Wat ging er mis bij het Bos en Lommerplein? - Wapening in Beton

Onderzoeksresultaten
plein. Dit onderzoek maakt deel uit
van het Plan van Aanpak voor herstel
van het Bos en Lommerplein en
werd verricht door Cunningham
Lindsey Nederland BV, Intron BV en
Adviesbureau ir. J.G. Hageman BV.
Doel van dit onderzoek was het
vaststellen welke maatregelen er
nodig zijn om ervoor te zorgen dat
de constructie voldoet aan de eisen
van het Bouwbesluit op het niveau
van nieuwbouw.
Hieronder gaan we nader in op de
drie rapporten
TNO-rapport
Eén van de bezweken nokken
TNO stelde vast dat drie nokken van
de parkeergarage zijn bezweken
omdat op deze plaatsen de belasting
op de nokken groter is geweest dan
de sterkte van de nokken.
Geconstateerd werd dat in de oplegnokken
van de in het werk gestorte
balk, waarop een versterkte strook
van het dek van de parkeergarage
aansluit, de volgens het ontwerp en
werktekeningen benodigde wapening
niet was aangebracht. De hoeveelheid
wapening in de nokken
bleek 2/3 te zijn van de hoeveelheid
die op de werktekening is aangegeven.
De ophangwapening Ø 12-100
mm in de balk ter plaatse van de
nokken, zoals op de werktekening is
aangegeven, bleek in het geheel niet
aanwezig te zijn. In plaats daarvan
werden beugels Ø 8-300 mm aangetroffen.
Deze wapening was wel
vermeld op de werktekening, maar
dan in de balk náást de nokken en
dus niet ter plaatse van de nokken.
De aanwezige wapening, beugels Ø
8-300 mm, heeft een doorsnede die
slechts 15% bedraagt van de op de
werktekening aangegeven ophangwapening.
Omdat de staalsoort voor
beide gelijk is, geldt dezelfde reductie
ook voor de sterkte. De sterkte
van de aanwezige ophangwapening
was dus slechts 15% van de sterkte
van de ophangwapening die op de
werktekening was aangegeven.
Aan de breukvlakken en de corrosie
van de wapening was te zien dat de
breukvlakken voor een deel al aanwezig
waren vóór 1 februari 2006.
Kennelijk hebben belastingen op de
constructie al eerder geleid tot het
ontstaan van een deel van de breukvlakken.
De belasting door de passerende
vrachtwagen op 1 februari
2006 heeft geleid tot het volledig
bezwijken van de drie nokken. Bij
verschillende niet bezweken nokken
in de garage is scheurvorming aangetroffen,
die een aanwijzing vormde
dat mogelijk een begin van bezwijken
aanwezig was.
Aan welke belasting werden de nokken
van het dak van de parkeergarage
blootgesteld Dit zijn enerzijds
de permanente belastingen door het
eigen gewicht van de dakconstructie,
de laag zand en de bestrating
van het marktplein, en anderzijds de
veranderlijke belasting op het marktplein.
De permanente belastingen
zijn in overeenstemming met de uitgangspunten
die gehanteerd zijn bij
het opstellen van het constructieve
ontwerp. Of de grootte van de veranderlijke
belastingen op het plein
(marktkramen, mensen, auto’s en
vrachtwagens voor de bevoorrading
van de winkels) juist is berekend, is
volgens TNO discutabel.
Conclusies TNO
TNO concludeerde dat de hoofdzaak
voor het bezwijken van de nokken
het ontbreken van de ophangwapening
ter plaatse van de nokken was.
TNO adviseert in haar rapport als
mogelijke herstelmaatregel om de
kolommen in de garage te verbreden,
waardoor de functie van de
nokken kan worden overgenomen.
Rapport INTRON
Overzicht van de nok
Op dit TNO-rapport volgde verder
onderzoek naar de constructie van
de overige delen van de parkeergarage.
In opdracht van Fortis Vastgoed
b.v. en Multi Vastgoed b.v. heeft
INTRON de wapeningsconfiguratie
van verschillende in het werk gestorte
constructiedelen op twee niveau’s
(niveau 0 en +1) in de parkeergarage
gecontroleerd. INTRON heeft
deze controlemetingen uitgevoerd
met geavanceerde niet-destructieve
onderzoekstechnieken (radar,
Ferroscan). Op locaties waar de meetresultaten
duidden op een mogelijke
afwijking van de wapeningsconfiguratie
ten opzichte van de tekening, is
de wapening (deels) vrijgemaakt
middels hakken of waterslopen.
Vervolgens is de vrijgemaakte wapening
in kaart gebracht.
Op 15 meetplaatsen verdeeld over
twaalf locaties is een afwijking van
de wapeningsconfiguratie aangetroffen.
Op geen enkele onderzochte
locatie klopte de hoeveelheid aangebrachte
wapening met de tekeningen.
Op enkele plaatsen is veel minder
wapening en op andere plaatsen
veel meer wapening aanwezig dan
wat volgens tekening aanwezig had
moeten zijn. Er is vooralsnog geen
patroon waar te nemen in de geconstateerde
afwijkingen in wapening.
Op drie van de vijftien situaties was
de hoeveelheid wapening meer dan
10% minder dan wat volgens tekening
aan wapeningsdoorsnede aanwezig
had moeten zijn en in negen
van de vijftien situaties is de aanwezige
wapeningsdoorsnede meer dan
wat benodigd was. De twee grootste
afwijkingen in negatieve zin zijn
beiden onderdeel van de balk waar
de ophangwapening in de neus ont-
17