27.01.2015 Views

Grootheden en eenheden

Grootheden en eenheden

Grootheden en eenheden

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Onderzoek<strong>en</strong><br />

Interpoler<strong>en</strong> <strong>en</strong> extrapoler<strong>en</strong><br />

De waard<strong>en</strong> die niet zijn gemet<strong>en</strong>, kun je ook uit e<strong>en</strong> diagram aflez<strong>en</strong>. Dit<br />

noem<strong>en</strong> we interpoler<strong>en</strong>. Omdat het verloop van de rechte of kromme lijn in<br />

het diagram binn<strong>en</strong> het meetgebied goed bek<strong>en</strong>d is, kan interpoler<strong>en</strong> redelijk<br />

nauwkeurig gebeur<strong>en</strong>.<br />

40<br />

(10 _ 2 m)<br />

30<br />

20<br />

10<br />

0<br />

0 5 10<br />

(N)<br />

Afb. 6. Interpoler<strong>en</strong>.<br />

40<br />

40<br />

(10 _ 2 m)<br />

30<br />

20<br />

(m)<br />

rem<br />

30<br />

20<br />

10<br />

10<br />

0<br />

0 5 10<br />

(N)<br />

Afb. 7. Extrapoler<strong>en</strong>.<br />

0<br />

0 10 20 30 40<br />

b(m/s)<br />

Ook buit<strong>en</strong> het meetgebied van e<strong>en</strong> diagram kun je de bij elkaar hor<strong>en</strong>de<br />

waard<strong>en</strong> van de twee groothed<strong>en</strong> aflez<strong>en</strong>. Dit noem<strong>en</strong> we extrapoler<strong>en</strong>. Door de<br />

rechte of kromme lijn in het diagram op e<strong>en</strong> logische manier door te trekk<strong>en</strong>,<br />

kun je de waarde aflez<strong>en</strong>. Het is makkelijker om dit bij e<strong>en</strong> rechte lijn te do<strong>en</strong>,<br />

bij e<strong>en</strong> kromme lijn is dat uiteraard moeilijker. Extrapoler<strong>en</strong> levert altijd min<br />

of meer onnauwkeurige resultat<strong>en</strong> op. Dit komt doordat het verloop van de lijn<br />

in het diagram buit<strong>en</strong> het meetgebied niet met zekerheid bek<strong>en</strong>d is, ook niet als<br />

het om e<strong>en</strong> rechte lijn gaat.<br />

Meetonzekerheid in diagramm<strong>en</strong><br />

De red<strong>en</strong> waarom je bij het weergev<strong>en</strong> van het verband tuss<strong>en</strong> twee groothed<strong>en</strong><br />

in e<strong>en</strong> diagram e<strong>en</strong> rechte of kromme lijn tek<strong>en</strong>t, die zo goed mogelijk bij de<br />

punt<strong>en</strong> aansluit, is de meetonzekerheid. Deze lijn hoeft niet door alle<br />

meetpunt<strong>en</strong> te lop<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> meetpunt kan namelijk in werkelijkheid iets hoger<br />

of lager, of iets meer naar links of naar rechts hor<strong>en</strong> te ligg<strong>en</strong>. Je hebt dus niet<br />

te mak<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> meetpunt, maar met e<strong>en</strong> klein meetgebied waarin het<br />

meetpunt zo ongeveer zal ligg<strong>en</strong>. In afb. 8 is dit weergegev<strong>en</strong>. Zoals je ziet, loopt<br />

de lijn niet door alle meetpunt<strong>en</strong>, maar wél door de hokjes die rond de<br />

meetpunt<strong>en</strong> de meetonzekerheid aangev<strong>en</strong>.<br />

1.14

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!