Boomblad jaargang 10 - Bosgroepen.be
Boomblad jaargang 10 - Bosgroepen.be
Boomblad jaargang 10 - Bosgroepen.be
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
BOSINFO<br />
Een poel vol leven<br />
(Deze tekst is gebaseerd op een artikel uit 'de bosbode' editie april-mei-juni 2012)<br />
Poelen kunnen oases zijn van natuur in het<br />
landschap. In en rond goed functionerende<br />
poelen gonst het van het leven. Hierbij<br />
wordt vaak spontaan aan kikkers, padden<br />
en salamanders gedacht. Maar een poel her<strong>be</strong>rgt<br />
zoveel meer dieren en planten. In dit<br />
artikel krijg je enkele handige tips voor aanleg<br />
en onderhoud. In een volgende editie<br />
<strong>be</strong>kijken we de dieren en planten in de poel.<br />
De voor<strong>be</strong>reiding<br />
Eén van de voornaamste vragen is uiteraard<br />
of er op de gekozen locatie een voldoende<br />
hoge waterstand is zodat de poel ook<br />
tijdens de zomer zijn water houdt. Bij sommige<br />
soorten worden de larven namelijk<br />
later op het seizoen geboren en voor hen is<br />
het vroegtijdig droog vallen van de poel dan<br />
ook nefast. Dat de poel uitzonderlijk (vb.<br />
tijdens een zeer droge zomer) eens in de<br />
nazomer opdroogt heeft dan weer het voordeel<br />
dat eventueel aanwezige vis sterft. Vissen<br />
zijn nefast voor een gezonde, heldere<br />
poel. Ze woelen in de bodem en veror<strong>be</strong>ren<br />
zowat alles wat enigszins nuttig is (planten,<br />
watervlooien, larven van amfibieën en insecten).<br />
Bij twijfel kan eventueel een proefputje<br />
van ruim 1m diep gegraven worden<br />
waarin men de grondwaterstand gedurende<br />
een jaar kan opvolgen.<br />
Voor de aanleg van een poel dient er altijd<br />
een stedenbouwkundige vergunning te<br />
worden aangevraagd. Wanneer het grondverzet<br />
meer dan 250 m³ <strong>be</strong>draagt of wanneer<br />
het een ‘verdachte grond’ (lees: potentieel<br />
verontreinigde) <strong>be</strong>treft, dienen er<br />
bovendien ook een technisch verslag en een<br />
bodemrapport te worden opgemaakt. De<br />
<strong>be</strong>ste periode voor de aanleg van een poel<br />
is uiteraard in een periode waarin de grondwaterstand<br />
laag is. In normale omstandigheden<br />
is dit in septem<strong>be</strong>r.<br />
De omgeving<br />
De diversiteit aan planten en dieren die men<br />
in een poel aantreft hangt in hoge mate af<br />
Structuurrijke poel met waterplanten<br />
en aangrenzende ruigtes.<br />
van de ligging en het <strong>be</strong>heer van de poel.<br />
De ideale situatie is dat de poel gelegen is<br />
in een zeer natuurlijke omgeving en dat er<br />
binnen een straal van maximaal 500m een<br />
aantal landschapselementen zoals een reeds<br />
<strong>be</strong>staande poel, bosjes, heggen, ruigten,<br />
knotbomen of <strong>be</strong>rmen aanwezig zijn. Verschillende<br />
amfibieën verblijven immers niet<br />
het ganse jaar door in de poel en gebruiken<br />
dergelijke kleine landschapselementen<br />
in de omgeving als winter- en/of tijdelijk<br />
zomerverblijf. Dit ‘dub<strong>be</strong>lleven’ vereist dat<br />
de levensvoorwaarden gunstig zijn in zowel<br />
de poel waar eieren gelegd worden en larven<br />
zich ontwikkelen, als op het land waar<br />
vaak voedsel wordt gezocht of overwinterd<br />
wordt. Indien nodig kan men, waar mogelijk,<br />
de omgeving van de poel aantrekkelijker<br />
maken door het aanplanten van enkele<br />
struiken, houtkanten en/of knotbomen. Bijkomende<br />
schuilplaatsen kunnen gecreëerd<br />
worden door houtstapels en takkenwallen<br />
aan te leggen of door <strong>be</strong>paalde zones weinig<br />
frequent (vb. elke 3 jaar) te maaien zodat<br />
ruigtes ontstaan.<br />
Het water moet uiteraard van voldoende<br />
kwaliteit zijn en mag niet vervuild worden<br />
14<br />
<strong>Boomblad</strong> JULI/AUGUSTUS/SEPTEMBER 2012