Bekijk een hoofdstuk

Hoofdstuk1
Ça va
In dit hoofdstuk maakt u kennis met de familie Rupas. Robert en Anne
Rupas hebben drie kinderen, de jongste heet Pierre.
Robert werkt in Parijs, Anne ook. Zij heeft daar een deeltijdbaan. Ze wonen
in Chevreuse, 35 kilometer van Parijs.
U leert in dit hoofdstuk onder andere groeten en vragen hoe het met iemand
gaat. We maken een begin met de lidwoorden en we geven u de vervoeging
van het werkwoord avoir (hebben). Er wordt veel aandacht besteed aan de
uitspraak, met name aan die van de voor het Frans zo specifieke
neusklanken.
Texte – tekst
Onder deze kop vindt u een gesprekje dat ook is opgenomen op het geluidsmateriaal.
Dit wordt aangeduid door middel van een kader om de tekst heen.
Ga steeds als volgt te werk: luister naar het gesprekje, terwijl u de tekst meeleest.
Er wordt niet van u verwacht dat u meteen alles begrijpt. U krijgt een eerste
indruk. Daarna volgen enkele opdrachten of oefenopgaven (exercices) die
betrekking hebben op het gesprekje. Waarschijnlijk kunt u antwoord geven op
de algemene vraag (question) over het verloop van het gesprek. Aan de hand
van de sleutels (clés) achter in het hoofdstuk kunt u controleren of u het juiste
antwoord hebt gegeven.
U kunt het luisteren uiteraard herhalen zo vaak als u wilt. Daarna leest u de
tekst aandachtig door. U krijgt dan de opdracht om in de Franse tekst iets te
onderstrepen of op te zoeken. Het juiste antwoord vindt u weer achterin, bij
Clés (sleutels).
Vervolgens leest u de vertaling (traduction) en leert u de woorden van de
woordenlijst (vocabulaire) achter in het hoofdstuk.
De laatste opdracht met betrekking tot het gesprek is een naspreekoefening.
Doe dit zo nauwkeurig mogelijk, met aandacht voor de zinsmelodie. U leert op
deze manier een aantal praktische zinnen die u ook in andere situaties zult
kunnen gebruiken.
De tekst wordt meestal gevolgd door een commentaar (commentaire), waarin
u iets over de Franse gewoonten wordt verteld, zodat u de situatie beter
begrijpt.
Onder het kopje remarques (opmerkingen) worden kleine puntjes onder uw
aandacht gebracht. Deze opmerkingen hebben meestal betrekking op het
taalgebruik. Zo leert u in welke situaties u bepaalde uitdrukkingen kunt
gebruiken.
628T1.FM
1.1

Ça va
Meneer Rupas komt thuis na een werkdag in Parijs. Hij woont in Chevreuse en
hij heeft lang in de file gestaan. Hij heeft dorst. Zijn vrouw Anne en zijn zoontje
Pierre zijn thuis.
Exercice 1
- Start track 1.
- Luister naar het gesprek terwijl u de tekst meeleest.
- Geef daarna antwoord op de vraag (question).
- Vergelijk vervolgens uw antwoord met de sleutel (clé) achter in het
hoofdstuk.
Question (vraag): Waar zit Pierre
n 1
Ça va
Voici Robert Rupas. Il arrive dans une voiture. Il a soif.
Anne:
Robert:
Anne:
Robert:
Anne:
Robert:
Anne:
Robert:
Anne:
Robert:
Anne:
Robert:
Monsieur Bouquet:
Robert :
Monsieur Bouquet:
Robert :
Bonjour Robert. Ça va Fatigué
Ça va. J’ai soif.
Prends un verre de citron pressé. Voilà.
Merci, c’est bon. Pierre est là
Il est dans le salon, devant la télé.
C’est un programme pour enfants
Oui, ”Papier glacé”.
Qu’est-ce que c’est
Oh, c’est amusant. Dis, la voiture est devant l’entrée
Non, non, dans le garage.
Le téléphone sonne ... C’est Monsieur Bouquet, je pense.
Ah, bonjour monsieur. Vous allez bien
Oui, merci, très bien. Ecoutez, j’ai un cadeau pour Pierre.
Qu’est-ce que c’est
C’est un lapin.
C’est très bien!
1.2

Traduction
Exercice 2
- Onderstreep alle woorden waarvan u denkt dat u, soms vanuit het Nederlands,
de betekenis weet.
- Lees daarna de vertaling van het gesprek.
- Leer vervolgens de woorden van de woordenlijst (vocabulaire) achter in het
hoofdstuk.
Hoe gaat het
Hier komt Robert Rupas. Hij arriveert in een auto. Hij heeft dorst.
Anne: Dag Robert. Hoe is het Moe
Robert: Het gaat wel. Ik heb dorst.
Anne: Neem een glas citroensap. Alsjeblieft.
Robert: Dank je, dat is lekker. Is Pierre thuis
Anne: Hij zit voor de televisie, in de woonkamer.
Robert: Is het een kinderprogramma
Anne: Ja, ”Papier glacé”.
Robert: Wat is dat
Anne: Oh, ’t is leuk. Zeg, staat de auto voor de ingang
Robert: Nee, in de garage.
Anne: De telefoon gaat ... dat is meneer Bouquet denk ik.
Robert: Ah, dag meneer. Gaat het goed met u
Monsieur Bouquet: Ja, dank u, ik maak het prima. Hoort u eens, ik heb een cadeau voor Pierre.
Robert: Wat is het
Monsieur Bouquet: Het is een konijn.
Robert: Dat is heel leuk!
Commentaire (commentaar)
In Frankrijk zegt men meestal tu (jij) tegen naaste familie en vrienden en vous
(u) tegen anderen. Als onderdeel van de begroeting vraagt men vaak hoe het
met iemand gaat (ça va).
Exercice 3
- Ga terug naar het begin van de dialoog en luister nog eens. Spreek de rol van
Robert Rupas na. Gebruik daarvoor de pauzeknop.
- Let op de vragende toon en imiteer die zo goed mogelijk.
Remarques (opmerkingen)
Woordjes als: ah, dis, houden een gesprek levendig.
Ça va betekent: Hoe is het of Gaat het Als het niet op vragende toon wordt
gezegd, betekent het: Het gaat wel of Het gaat goed. Het wordt veel gebruikt,
vooral als men elkaar goed kent. Iets formeler is: Vous allez bien zoals u Robert
Rupas tegen monsieur Bouquet hoorde zeggen.
Voilà betekent letterlijk: ”Kijk eens daar”. Het wordt ook vaak gebruikt in de
zin van ”alsjeblieft”, bijvoorbeeld als men iets aanreikt.
Voici betekent letterlijk ”Ziehier”. Het wordt gebruikt bij de presentatie van iets
of iemand in de betekenis van ”dit is...).
628T1.FM
1.3

Grammaire – grammatica
Onder deze kop worden steeds nieuwe elementen van de grammatica
behandeld. Aan de hand van oefenopgaven kunt u telkens controleren of u de
uitleg van het voorgaande hebt begrepen en ook kunt toepassen. Vergelijk
steeds eerst uw antwoorden met de oplossing in de sleutels (clés) achter in het
hoofdstuk voordat u aan nieuwe stof begint.
Un des carrefours routiers importants à Paris: la place Charles de Gaulle et au
centre l’Arc de Triomphe.
Het onbepaald lidwoord
Voor het Nederlandse lidwoord ”een” zijn er in het Frans twee vormen: un en
une. Voorbeelden:
- un verre - een glas
- une voiture - een auto
Un hoort bij een mannelijk woord, une hoort bij een vrouwelijk woord. In het
Nederlands noemen we ”een” een onbepaald lidwoord.
Het onderscheid tussen mannelijke en vrouwelijke woorden is in onze taal zo
goed als verdwenen. We kennen wel onzijdige woorden (het huis), in tegenstelling
tot het Frans.
Exercice 4
- Bekijk de volgende tekeningen van voorwerpen.
- Start track 2.
1.4

628T1.FM
1.5

- Luister goed naar de zelfstandige naamwoorden en let op het onbepaald
lidwoord.
- Vul bij elk voorwerp in wat u hoort: un of une
n 2
Vul in wat u hoort: un of une
Vergelijk met de sleutel (clé) achter in het hoofdstuk.
Vragen met qu’est-ce que c’est
Qu’est-ce que c’est vraagt Robert over het televisieprogramma dat hij niet kent.
Met qu’est-ce que c’est kunt u vragen naar iets, om te weten wat het is. Het
antwoord begint dan met C’est (Het/dat is ...).
Exercice 5
Répondez (antwoord)
Hieronder staan enkele tekeningen.
- Bekijk de plaatjes en vraag bij elk plaatje wat het voorstelt.
- U hoort eerst een voorbeeld (exemple).
1.6

n 3 Qu’est-ce que c’est
Exemple (voorbeeld):
- U hoort: Qu’est-ce que c’est
- U herhaalt: Qu’est-ce que c’est
- U hoort: C’est une radio.
- U zegt dan: Ah! C’est une radio.
- Start track 3.
- Luister naar het voorbeeld.
- Luister vervolgens naar de eerste vraag.
- Herhaal deze in de pauze. Is de pauze te kort om uw antwoord te geven,
gebruik dan de pauzeknop op uw geluidsapparaat.
- Luister naar het antwoord en geef in de pauze uw reactie.
- De tekst van deze oefening vindt u achter in het hoofdstuk bij de clés
(sleutels). Probeer echter eerst de oefening te doen zonder in de tekst te
kijken.
De vervoeging van avoir (hebben) gaat als volgt:
j’ai - ik heb (1ste persoon enkelvoud)
Het werkwoord avoir
J’ai soif (Ik heb dorst) zegt Robert tegen Anne als hij thuiskomt. J’ai is een vorm
van het werkwoord avoir (= hebben). Het werkwoord avoir is onregelmatig,
wat betekent dat de vervoeging niet volgens vaste regels verloopt.
tu as - jij hebt (2de persoon enkelvoud)
il a - hij heeft (3de persoon enkelvoud – mannelijk)
elle a - zij heeft (3de persoon enkelvoud – vrouwelijk)
nous(avons - wij hebben (1ste persoon meervoud)
vous (avez - jullie hebben/u hebt (2de persoon meervoud – ook beleefdheidsvorm)
ils (ont - zij hebben (3de persoon meervoud – mannelijk)
elles (ont - zij hebben (3de persoon meervoud – vrouwelijk)
Remarque
Let op de uitspraak van de vormen nous avons, vous avez, ils ont, elles ont: de s
(van nous, vous, etc.) wordt uitgesproken als een z en in de uitspraak verbonden
met de werkwoordsvorm die erop volgt.
Exercice 6
Vul de juiste vormen van het werkwoord avoir in.
1. Monsieur et Madame Rupas ............................ une voiture.
2. Robert ............................ soif.
3. Vous ............................ soif
4. Pierre, tu ............................ un vélo
5. Nous ............................ une maison avec un garage.
628T1.FM
1.7

6. Magali et Robert …. un jeu vidéo.
7. Monsieur Dupont …. une clé USB.
Vergelijk met de sleutel (clé) achter in het hoofdstuk.
Exercice 7
Ecrivez (schrijf)
Vertaal de volgende zinnen.
1. Ik heb een huis in (= à) Amsterdam.
2. Wij hebben een auto.
3. Het huis heeft een garage.
4. Hebben jullie een auto
5. Marianne heeft een fiets.
Vergelijk met de sleutel (clé) achter in het hoofdstuk.
Exercice 8
Répondez (antwoord)
Geef antwoord op de vragen in het volgende gesprekje.
A.: Bonjour. Ça va
B.: Oui, .............................
A.: Vous avez soif
B.: Oui, .............................
A.: Voilà un verre de citron pressé. C’est bon
B.: Merci, oui, .............................
Vergelijk met de sleutel (clé) achter in het hoofdstuk.
Prononciation – uitspraak
In het onderdeel Prononciation worden de belangrijkste uitspraakproblemen
van het Frans behandeld. Aan de hand van oefenopgaven krijgt u steeds de
gelegenheid om met de uitspraak te oefenen. De oefenopgaven zijn op het
geluidsmateriaal opgenomen (dus omlijnd door een kader). Herhaal deze
oefenopgaven regelmatig, zodat u zich een goede uitspraak van het Frans eigen
maakt.
Verschil tussen Frans en Nederlands
Bij het beluisteren (en later ook bij het naspreken) van Franse tekst zult u
ongetwijfeld merken dat er een groot verschil in uitspraak bestaat tussen het
Frans en het Nederlands.
Het accent
Het accent of de klemtoon ligt in het Frans op een andere plaats dan in het
Nederlands. De klemtoon valt in het Frans bijna altijd op de laatste lettergreep
van het woord, en op het laatste woord van een woordgroep of van een zin.
1.8

Exercice 9
U gaat nu luisteren naar een gedicht van de beroemde Franse dichter Jacques
Prévert. Wij verwachten niet van u dat u begrijpt wàt er gezegd wordt. Het gaat
er dit keer alleen maar om dat u hoort hóe het Frans wordt uitgesproken: waar
valt in de Franse zin de klemtoon, hoe worden de woorden achter elkaar uitgesproken,
hoe melodisch klinkt de zin
De tekst van het gedicht en de vertaling vindt u achter in het hoofdstuk in het
hoofdstuk Clés.
- Start track 4.
- Luister naar het gedicht en let daarbij op vorengenoemde punten.
n 4
Quartier libre
Articulatie
De meeste klinkers (a, e, i, o, u) worden in het Frans vooraan in de mond uitgesproken,
vlak achter de bovenste snijtanden. De Fransman articuleert beter dan
wij, zijn uitspraak wordt er scherper door en dit stelt hem in staat snel en toch
duidelijk te spreken.
De neusklanken
Het meest opvallende in de uitspraak van het Frans is de aanwezigheid van een
aantal klanken die in onze taal volkomen onbekend zijn. We bedoelen de
zogenaamde neusklanken.
Wat is een neusklank
Een neusklank is een klank die ontstaat wanneer bij het spreken de lucht niet
alleen door de mond, maar tegelijkertijd ook door de neus naar buiten gaat.
Hoe u dit kunt bereiken, zullen we duidelijk maken met een eenvoudig
voorbeeld.
Als u het Nederlandse ”aan” uitspreekt, gaat tijdens het uitspreken van de ”aa”
de lucht door de mond.
628T1.FM
1.9

Voor het uitspreken van de ”n” brengt u de tongpunt en het voorste gedeelte
van de tong omhoog en sluit daardoor de mondholte achter de snijtanden.
Nu stroomt de lucht door de neus naar buiten.
Wanneer u echter, bij het uitspreken van de ”n”, de tong omlaag houdt tegen
de ondertanden, zal de lucht zowel door de mond als door de neus naar buiten
gaan, met andere woorden: in plaats van een ”n” vormt u een neusklank.
Les bons vins blancs de l’Alsace sont très connus.
We onderscheiden in het Frans vier neusklanken, die u kunt horen in het
zinnetje: un bon vin blanc.
Van elk van de vier neusklanken geven we nog een aantal voorbeelden.
Exercice 10
- Start track 5.
- Luister naar de voorbeelden en spreek ze na in de pauze die na elk woord
volgt.
- Leer daarna de betekenis van de woorden.
- (m) achter het woord staat voor masculin (mannelijk), (f) staat voor féminin
(vrouwelijk).
n 5 ũ un - een ẽ vin (m) - wijn
brun - bruin enfin - eindelijk
Verdun - Verdun africain - Afrikaans
commun - gemeenschappelijk frein (m) - rem
Melun - Melun Rhin (m) - Rijn
humble - eenvoudig matin - ochtend
bungalow - bungalow timbre - postzegel
trente-et-un - eenendertig sapin - sparrenboom
chacun - iedereeen hautain - arrogant
1.10

õ bon - goed ã habitant (m) - inwoner
ballon (m) - ballon enfant (m/f) - kind
salon (m) - salon maman (f) - moeder
pension (f) - pension entrée (f) - ingang
bombe (f) - bom charmant - charmant
rond - rond écran - scherm
nation - natie client - klant
ombre - schaduw chambre - kamer
maison - huis
Schrijfwijze neusklanken
[ ẽ ] kan geschreven worden als:
- en, in, ain, ein: canadien, enfin, africain, frein
- im, aim, eim: timbre, daim, Reims.
[ã] kan geschreven worden als:
- an, am, en, em: habitant, chambre, cent, ensemble.
[ ũ ] kan geschreven worden als:
- un, um: un, humble.
[õ] kan geschreven worden als:
- on, om: nation, ombre.
Regel
Een klinker gevolgd door nn, door mm of door n of m + klinker is geen
neusklank.
Exemples
bonne, comme, personne (klinker + nn of mm)
banane, brune, minime (klinker + n of m + klinker).
Klinker + n of m is dus alleen neusklank in de volgende gevallen:
- n of m staat aan het einde van het woord: un bon vin
- n of m wordt gevolgd door een andere medeklinker dan n of m: blanc,
chambre, humble, timbre, monde.
Exercice 11
- Start track 6.
- Luister naar de woorden en spreek na in de pauze.
- Geef aan waar u een neusklank hoort door er een ”tilde” ( ˜ ) boven te zetten.
Exemple (voorbeeld): patrõn – patronne
n 6
patron (m) - baas
brune - bruin
breton - Bretons
africaine - Afrikaans
patronne (f) - bazin
bon - goed, lekker
nom (m) - naam
628T1.FM
1.11

onne - goed
année (f) - jaar
fin (f) - einde
conte (m) - sprookje
brun - bruin
connu - bekend
américain - Amerikaans
fini - geëindigd, klaar
banane (f) - banaan
an (m) - jaar
bretonne - Bretons
comme - als
Vergelijk met de sleutel (clé) achter in het hoofdstuk.
Leer de betekenis van de woorden.
Sommaire – samenvatting
Onder deze kop geven we u nog even een beknopt overzicht van wat u in het
hoofdstuk geleerd hebt, met waar nodig een voorbeeld.
Het onbepaald lidwoord
Het Frans kent een mannelijk en vrouwelijk onbepaald lidwoord: un en une.
un homme
un verre
un citron
un vélo
une femme
une carafe
une pomme
une main
Vragen met qu’est-ce que c’est
Qu’est-ce que c’est - Wat is dat
Qu’est-ce que c’est
C’est un verre.
Qu’est-ce que c’est
C’est une main.
Qu’est-ce que c’est
C’est une radio.
Het werkwoord avoir
Avoir (hebben) is een onregelmatig werkwoord:
j’ai
tu as
il a
elle a
nous avons
vous avez
ils ont
elles ont
Uitspraak
De uitspraak van het Frans verschilt van die van het Nederlands: het accent ligt
op een andere plaats in de zin.
De klanken worden, in tegenstelling tot het Nederlands, vooraan in de mond
uitgesproken.
1.12

Neusklanken
Het Frans kent 4 neusklanken, te horen in het zinnetje: un bon vin blanc.
Er is verschil in uitspraak tussen:
fin (neusklank) - fini (geen neusklank)
an (neusklank) - année (geen neusklank)
brun (neusklank) - brune (geen neusklank)
breton (neusklank) - bretonne (geen neusklank)
Vocabulaire – woordenlijst
amusant - amusant, leuk
bon - lekker, goed
bonjour - goedendag, dag
ça va - gaat het
c’est - het is
citron pressé (m) - uitgeperste citroen
clé (f) USB - usb-stick
dans - in
de - van, uit
devant (l’entrée) - voor (de ingang)
dis - zeg!
écoutez - hoort u eens
entrée (f) - ingang
est - is
fatigué - moe
garage (m) - garage
il - hij
j’ai soif - ik heb dorst
je - ik
jeu (m) vidéo - computerspelletje
là - daar
lapin (m) - konijn
merci - bedankt
mobile (m) - mobiele telefoon
monsieur (m) - meneer
non - nee
oui - ja
(je) pense - (ik) denk
portable (m) - draadloze telefoon
pour enfants - voor kinderen
prends! - neem!
programme (m) - programma
qu’est-ce que c’est - wat is dat
salon (m) - salon, woonkamer
smartphone (m) - smartphone
soif (f) - dorst
téléphone (m) - telefoon
télé(vision) (f) - televisie
628T1.FM
1.13

1.14
un, une - een
verre (m) - glas
voici - ziehier
voilà - ziedaar, alsjeblieft, alstublieft
la voiture - de auto
vous allez bien - gaat het goed met u

Clés – sleutels
Exercice 1
Pierre zit in de woonkamer voor de televisie.
Exercice 4
un verre / un citron / une banane / une pomme / un bouquet / une fleur / un
homme / une femme / une main / un pied / une voiture / un avion / un train.
Exercice 5
Qu’est-ce que c’est
- C’est une radio - C’est un vélo
- C’est une carafe - C’est une voiture
- C’est une cathédrale - C’est un garçon
- C’est une maison - C’est une fille.
Exercice 6
1. ont 5. avons
2. a 6. ont
3. avez 7. a
4. as
Exercice 7
1. J’ai une maison à Amsterdam.
2. Nous avons une voiture.
3. La maison a un garage.
4. Vous avez une voiture
5. Marianne a un vélo.
Exercice 8
Oui, ça va.
Oui, j’ai soif.
Merci, oui, c’est bon.
Exercice 9
Quartier libre (texte Jacques Prévert)
J’ai mis mon képi dans la cage
et je suis sorti avec l’oiseau sur la tête.
Alors,
on ne salue plus
a demandé le commandant.
Non,
on ne salue pas,
a répondu l’oiseau.
Ah bon,
excusez-moi, je croyais qu’on saluait,
a dit le commandant.
Vous êtes tout excusé, tout le monde peut se tromper,
a dit l’oiseau.
628T1.FM
1.15

Traduction – vertaling
Vrij kwartier
Ik heb mijn uniformpet in de kooi gelegd
en ik ben naar buiten gegaan met de vogel op mijn hoofd.
Hoe zit dat,
wordt er niet meer gegroet
vroeg de commandant.
Nee,
er wordt niet gegroet,
antwoordde de vogel.
Oh goed,
neem me niet kwalijk, ik dacht dat er gegroet werd,
zei de commandant.
U bent helemaal geëxcuseerd, iedereen kan zich vergissen,
zei de vogel.
Exercice 11
De volgende woorden bevatten een neusklank:
patron
conte
breton
brun
bon
américain
nom
an
fin
1.16