Ketenanalyse: meer dan levenscyclusanalyse alleen

Dit is een aanpassing van de Baselcriteria (Proforest, 2004, Paragraaf 2.3.1).
Om optimale duurzaamheid te garanderen wordt voorgesteld dat de
voorlopige duurzaamheidscriteria bestaan uit een combinatie van de
Baselcriteria met de RTRS-criteria tot één lijst die alle criteria van de beide
onderliggende lijsten voor ‘verantwoorde’ soja omvat, met uitzondering van
het Baselcriterium over genetische modificatie, dat door het bovenstaande
nieuwe criterium zou kunnen worden vervangen.
Of het toepassen van een dergelijke gecombineerde en aangepaste lijst
daadwerkelijk tot een duurzame sojateelt zou leiden kan op dit moment nog
niet met zekerheid worden gesteld. Mogelijk blijken achteraf toch onvoorziene
effecten op te treden die niet door de gecombineerde criteria worden gedekt.
Tabel 1
Overzicht van een aantal verschillen (niet compleet) tussen 'duurzaamheidscriteria' en
combinatie tot overkoepelende set (voorstel dit rapport)
Wel in RTRS, niet in Wel in Basel, niet in RTRS
Baselcriteria
Ontbossing -- Een eenduidig verbod op het
verwijderen van primaire
vegetatie ten behoeve van de
uitbreiding van de sojateelt
Sociaal, Onder andere verbod Onder andere het stimuleren
economisch op harassment, van de locale economie,
lijfstraffen en
inclusief het bijdragen aan de
discriminatie
locale infrastructuur
GMO -- Een verbod op het gebruik van
genetisch gemodificeerde soja
Aanvulling CE Delft
Verbod Basel overnemen
Alle criteria die in RTRS
en/of Basel zijn opgenomen
GMO alleen als
duurzaamheidsvoordelen
groter dan duurzaamheidsnadelen
2.4 Duurzaamheidscriteria in relatie tot vergelijkende studies
Een beoordeling op basis van de duurzaamheidscriteria zoals die in de vorige
paragraaf zijn voorgesteld laat in principe maar ruimte voor twee uitkomsten:
het product is wel of niet duurzaam volgens de gestelde criteria. Dit is anders
dan bijvoorbeeld een beoordeling op basis van de methode levenscyclusanalyse
van producten (LCA), waarbij ten aanzien van de beoordelingscriteria scores
kunnen worden gehaald op een glijdende schaal die in het algemeen als
relatief (vergelijkend) moet worden gezien.
Bij productvergelijkingen wordt meestal gebruik gemaakt van LCA. De in
Paragraaf 2.3 voorgestelde duurzaamheidscriteria hebben betrekking op de
drie pijlers van duurzame ontwikkeling. LCA heeft alleen betrekking op de
milieupijler. Met alleen LCA kan dus per definitie niet worden vastgesteld of
een product (zoals soja) al dan niet duurzaam is. Daarnaast kan de vraag
worden gesteld of LCA voldoende basis biedt voor een beoordeling op het
gebied van de milieupijler:
Voldoen de milieucriteria van LCA als milieuduurzaamheidscriteria
Wanneer we de criteria op milieugebied uit de Baselcriteria en de
RTRS-criteria vergelijken met de milieucriteria van LCA valt direct op dat er
grote verschillen zijn. Bij LCA gaat het om een globale beoordeling van
16 November 2010 2.214.1 – Ketenanalyse: meer dan levenscyclusanalyse alleen