke samenwerking en het benutten
van synergieën moeten de efficiëntie en de effectiviteit verhogen. Ook voor een doeltreffende
administratieve vereenvoudiging en kwaliteitsvolle regelgeving is afstemming tussen beleidsdomeinen en
bestuursniveaus noodzakelijk.
Er zijn grote efficiëntie- en effectiviteitswinsten te realiseren door de beheerskosten binnen de overheid
en de administratieve lasten tussen de overheid en de samenleving significant te reduceren en door meer
gebruik te maken van digitale dienstverlening.
Daarom maakte de Vlaamse minister bevoegd voor administratieve vereenvoudiging en kwaliteitsvolle
regelgeving een eigen actieplan op voor beleidsdomein- en bestuursniveauoverschrijdende
vereenvoudiging. De projecten worden hieronder thematisch voorgesteld en zijn een selectie van
projecten uit:
- de nulmetingen administratieve lasten en de actieplannen van de beleidsdomeinen binnen de
Vlaamse overheid;
- het regeerakkoord 2009-2014 "Een daadkrachtig Vlaanderen in beslissende tijden. Voor een
vernieuwende, duurzame en warme samenleving";
- de beleidsnota’s 2009;
- Vlaanderen in Actie;
- Pact 2020;
- Meerjarenprogramma Slagkrachtige overheid.
De projecten met een entiteitoverschrijdend karakter (zowel beleidsdomein- als
bestuursniveauoverschrijdend) worden ingedeeld volgens volgende sporen:
1. Inzet van ICT en e-government
2. Subsidies, vergunningen en erkenningen
3. Inspectie
4. Toegankelijke en kwaliteitsvolle formulieren
5. Communicatie van regelgeving
6. Lokale besturen
Bij elk project uit dit actieplan wordt de dienst Wetsmatiging ingeschakeld om te garanderen dat
- een maximale administratieve vereenvoudiging wordt doorgevoerd
- eventueel bestaande regelgeving op een kwaliteitsvolle manier wordt aangepast.
De specifieke rol van de dienst Wetsmatiging zal per project concreet ingevuld worden in samenspraak
met de verschillende betrokkenen. Die rol zal vooral faciliterend en ondersteunend zijn, zowel juridisch
voor het garanderen van een kwaliteitsvolle regelgeving als op vlak van administratieve vereenvoudiging.
5

OVERZICHT PROJECTEN
1. Inzet van ICT en e-government
• Unieke gegevensbevraging
- Vereenvoudiging en versnelling van procedures d.m.v.
authentieke (geografische) gegevensbronnen
- Uitwisseling gegevens personen met een arbeidshandicap
• ICT-projecten
- Vlaamse leer- en ervaringsbewijzendatabank
- Digitale notarisbrief
- Kruispuntbank Inburgering
- Digitale bouwaanvraag en digitale kapvergunning
- E-procurement
• Automatisering
- Inkomensgerelateerde administratieve processen
2. Subsidies, vergunningen en erkenningen
- Inventaris subsidies
- Europese dienstenrichtlijn – inventaris vergunningen en
erkenningen
3. Inspectie
4. Toegankelijke en kwaliteitsvolle formulieren
- Elektronische handtekening
5. Communicatie van regelgeving
- Vlaamse communicatiecode voor regelgeving
- Eenduidig begrippenkader voor regelgeving
- Doelgroepafbakening Inburgering
6. Lokale besturen
- Planlasten en andere administratieve lasten voor lokale besturen
- Verplicht gebruik van authentieke bronnen door lokale besturen
- Digitaliseren van het bestuurlijk toezicht van de lokale besturen
- Afschaffen koppelsubsidies
- Specifiek toezicht
6

1 Spoor 1: Inzet van ICT en e-government
Het Vlaams regeerakkoord benadrukt dat ‘de inzet van ICT, e-government en administratieve
vereenvoudiging uitstekende hefbomen zijn voor een efficiëntere dienstverlening en om
domeinoverschrijdende schaalvoordelen te realiseren’.
ICT moet een steeds belangrijkere rol spelen in het administratieve proces. De sleutel tot meer
doeltreffende administratieve vereenvoudiging ligt in verhoogde inspanningen om te komen tot een
geïntegreerde uitbouw van het intra- en interbestuurlijk gegevensverkeer (kruispuntbanken,
netwerkdiensten, informatieportalen) als noodzakelijke onderbouw voor diverse strategische
beleidsprojecten. Dat raamwerk, gebaseerd op eenmalige gegevensopvraging, authentieke
gegevensbronnen en maximale gegevensdeling tussen overheden, kan substantiële efficiëntiewinsten
opleveren in termen van kwaliteit, snelheid en transparantie van de overheidsdienstverlening. Dat leidt
tot de beste resultaten als dat ook beleidsdomein- en bestuursniveau overschrijdend wordt aangepakt.
1.1 Unieke gegevensbevraging
Het decreet van 18 juli 2008 betreffende het elektronisch bestuurlijk gegevensverkeer geeft het principe
van de unieke gegevensbevraging een juridische basis.
(art. 3) De entiteiten van de Vlaamse administratie moeten de gegevens die ze nodig hebben om
het elektronische bestuurlijke gegevensverkeer uit te bouwen, bij authentieke gegevensbronnen
opvragen.
Alleen als het om technische of juridische redenen niet mogelijk is een gegeven op te vragen bij
een authentieke gegevensbron of als er geen authentieke gegevensbron bestaat, vragen de
entiteiten van de Vlaamse administratie gegevens bij de gebruiker op.
Zoals in het Vlaams regeerakkoord staat, ligt de sleutel tot een meer doeltreffende administratieve
vereenvoudiging in verhoogde inspanningen om te komen tot een geïntegreerde uitbouw van het intraen
interbestuurlijk gegevensverkeer (kruispuntbanken, netwerkdiensten, informatieportalen) als
noodzakelijke onderbouw voor diverse strategische beleidsprojecten.
Dat raamwerk, gebaseerd op eenmalige gegevensopvraging, authentieke gegevensbronnen en maximale
gegevensdeling tussen overheden, kan substantiële winst opleveren in termen van kwaliteit, snelheid en
transparantie van de overheidsdienstverlening.
De lokale en provinciale besturen moeten zich daarbij maximaal kunnen aansluiten ten behoeve van hun
eigen dienstverlening.
Ook bij de opmaak van formulieren moet het decreet betreffende het elektronische bestuurlijke
gegevensverkeer worden toegepast. De dienst Wetsmatiging ontwikkelt een toetsing van het principe van
unieke gegevensbevraging bij de opmaak van regelgeving en in bijhorende formulieren.
7

1.1.1 VEREENVOUDIGING EN VERSNELLING VAN PROCEDURES D.M.V. AUTHENTIEKE
(GEOGRAFISCHE) GEGEVENSBRONNEN 2
Het gebruik van authentieke (geografische) gegevensbronnen kan procedures aanzienlijk vereenvoudigen
en versnellen. Dit vereist echter samenwerking tussen Vlaamse instanties en de verschillende
bestuursniveaus op het vlak van geografische informatie.
Hieronder lijsten we een aantal vereenvoudigingsprojecten op die concrete toepassingsmogelijkheden
vormen op dit principe en waarbij nood is aan een beleidsdomeinoverschrijdende aanpak.
Bij het aanvragen van vergunningen, bewijzen, subsidies, premies en dergelijke moeten burgers en
bedrijven vaak ingewikkelde procedures doorlopen en lang wachten voor ze het resultaat van hun
aanvraag krijgen. Zowel voor publieke als voor private investeerders wordt het steeds moeilijker om
binnen een redelijke termijn vergunningen te krijgen voor belangrijke investeringsprojecten. Een
vereenvoudiging en versnelling van die procedures dringt zich op, in combinatie met de toenemende
gegevensdeling. Daarvoor wordt onderzocht in hoeverre het gebruik van authentieke (geografische)
gegevensbronnen de snellere afhandeling van administratieve procedures kan bevorderen.
Centraal Referentieadressenbestand
Om de locatie van bedrijven efficiënt te kunnen achterhalen, is een actueel en volledig adressenregister
noodzakelijk. Bij het opzetten van het Centraal Referentieadressenbestand (CRAB) als een authentieke
geografische gegevensbron zal bijzondere aandacht gegeven worden aan de inwinning van correcte
‘ondernemingsadressen’. Daartoe moeten onder meer de nodige afspraken gemaakt worden met de
federale instantie die verantwoordelijk is voor de Kruispuntbank Ondernemingen (KBO).
De koppeling van geografische informatie met andere informatie is een e-governmentproject. Door een
combinatie met informatie uit andere domeinen kan dit bijvoorbeeld leiden tot waarschuwingen voor
wegwerkzaamheden of kan worden aangegeven waar er zich scholen of welzijnsvoorzieningen bevinden
in een bepaalde omgeving.
1.1.2 UITWISSELING GEGEVENS PERSONEN MET EEN ARBEIDSHANDICAP 3
Inzake de onderlinge uitwisseling van dossiergegevens van personen met een handicap tussen de
verschillende beleidsniveaus is een verruiming noodzakelijk, ondermeer via de kruispuntbank van de
sociale zekerheid, binnen de grenzen van de wet op de privacy.
Uitwisseling van indicaties Arbeidshandicap van VAPH naar VDAB. Op basis van gelijkaardige informatie
komende van een officiële organisatie wil men een betere dienstverlening naar de kansengroepen geven
en minder lasten bezorgen aan de betrokken burgers. Dit betekent een uitwisseling tussen verschillende
diensten: KSZ, VKBO, RVA, DMFA, DIMONA.
De federale basiserkenning als gehandicapte door de FOD-SZ zal via een lopend project ontsloten worden
en elektronisch beschikbaar worden: er komt een permanente gegevensstroom tussen FOD-SZ en VDAB.
Dit project is een e-governmentproject, ondersteund door CORVE, en is ook opgenomen in het
Actieprogramma administratieve vereenvoudiging federale overheid, gewesten en gemeenschappen.
2 Beleidsnota Bestuurszaken en beleidsnota DAR
3 Vlaams regeerakkoord
8

1.2 ICT-projecten
Zoals in het Vlaams regeerakkoord geschreven staat, moet de Vlaamse overheid streven naar
schaalvoordelen en een verhoogde efficiëntie door samenwerking. Vlaanderen ontwikkelt daarom een
horizontaal beleid voor digitalisering en legt daarbij de klemtoon op een inhaalbeweging op het vlak van
digitalisering, het verhogen van de toegang tot hoge bandbreedte, competentiebevordering,
samenwerkingsverbanden en kennis.
Hieronder lijsten we een aantal geplande ICT-projecten op die tot administratieve vereenvoudiging
leiden.
1.2.1 VLAAMSE LEER- EN ERVARINGSBEWIJZENDATABANK
Dit project vormt een cruciale bouwsteen in het kader van de e-portfolio ‘Mijn Loopbaan’. Het doel is
het opzetten van een databank waarbij alle Vlaamse Leer- en ervaringsbewijzen van diverse partners
zoals departement. Onderwijs, VDAB en SYNTRA opgenomen worden en toegankelijk gemaakt worden via
webservices.
Dit betreft een koppeling met de databanken van de belangrijkste leveranciers van diverse certificaten.
Deze koppeling aan een authentieke bron van certificaat-notitie vervangt de bevraging van de burger en
valideert deze data.
Dit is een e-governmentproject, ondersteund door CORVE.
1.2.2 DIGITALE NOTARISBRIEF
In het kader van de verkoop van vastgoed kan een grote efficiëntiewinst en rechtszekerheid gerealiseerd
worden door de digitalisering van de “notarisbrief” (inlichtingenformulier vastgoedinformatie).
Dat formulier, waarmee de lokale besturen alle relevante informatie over een vastgoed aan de makelaar
of de notaris bezorgen, omvat informatie die uit tal van bronnen afkomstig is. Het opzetten van
gebiedsdekkende authentieke gegevensbronnen over ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP’s), bijzondere
plannen van aanleg (BPA’s), stedenbouwkundige en milieuvergunningen en voorkooprechten is nodig voor
de realisatie van de digitale “notarisbrief”.
Bovendien zijn die bronnen voor tientallen andere processen van groot belang, zowel voor uiteenlopende
Vlaamse overheidsdiensten als voor lokale besturen.
Voor de realisatie van de notarisbrief moet een authentieke bron van kadastrale percelen opgezet
worden. Dat plan vereist uiteraard een nauwe samenwerking met de federale overheid.
Een vlotte beschikbaarheid van gegevens over de leefomgeving, zoals regelmatig bijgewerkte
luchtfoto’s, kan voor studiebureaus in het kader van een MER-procedure (milieu-effectrapportage) de
doorlooptijd reduceren, de kwaliteit van de MER verbeteren en uiteindelijk ervoor zorgen dat
investeringen sneller kunnen gebeuren.
9

1.2.3 KRUISPUNTBANK INBURGERING 4
Voor de registratie en de opvolging van hun ‘klanten’ én de communicatie tussen de aanbodverstrekkers
en alle betrokken partners gebruiken de onthaalbureaus en de Huizen van het Nederlands een centraal
cliëntvolgsysteem: de Kruispuntbank Inburgering (KBI).
Alle partners moeten de nodige investeringen doen om de overgang naar een stabiele en
toekomstgerichte KBI te garanderen. Cruciaal daarbij is de klantvriendelijkheid van een
cliëntvolgsysteem voor de onthaalbureaus en de Huizen van het Nederlands en de vlotte
gegevensuitwisseling tussen de huidige en toekomstige actoren (aanbodverstrekkers NT2,
VDAB, OCMW, Syntra, VMSW, …). De nieuwe KBI moet eveneens adequate beleidsrelevante informatie
verschaffen. De toegang van de verschillende instanties tot de centrale databank moet duidelijk
afgebakend worden en gekoppeld aan de respectievelijke opdrachten.
1.2.4 DIGITALE BOUWAANVRAAG EN DIGITALE KAPVERGUNNING
We nemen acties om de vergunningsprocedures te stroomlijnen. We vereenvoudigen en versnellen waar
dit mogelijk is. We evalueren de huidige vrijstellingen van vergunningsplicht en de zaken die onder de
meldingsplicht vallen. Wat de meldingsplicht betreft gaan we na of een aantal zaken bijkomend kunnen
worden versoepeld (meldingsplichtig in plaats van vergunningsplichtig), bijvoorbeeld waar een concreet
project al volledig is doorgesproken op vooroverleg, waar de concrete invulling vast of zo goed als vast
ligt via een inrichtings- of beheersplan dat al dan niet via sectorwetgeving is tot stand gekomen, enz. 5
• Digitale bouwaanvraag
Een recente studie van Corve-RWO in het kader de VIP – egovernment-projecten, heeft de mogelijkheid
aangetoond van een grote efficiëntiewinst bij alle betrokken partijen door het informatiseren, delen en
afstemmen van het proces voor de aanvraag en behandeling van digitale bouwaanvragen. Tegelijkertijd
toonde de studie de nood aan het delen van informatie tussen alle bestuursniveau’s.
Het project digitale bouwaanvraag zoals initieel uitgewerkt door Corve en het beleidsdomein RWO wil
het gehele aanvraagproces van het indienen van de bouwaanvraag tot en met de realisatie van de
werken op een groot aantal punten vereenvoudigen door de digitale uitwisseling van gegevens te
stroomlijnen tussen de betrokken partijen. Daarenboven moet het de bedoeling zijn om, vertrekkende
vanuit de aangereikte digitale hulpmiddelen, het proces volledig digitaal te laten verlopen en de
procedures en regelgeving navenant aan te passen zodat dit ook juridisch sluitend wordt.
De dienst Wetsmatiging kan ondersteuning bieden bij het uitzoeken naar juridische valkuilen en het
onderzoeken naar mogelijke oplossingen.
Het resultaat is een daling van de administratieve afhandelingskosten, het verhogen van de
proceskwaliteit, meer rechtszekerheid door éénduidige informatie, een betere dienstverlening aan de
burger, en een snellere afhandeling van de procedure.
4 Bron: beleidsnota Inburgering
5 Beleidsnota ruimtelijke ordening
10

• Digitale kapvergunning
Conform de codex Ruimtelijke Ordening dient een stedenbouwkundige vergunning aangevraagd te
worden voor het vellen van bomen. (Codex Ruimtelijke Ordening, art. 4.2.1. 3°)
Het formulier hiervoor wordt uitgebreid beschreven in het Besluit van de Vlaamse Regering van 28 mei
2004 betreffende de dossiersamenstelling van de aanvraag voor een stedenbouwkundige vergunning. Dit
besluit is recent aangepast om de gemeenten zelf in staat te stellen om het dossier elektronisch te
ontvangen.
Gemeenten kunnen bepalen dat op hun grondgebied het indienen van een elektronisch of semielektronisch
dossier volstaat. De indiening gebeurt naar keuze van de gemeente via een niet
overschrijfbare CD-ROM, een elektronisch postbericht of een internettoepassing.
Hier zijn nog vereenvoudigingsopportuniteiten die afgestemd en uitgeklaard moeten worden. Bij een
semi-elektronische indiening moet de aanvrager bijvoorbeeld nog twee papieren dossiers indienen, die
volledig overeenstemmen met het digitale exemplaar. Eén papieren exemplaar is bestemd voor het
archief van de gemeente. Het tweede exemplaar wordt gebruikt voor de notificatie van de beslissing aan
de aanvrager. Het dossier wordt slechts beschouwd als ontvangen op het ogenblik dat de aanvrager zowel
de papieren als de elektronische versies aan de gemeente heeft betekend.
1.2.5 E-PROCUREMENT
Binnen de Vlaamse overheid loopt momenteel ook een project rond e-procurement waarbij het volledige
aankoopproces van de overheid gedigitaliseerd wordt. De aard van de opdracht omvat werken,
leveringen of diensten en situeert zich zowel in de klassieke sectoren als in de nutssectoren.
Dit omvat:
• elektronisch publiceren (e-notification);
• elektronisch indienen en openen van offertes (e-tendering);
• elektronisch beoordelen en toewijzen (e-awarding);
• elektronische veiling (e-auction);
• elektronische catalogus (e-catalog);
• elektronisch indienen van de factuur (e-invoicing);
• elektronische betaling (e-payment).
Met dit project wil de Vlaamse overheid
• een elektronisch aanbestedingsproces;
• een elektronisch aanvraag- en betalingsproces;
• beheer van overheidsopdrachten;
• een optimalisatie van het aankoopproces.
Dit project zorgt voor een grote administratieve vereenvoudiging en transparante en efficiënte
procedures voor overheidsopdrachten.
11

1.3 Automatisering
Door middel van ICT-toepassingen en e-government kunnen automatische toekenningen opgezet worden
waardoor bijvoorbeeld bepaalde sociale rechten gewaarborgd kunnen worden aan mensen die in
armoede leven. 6
Ook voor andere premies of subsidies waarbij de overheid zelf al beschikt over de nodige informatie om
te bepalen wie tot de rechthebbenden behoort, kan onderzocht worden of deze toekenningen niet
automatisch kunnen worden toegekend.
1.3.1 INKOMENSGERELATEERDE ADMINISTRATIEVE PROCESSEN
In vele administratieve processen worden rechten toegekend op basis van het inkomen en/of het
vermogen van de burgers. Het administratief onderzoeken van dat inkomen blijkt echter tot vrij veel
rompslomp te zorgen. Herhaaldelijk worden de aanvragers gevraagd om fotokopieën mee te sturen van
hun aanslagbiljet. Bij uitstek een document dat van de overheid zélf komt. En waar vaak veel meer
persoonlijke informatie op te vinden is dan de administratie nodig heeft voor haar beslissing.
Het vaakst wordt een inkomenstoets gehanteerd in de beleidsdomeinen ruimtelijke ordening en
woonbeleid (kopen, huren, lenen en (ver)bouwen van een woning), onderwijs en vorming (studietoelagen
en studiebeurzen). Ook in de context van welzijn, volksgezondheid en gezin (adoptie en gezinszorg)
wordt een inkomenstoets gebruikt. Daarnaast speelt het begrip inkomen ook een rol binnen het
beleidsdomein cultuur, jeugd, sport, en media en binnen het domein werk en sociale economie.
Er kan in de geest van het e-governmentdecreet van 2008 al veel administratieve last verminderd worden
door de inkomensgegevens rechtstreeks bij de Fod Financiën voor NBI en Kadaster op te halen.
Veel beleidsdomeinen hanteren een inkomenstoets bij het toekennen van premies of voordelen. Vaak
wordt deze informatie nog opgevraagd bij de burger en niet bij de federale overheidsdienst financiën of
de kruispuntbank sociale zekerheid. Door een eenduidig gebruik van de term “inkomen” kunnen we deze
processen stroomlijnen en waar mogelijk digitaliseren.
Op basis van die gegevens kan men ook pro-actief nagaan of iemand voldoet aan de voorwaarden voor
een bepaalde tegemoetkoming. Dit beantwoordt aan de doelstelling uit het Vlaamse regeerakkoord:
“Voor mensen in armoede werken we aan een systeem dat automatische toekenning van deze rechten
waarborgt”. Dit vereist echter dat die voorwaarden zo gedefinieerd zijn dat ze kunnen gevonden worden
in een authentieke bron.
Een studie in opdracht van CORVE (juni 2006) heeft vastgesteld dat binnen de bestaande Vlaamse
regelgeving uiteenlopende terminologie wordt gehanteerd voor de omschrijving van de
inkomenscomponenten.
Om op een goede manier te kunnen werken met digitaal ter beschikking gestelde inkomensgegevens
dient de regelgeving nagekeken te worden of elke component van de inkomenstoets kan gevonden
worden in een authentieke bron. Waar mogelijk moet de regelgeving aangepast worden om andere
inkomenscomponenten te vervangen door authentieke gegevens.
De administratieve processen en ondersteunende IT-toepassingen moeten aangepast worden om de
rechtstreekse consultatie uit de inkomensbronnen te benutten.
Op 12 februari 2010 besliste de Vlaamse Regering hierover:
6 Bron: Vlaams Regeerakkoord
12

- haar goedkeuring te hechten aan het principe om in alle administratieve processen
waarin de inkomenstoets is opgenomen, inkomensgegevens digitaal te consulteren in
beschikbare authentieke gegevensbronnen;
- elke minister te gelasten om aan haar/zijn betrokken administraties opdracht te geven
om, met het oog op de implementatie van bovenvermeld principe, waar nodig en zo
mogelijk voorstellen tot aanpassing van de regelgeving uit te werken, in afstemming
met de onderliggende ICT-processen;
- de Vlaamse minister van Bestuurszaken te gelasten om, met het oog op de ontwikkeling
van een ondersteuningsaanbod,
aan de entiteit EIB/CORVE opdracht te geven om alle nodige voorbereidingen
te nemen voor het ontsluiten van de authentieke bronnen met
inkomensgegevens, waar nodig in overleg met het federale niveau met
betrekking tot de gegevens van de FOD Financiën;
aan de entiteit Wetsmatiging opdracht te geven om, in samenspraak met de
cellen wetskwaliteit, de huidige regelgeving te screenen om, waar nodig en
mogelijk, te komen tot afstemming, vereenvoudiging, verfijning en/of
standaardisering van het inkomensbegrip;
- de minister-president te gelasten om aan het College van Ambtenaren-Generaal mede
te delen om de projecten die betrekking hebben op het digitaal consulteren van
inkomensgegevens te bundelen en het met hoge prioriteit op te nemen in het
meerjarenplan Slagkrachtige Overheid.
13

2 Spoor 2: Subsidies, vergunningen en
erkenningen
Het opstarten van een bedrijf, het aanvragen van een sociale woning, restauratiewerken, werknemers uit
kansengroepen tewerkstellen, vorming voor werknemers, onderzoek en ontwikkeling, … In deze moeilijke
financiële en economische tijden is ondersteuning door de overheid meer dan wenselijk.
Het instrumentarium aan subsidies is echter vaak complex en ondoorzichtig. Bovendien is er te weinig
overleg en coördinatie tussen de verschillende subsidiërende instanties, waardoor een groot deel van de
impact en effectiviteit verloren gaat.
Er zijn in Vlaanderen een veelheid aan subsidiërende instanties die allen op een verschillende manier te
werk gaan inzake bekendmaking, aanvraagdossiers, selectie en goedkeuring, uitbetaling, opvolging en
controles.
2.1 Inventaris subsidies
De dienst Wetsmatiging zal een inventaris opmaken van subsidies over de verschillende beleidsdomeinen
heen. Op basis van de inventaris wordt een gids opgemaakt met goede praktijken en mogelijkheden om
de administratieve lasten gekoppeld aan subsidies te verlagen.
Hierbij zal ook rekening gehouden worden met de bevindingen, conclusies en aanbevelingen uit het
rapport van het Rekenhof over hun doelmatigheidsonderzoek naar Vlaamse subsidies in 1998. Het
onderzoek was gericht op subsidies wegens het budgettaire belang van dit beleidsinstrument: 404
subsidieregelingen vertegenwoordigen 267 miljard BEF, zijnde 41 % van alle uitgaven van de Vlaamse
Gemeenschap. 7
De dienst Wetsmatiging onderzoekt samen met het Contactpunt Vlaamse Infolijn hoe de inventaris aan
subsidies kan afgestemd worden op de Interbestuurlijke Producten en Diensten Catalogus en de
formulierenwebsite.
Heel wat Vlaamse vergunningen en erkenningen zijn verantwoordelijk voor administratieve rompslomp.
De dienst Wetsmatiging stelde in 2006 register op met alle Vlaamse vergunningen en erkenningen. Het
register van Vlaamse vergunningen en erkenningen is online beschikbaar via
www.wetsmatiging.be/vergunningen.
7 VERSLAG van het Rekenhof over het onderzoek naar subsidies in de Vlaamse Gemeenschap
14

2.2 Europese dienstenrichtlijn – inventaris vergunningen en erkenningen
Een significante verlaging van de administratieve lasten voor de ondernemer zal in eerste instantie
bewerkstelligd worden in het kader van de implementatie van de Europese Dienstenrichtlijn (EDRL).
Artikel 5, lid 1 van de Europese Dienstenrichtlijn legt immers een verplichting tot administratieve
vereenvoudiging op.
De principes van de dienstenrichtlijn worden toegepast op de Vlaamse regelgeving en processen. EDRL
zorgt ook voor een uniek loket voor binnen- en buitenlandse dienstverleners op de Vlaamse markt.
De dienst Wetsmatiging bekeek in kader van EDRL de betreffende processen en formuleerde in een
advies mogelijke opportuniteiten tot vereenvoudiging.
Het register van Vlaamse vergunningen en erkenningen kan gebruikt worden om processen te beheren in
kader van EDRL.
Het register van Vlaamse vergunningen en erkenningen werd door de dienst Wetsmatiging met behulp
van de afdeling Proces en Informatiebeheer gedigitaliseerd. Het digitale register wordt geactualiseerd en
uitgebreid. Bijkomende informatie in kader van de Europese Dienstenrichtlijn bestaat oa uit volgende
vragen:
- Valt de vergunning/erkenning binnen het toepassingsgebied van de EDRL
- Indien ja, voldoet de vergunning/erkenning aan de noodzakelijkheids- en evenredigheidsvereiste
van de EDRL
- Indien neen, welk (vereenvoudigings)project wordt opgestart Deze projecten worden
opgenomen in de actieplannen.
- Is de vergunning/erkenning elektronisch beschikbaar
Voor de toetsing van de noodzakelijkheids- en evenredigheidsvereiste heeft de dienst Wetsmatiging op
basis van de methodiek van de Reguleringsimpactanalyse (RIA) de methodiek van de Dienstenimpacttoets
(DIT) ontwikkeld. De DIT kan gebruikt worden om nieuwe, voorgenomen regelgeving te analyseren en te
conformeren aan de Europese Dienstenrichtlijn. Daartoe werd de handleiding RIA aangepast en
geïntegreerd met de handleiding DIT.
Op 25 februari 2010 publiceerde de Commissie Versnelling Maatschappelijk Belangrijke
Investeringsprojecten (Commissie Sauwens) “Sneller door beter” zijn aanbevelingen. Ook de Commissie
Investeringsprojecten (Commissie Berx) “Naar een snellere en betere besluitvorming voor complexe
projecten” publiceerde aanbevelingen. Uiteraard worden deze aanbevelingen mee opgenomen in de
projecten die hierrond worden opgestart.
15

3 Spoor 3: Inspectie
Er dringt zich een afstemming tussen verschillende inspectiediensten van diverse
instanties/domeinen/overheden op. Dit zowel qua timing als qua methodiek. Dit moet leiden tot het
vermijden van lacunes en/of overlappingen, een verminderde controlelast voor de gecontroleerden en
een betere afdekking van de risico’s. 8
In 2009 liet de dienst Wetsmatiging samen met de werkgroep MOVI Inspectie een onderzoek uitvoeren
naar handhaving van regelgeving. Binnen het onderzoek werden volgende deelopdrachten uitgevoerd:
- Analyseren van de bestuurlijke organisatie van de handhaving van Vlaamse regelgeving
- Ontwikkelen van een analysemodel, gekoppeld aan RIA, waardoor handhaafbaarheid een aandachtspunt
is bij totstandkoming van regelgeving
- Opstellen van modelbepalingen en goede voorbeelden voor verschillende elementen van de
toezichtregeling en dit als hulpinstrument voor de wetgevingsambtenaren binnen de Vlaamse overheid.
In 2010 zal de dienst Wetsmatiging in samenwerking met een stuurgroep, werkgroep MOVI Inspectie en
het CAG een implementatie van (een aantal van) de beleidsaanbevelingen uit de studie uitgewerken.
Daarbij wordt een opdeling gemaakt volgens de drie onderdelen van de studie, nl. de juridische
modelbepalingen, de handhaving bij de opmaak van regelgeving en de werking van de inspectiediensten.
8 Bron: Vlaams regeerakkoord
16

4 Spoor 4: Toegankelijke en kwaliteitsvolle
formulieren
Formulieren nemen binnen de administratieve vereenvoudiging een bijzondere plaats in. Ze vormen de
meest tastbare en zichtbare administratieve lasten waarmee burgers en bedrijven in aanraking komen.
De ervaring leert dat door de vereenvoudiging van formulieren snel en goedkoop aanzienlijke
besparingen en verbeteringen mogelijk zijn.
Een goed formulier is
1. leesbaar
2. eenvoudig
3. gemakkelijk in te vullen
4. vooraf ingevuld waar mogelijk. Dit is het principe van de unieke gegevensverzameling
Een formulier moet bovendien niet alleen goed zijn, maar moet ook kaderen in een uitgewerkt en
globaal formulierenbeleid.
De Vlaamse overheid moet beschikken over toegankelijke en kwaliteitsvolle formulieren. De dienst
Wetsmatiging ontwikkelt een specifieke toetsing administratieve lasten, waarbinnen ook het gebruik van
de elektronische handtekening en authentieke bronnen wordt opgenomen.
4.1 Elektronische handtekening
Door middel van de elektronische handtekening kan men aanvraagdossiers en/of rapportagedossiers
volledig elektronisch laten opsturen en afhandelen. Hierdoor komen vele administratieve lasten te
vervallen.
Door e-IB werd het Vlaams Digitaal Tekenplatform ontwikkeld. Dit laat enerzijds Vlaamse ambtenaren
toe om via een e-mailinterface documenten digitaal ondertekenbaar te maken. Bv. conversie van een
brief in wordformaat naar een PDF formaat voorzien van de nodige velden om te tekenen met een e-ID
kaart. Anderzijds laat het Digitaal Tekenplatform aan geautoriseerde applicaties toe om documenten of
dossiers (bestaande uit meerdere documenten) via webservices door te sturen naar het platform waar ze
geconverteerd worden in één PDF document dat voorzien kan worden van de nodige velden om te
tekenen met e-ID kaarten. Bv. een subsidiedossier dat zowel door de overheid als door de ontvangende
partij moet ondertekend worden.
Het Tekenplatform werd begin 2010 in productie gesteld.
Veel processen en formulieren worden vandaag niet gedigitaliseerd omdat er handtekeningen vereist
zijn. Het Vlaams Digitaal Tekenplatform kan hier een oplossing bieden.
Het gebruik van de elektronische handtekening zal deel uitmaken van de toetsing van formulieren op
administratieve lasten door de dienst Wetsmatiging.
Het digitaliseren van het bestuurlijk toezicht van de lokale besturen kan hier als pilootproject opgestart
worden (zie onder lokale besturen).
17

5 Spoor 5: Communicatie van regelgeving
Een onduidelijk of onvoldoende gecommuniceerd wetgevend kader zorgt eveneens voor administratieve
lasten.
Bij het nemen van beleidsbeslissingen moet al in een vroege fase aan communicatie worden gedacht. Op
die manier worden beleidsmakers (en –voorbereiders) zich ook bewust van de mogelijke gevolgen van hun
beslissing. Een ‘communicatieparagraaf’ in elk dossier op de Vlaamse Regering geeft aan op welke
manier de overheid over de beslissing zal communiceren. De communicatieparagraaf moet een hefboom
zijn om het denk- en bewustmakingsproces op gang te trekken. 9
Een duidelijke communicatie van regelgeving impliceert ook het gebruik van eenduidige terminologie.
Eenduidige terminologie draagt bij tot een duidelijke en toegankelijke regelgeving.
Binnen regelgeving moeten kernbegrippen een duidelijke en consistente definitie hebben. De noodzaak
om tot een eenduidige terminologie te komen, spreidt zich over de verschillende beleidsdomeinen en
bestuursniveaus heen. Nog te veel termen zijn vatbaar voor interpretatie, nog te vaak wordt voor
eenzelfde begrip een andere term gehanteerd, of wordt eenzelfde term anders ingevuld. Een
substantiële lastenverlaging is mogelijk wanneer definities en begrippen in regelgeving worden
geüniformiseerd en afgestemd. Vervolgens kan eventueel een koppeling gemaakt worden met
authentieke bronnen of inbedding in ICT-toepassingen.
5.1 Vlaamse communicatiecode voor regelgeving
Een voorwaarde voor efficiënte en effectieve communicatie is een professionele organisatie. Cruciaal bij
de uitvoering van de bovenstaande doelstellingen zijn externe en interne samenwerking, een
professioneel imago- en reputatiemanagement, structurele aandacht voor meten en evalueren en
aandacht voor communicatie bij het begin van elk beleidsproces.
Een betere interne samenwerking moet bijdragen tot een betere en efficiënte overheidscommunicatie. 10
De dienst Wetsmatiging zal in samenwerking met het beleidsdomein DAR een communicatiecode voor
Vlaamse regelgeving ontwikkelen.
5.2 Eenduidig begrippenkader voor regelgeving
Er wordt een eenduidig begrippenkader voor Vlaamse regelgeving ontwikkeld, dat afgestemd is op het
eenduidig begrippenkader rapportering.
In de beleidsnota Financiën en Begroting is het initiatief opgenomen om alle informatie inzake de
Vlaamse belastingen te bundelen en deze info voor eenieder beschikbaar te stellen. Alle begrippen die
binnen het domein van deze bevoegdheid liggen, worden gedefinieerd. Deze definities zullen bij alle
informatie die door de minister van FB wordt verstrekt, worden meegegeven en zullen via internet aan
eenieder ter beschikking worden gesteld.
De dienst Wetsmatiging ziet het project binnen FB als een concrete toepassing van het spoor rond
communicatie van regelgeving en zal het begrippenkader voor Vlaamse regelgeving hierop verder
afstemmen. Deze case kan als goed praktijkvoorbeeld sensibiliserend en ondersteunend werken.
9 Beleidsnota DAR
10 Beleidsnota DAR
18

5.3 Doelgroepafbakening Inburgering
Momenteel wordt in de diverse beleidsdomeinen een andere doelgroepafbakening gehanteerd, waardoor
gegevens vanuit de beleidsdomeinen niet zonder meer met elkaar kunnen worden vergeleken. In de
beleidsnota inburgering staat de ambitie ingeschreven dat de doelgroepdefinitie uit het
integratiedecreet in de relevante beleidsdomeinen eenduidig zou worden gehanteerd. In samenspraak
met de minister bevoegd voor Gelijke Kansen en voortbouwend op de werkzaamheden hierrond tijdens
de vorige regeerperiode, zullen hiertoe de nodige initiatieven genomen worden. 11
De dienst Wetsmatiging ziet dit project als een concrete toepassing van een eenduidig begrippenkader
voor regelgeving. Dit project kan als goed praktijkvoorbeeld sensibiliserend en ondersteunend werken.
11 Beleidsnota Inburgering
19

6 Spoor 6: Lokale besturen
6.1 Planlasten en andere administratieve lasten voor lokale besturen
De lokale besturen en provincies klagen in toenemende mate over de toegenomen planverplichtingen die
de verschillende beleidssectoren hen opleggen: het is tijds- en arbeidintensief en er gaat een enorme
bureaucratie mee gepaard. De huidige planverplichtingen voor lokale en provinciale besturen bevatten
een te grote diversiteit aan inhoudelijke voorschriften. Er is een veelheid aan plannen die het lokaal
bestuur op een verschillend tijdstip, met een verschillende looptijd en volgens een verschillende
inhoudelijke structurering moet opstellen, zodat een afstemming of integratie quasi onmogelijk is. Aldus
hypothekeren deze diverse verplichtingen dat de lokale besturen over de beleidsvelden heen een visie
ontwikkelen (horizontaal beleid).
De Vlaamse Regering richtte een commissie Efficiëntiewinst lokale besturen op, samengesteld uit
gemeentemandatarissen en experten, die verdere concrete beleidsaanbevelingen uitwerkt die leiden tot
minder planlasten, een sterke administratieve vereenvoudiging en efficiëntiewinsten van de op de
gemeenten toepasselijke decreten. Binnen de Commissie Efficiëntiewinst voor de lokale besturen werd
daartoe een werkgroep ‘Planlasten en andere administratieve lasten’ opgericht.
Binnen het Meerjarenprogramma Slagkrachtige overheid werd planlasten als een sleutelproject
gedefinieerd en werd daartoe een ambtelijke werkgroep ‘Planlasten en andere administratieve lasten’
opgericht, samengesteld uit vertegenwoordigers van alle beleidsvelden met planlasten.
De doelstelling is even helder als ambitieus: tegen de start van de nieuwe lokale bestuursperiode zouden
de lokale besturen één plannings- en rapporteringcyclus moeten maken die ingebed is in een
meerjarenperspectief.
In kader van een goed partnerschap tussen de Vlaamse overheid en de lokale en provinciale besturen
worden de huidige planlasten die de lokale en provinciale besturen maken (cultuurbeleidsplan,
jeugdbeleidsplan, sportbeleidsplan …) afgeschaft en vervangen door 1 lokale meerjarenplanning. Daartoe
zullen diverse sectorale regelgevingen aangepast moeten worden.
De organieke decreten op de lokale besturen en de provincies regelen deze strategische beleidsplanning.
De betreffende artikelen (die nog niet operationeel zijn) bepalen dat de besturen een strategische
beleidsplanning moeten voeren op basis van een meerjarenplanning die loopt gedurende de volledige
bestuursperiode van 6 jaar. De jaarlijkse budgetten zijn afgeleid van de strategische meerjarenplanning.
De verschillende sectordomeinen zijn geïntegreerd in dat strategisch meerjarenplan. Het ideaaltypische
kader is bijgevolg aanwezig voor een afstemming van de verschillende sectorverplichtingen op de lokale
beleidscyclus.
Daarnaast worden ook andere plan- en administratieve lasten voor lokale en provinciale besturen
vereenvoudigd.
20

6.2 Verplicht gebruik van authentieke bronnen door de lokale besturen 12
In decreet elektronisch bestuurlijk gegevensverkeer is er voor de Vlaamse administraties een verplichting
opgenomen om authentieke bronnen te gebruiken en die gegevens niet meer opnieuw op te vragen. De
lokale besturen mogen dit reeds doen op vrijwillige basis. Het lijkt me een terechte ambitie om tegen
het einde van deze regeerperiode de provincies eveneens te overtuigen onder dit principe te werken en
te onderzoeken in welke mate we ook de steden en gemeenten kunnen overtuigen zich hier bij aan te
sluiten.
De lokale besturen moeten betrokken partij zijn bij projecten die kunnen leiden tot een aanzienlijke
lastenverlaging. Ik denk daarbij vooral aan de digitale bouwaanvraag en het informatieformulier
vastgoedinformatie.
6.3 Digitaliseren van het bestuurlijk toezicht van de lokale besturen
De elektronische informatiedoorstroming tussen de lokale besturen, de provincies en de Vlaamse
overheid kan beter. Er zal onderzocht worden hoe de procedures van het bestuurlijk toezicht
gedigitaliseerd kunnen verlopen. De lokale besturen en de provincies moeten ook zelf werken aan een
klantvriendelijke ontsluiting van informatie, onder meer via de lokale websteks. Daarnaast moeten de
raadsleden op een gemakkelijke manier via elektronische weg inzage krijgen in de dossiers.
Naar aanleiding van de wijzigingen op het gemeentedecreet formuleerde de Vlaamse Adviesraad voor
Bestuurszaken in zijn advies de vraag om de regelgeving af te stemmen op het huidige technologische
tijdperk. VLABEST adviseert om het register van regelgeving digitaal bij te houden.
6.4 Afschaffen koppelsubsidies 13
We spreken over koppelsubsidies wanneer provincies en gemeenten zonder eigen beleidsruimte verplicht
worden met subsidies over de brug te komen ten gevolge van Vlaamse beleidsbeslissingen. Deze
koppelsubsidiëring maakt het administratieve proces nodeloos lastig en is tegengesteld aan de wens van
verantwoordelijke beleidsniveaus, die zo veel mogelijk zelf de gevolgen dragen van hun beslissingen.
Koppelsubsidies worden dan ook best afgeschaft. Daarnaast geven provincies en gemeenten in een aantal
gevallen toelagen, aanvullend op Vlaamse subsidies. Die mogelijkheid blijft behouden, doch louter op
vrijwillige basis. 14
De dienst Wetsmatiging zal in samenwerking met het Agentschap voor Binnenlands Bestuur een inventaris
van bestaande koppelsubsidies over de verschillende beleidsdomeinen opmaken. Vervolgens worden de
vereiste decretale wijzigingen om die koppelsubsidies af te schaffen, uitgewerkt.
12 Beleidsnota Bestuurszaken
13 Beleidsnota Binnenlands bestuur
14 Beleidsnota Binnenlands bestuur
21

6.5 Specifiek toezicht 15
Daarnaast is er de problematiek van het specifiek toezicht, georganiseerd op basis van de verschillende
sectorale regelgevingen. De Vlaamse Regering zal voor elke materie waarvoor een specifiek toezicht is
georganiseerd, nagaan welk concreet doel die toezichtprocedure beoogt en of deze procedure daarvoor
noodzakelijk is. Het doel moet zijn de procedures met een te beperkte meerwaarde te schrappen.
De dienst Wetsmatiging zal in samenwerking met het Agentschap voor Binnenlands Bestuur een inventaris
opmaken van alle bestaande vormen van specifiek toezicht. Die vormen van specifiek toezicht waarvan
niet kan aangetoond worden dat ze niet kunnen uitgeoefend worden via het (versoepeld) algemeen
toezicht, worden afgeschaft.
15 Beleidsnota Binnenlands bestuur
22

7 Colofon
Samenstelling
Dienst Wetsmatiging (Departement Bestuurszaken)
Verantwoordelijke uitgever
Luc Lathouwers
Secretaris-generaal
Departement Bestuurszaken
Boudewijnlaan 30 bus 30
1000 Brussel
Contact
Dienst Wetsmatiging (Departement Bestuurszaken)
wetsmatiging@vlaanderen.be
T 02 553 17 11
Bestellen
wetsmatiging@vlaanderen.be
T 02 553 17 11
http://www.vlaanderen.be/wetsmatiging
Uitgave
Juli 2010
24