(DRO): Ferdinand Bolstraat, concept 7 september 2009

Economische visie
winkelgebied Ferdinand Bolstraat
07 september 2009

Colofon
Dienst Ruimtelijke Ordening, Gemeente Amsterdam
Opdrachtgever:
Projectteam DRO:
Stadsdeel Oud-Zuid
Jos Gadet
Martin van den Oever
Joan Stegenga-Rydlewska
Koos van Zanen
Arjen van Nieuwenhuizen
Meer info bij: Arjen van Nieuwenhuizen, tel. 020 - 552 5895
www.dro.amsterdam.nl

Aan een groot aantal mensen zijn we dank verschuldigd voor hun bijdragen aan de economische visie
winkelgebied Ferdinand Bolstraat. De vertegenwoordigers van de ondernemersvereniging Ferdinand Bolstraat,
de ondernemersvereniging Albert Cuypmarkt en de stichting straatmanagement worden bedankt voor hun actieve
deelname aan de twee workshops in het kader van deze visie. De leden van de commissie winkelplanning worden
bedankt voor het meedenken over de toekomst van het winkelgebied. De deelnemers aan de schouw van het
winkelgebied worden bedankt voor het delen van hun mening en expertise ten aanzien van De (Noord) Pijp.
Daarnaast hebben een aantal ambtenaren van het stadsdeel Oud-Zuid aan de economische meegeholpen door
het meegeven van opmerkingen en aanvullingen op de concept versies van de economische visie.
Allen hartelijk dank.

5
Inhoud
1. Inleiding 7
2. Het beleidskader van de economische visie. 9
3. De ontwikkeling van het centrummilieu in De Pijp 13
4. De positionering van het winkelgebied Ferdinand Bolstraat 17
5. Kansen en kwaliteiten 23
6. Het toekomstbeeld voor het winkelgebied Ferdinand Bolstraat 31
7. Het perspectief voor het (kern) winkelgebied 35

6
Figuur 1. Kaart van het gebied met spreiding van functies.

1. Inleiding
Het (kern)winkelgebied Ferdinand Bolstraat is één
van de grootste winkelgebieden van de stad met een
zeer divers winkelaanbod en midden in het Quartier
Latin van Amsterdam. De combinatie van het (kern)
winkelgebied Ferdinand Bolstraat, de Albert Cuypmarkt
en het uitgaansgebied rond het Marie Heinekenplein
en Gerard Douplein maakt het tot een unieke gebied
om te winkelen, te verblijven, te struinen, en niet te
vergeten te wonen en te werken. En alles op een
beperkte ruimte.
Aanleiding.
De Pijp en het (kern)winkelgebied Ferdinand Bolstraat
zijn aan het veranderen. Onder invloed van de
uitbreiding van het centrummilieu, de verandering van
bevolkingssamenstelling en de komst van de Noord/
Zuidlijn staat het unieke karakter van het gebied onder
druk. Verwacht wordt dat deze ontwikkelingen zullen
leiden tot een verandering in koopkrachtige vraag
alsmede tot verdringingseffecten die de branchering en
segmentering v an het winkelareaal zullen veranderen.
Dat wil zeggen een toenemende interesse voor het
kernwinkelgebied zal naar verwachting kleinschalig
gespecialiseerde winkels verdringen. Vraag is in
hoeverre en op welke manier de diversiteit van het
winkelaanbod en het karakter van het winkelgebied
behouden kunnen blijven.
Voor wat betreft De Pijp zullen de ontwikkelingen
naar verwachting leiden tot de komst van andere
bewonersgroepen, een andere mix van functies,
en een ander gebruik van de openbare ruimte. Dat
wil zeggen het ontwikkelen van het centrummilieu
in De Pijp zal naar verwachting de behoefte aan
verblijfsruimte doen toenemen. De verblijfsfunctie
van de openbare ruimte zal in belang toenemen
waardoor er andere eisen aan de kwaliteit van de
openbare ruimte worden gesteld. Vraag is hoe kan
het winkelgebied goed blijven en waar mogelijk beter
functioneren, en wat betekent dat voor bijvoorbeeld
loopstromen en de openbare ruimte.
Duidelijk is dat als er niets gebeurt, de toch al
intensief gebruikte openbare ruimte nog meer onder
druk zal komen te staan. Het winkelaanbod zal zich
aanpassen aan de (nieuwe) wensen en behoeften van
bewoners en bezoekers én de toekomstige positie
van het winkelgebied in de stad. Dit zal dan op zijn
beurt leiden tot verschraling van het winkelaanbod.
Ook de woonfunctie komt (verder) in gedrang doordat
overlast niet gekanaliseerd wordt. De druk op de
openbare – en verblijfsruimte neemt toe en de sterke
groei van commerciële functies die gebruik willen
maken van de nieuwe positie van De Pijp in de stad,
maken dat de overlast toeneemt. Kortom, als er
niets gebeurt zullen de ruimtelijk-economische – en
detailhandelsontwikkelingen het karakter van het
winkelgebied en De Pijp veranderen. De gevolgen
daarvan voor het winkelaanbod, sfeer en leefbaarheid
lijken op gespannen voet te staan met het authenticiteit
en kwaliteiten van het winkelgebied en de potentie van
De Pijp voor de stad Amsterdam.
Behoefte aan een economische visie.
Het stadsdeel beraadt zich over ontwikkelingsrichting
van het (kern)winkelgebied en wil daartoe inzicht
krijgen in de gevolgen van de ruimtelijk-economische
ontwikkelingen voor het (kern)winkelgebied en
omgeving. Om een bestuurlijke keuze voor een
ontwikkelingsrichting te maken is er bij het stadsdeel
behoefte aan inzicht in de relevante ruimtelijkeconomische
-en detailhandelsontwikkelingen en de
gevolgen van deze ontwikkelingen voor het (kern)
winkelgebied en omgeving. Verder wil het stadsdeel
inzicht in de kansen voor het (kern)winkelgebied en
de instrumenten en maatregelen die het stadsdeel ter
beschikking heeft om te sturen.
(Kern)winkelgebied Ferdinand Bolstraat.
Geografi sch heeft de opdracht in eerste instantie
betrekking op de Ferdinand Bolstraat van de Albert
Cuypstraat tot de Ceintuurbaan; het kernwinkelgebied.
Maar de ontwikkelingen in het kernwinkelgebied
Ferdinand Bolstraat kunnen niet los worden gezien
van de ontwikkelingen in het gehele winkelgebied
inclusief de winkelstraten Ferdinand Bolstraat,
Ceintuurbaan, Van Woustraat en Albert Cuypstraat.
Geografi sch hebben we het dan over het gebied van
de Stadhouderskade tot de Ceintuurbaan en van de
Van Woustraat tot de Ruysdaelkade (zie fi guur 1).
Leeswijzer
De economische visie winkelgebied Ferdinand
Bolstraat is als volgt onderverdeeld. Allereerst
worden de ruimtelijk-economische ontwikkelingen
en de gevolgen van deze ontwikkelingen besproken.
Vervolgens wordt de detailhandelsontwikkelingen
en de positie van het winkelgebied in de stad
besproken. Daarna volgt een overzicht van de kansen,
bedreigingen, sterkten en zwakten alsmede de analyse
van de structuur van het winkelgebied. Hierna worden
twee toekomstbeelden geschetst en maatregelen per
toekomstbeeld bepaald. De economische visie eindigt
met een perspectief voor het winkelgebied waarin
een voorstel wordt gedaan voor de uitwerking van
maatregelen.

8
Figuur 2. Sfeerbeelden toekomstig inrichting Ferdinand Bolstraat.

2. Het beleidskader van
de economische visie.
De economische visie die voor u ligt is opgesteld in
het kader van het Gebiedsprogramma Noord Pijp.
Vanuit gebiedsgericht werken heeft het stadsdeel Oud-
Zuid een gebiedsprogramma Noord Pijp opgesteld
(vastgesteld d.d. 25 maart 2008) waarin de domeinen
fysiek, sociaal en economie integraal worden
aangestuurd.
Kleinschalig en stedelijk.
Het economische domein van het Gebiedsprogramma
Noord Pijp, aangeduid met ‘kleinschalig en stedelijk’,
heeft zes doelstellingen:
• Stimuleren van de economische bedrijvigheid;
• Optimaliseren van de dagelijkse voorzieningen van
bewoners;
• Vergroten van de diversiteit en kleinschaligheid;
• Beter faciliteren van toerisme en bezoekers;
• Vergroten van de synergie tussen de economische
functies in De Noord Pijp;
• Creëren van meer ruimte voor creativiteit en
cultuur.
Naast de economische visie op het winkelgebied
Ferdinand Bolstraat wordt er vanuit het fysieke deel
van het gebiedsprogramma een masterplan voor
de openbare ruimte opgesteld. De voorliggende
economische visie winkelgebied Ferdinand Bolstraat
biedt uitgangspunten voor het masterplan.
Inrichting op het niveau van De Rode
Loper.
De Rode Loper wordt gezien als het visitekaartje van
de stad en volgt (bovengronds) nagenoeg dezelfde
route van het Centraal Station tot de Zuidas als de
route van de Noord/Zuidlijn (zie fi guur 3). De Ferdinand
Bolstraat is expliciet onderdeel van De Rode Loper
geworden door het aannemen van een motie op 13
juli 2005 in de Gemeenteraad. Het belang van De
Rode Loper voor de stad verlangt een hoogwaardige
inrichting van de openbare ruimte en stelt hoge eisen
aan het economische programma langs deze route.
Het stadsdeel Centrum heeft het concept van De
Rode Loper uitgewerkt in het inrichtingsplan voor
de openbare ruimte van het Damrak tot en met
de Vijzelgracht. De economische programmering
heeft zijn beslag gekregen in het ‘Toekomstbeeld
1012: Hart van Amsterdam’. Het is de bedoeling
dat het masterplan De Pijp en de voorliggende
economische visie winkelgebied Ferdinand Bolstraat
de randvoorwaarden leveren voor de toekomstige
inrichting en programmering van (het winkelgebied
rond) de Ferdinand Bolstraat.
Kernwinkelgebied wordt autovrij ingericht.
Onder de Ferdinand Bolstraat wordt de Noord/
Zuidlijn aangelegd en in het kernwinkelgebied in de
Ferdinand Bolstraat (van de Albert Cuypstraat tot de
Ceintuurbaan) wordt een metrostation gerealiseerd.
In het kader van de herinrichting van de Ferdinand
Bolstraat heeft de stadsdeelraad van het stadsdeel
Oud-Zuid op 30 januari 2008 ingestemd om na de
aanleg van de Noord/Zuidlijn het kernwinkelgebied
hoogwaardig en autovrij in te richten.
Verder is de stadsdeelraad akkoord gegaan met het
onderzoeken van de mogelijkheden van een autovrije
inrichting van het noordelijk deel van de Ferdinand
Bolstraat (van de Stadhouderskade tot de Albert
Cuypstraat). Voor het zuidelijk deel van de Ferdinand
Bolstraat (van de Ceintuurbaan tot het Cornelis
Troostplein) zal een apart onderzoek worden gestart.
Figuur 2 geeft een impressie van de toekomstige
inrichting van de Ferdinand Bolstraat.
Figuur 3. De Rode Loper: van Damrak tot Europaplein.

10
Figuur 4. Het plangebied van de visie Museumkwartier is inclusief de
verbindingen naar De Pijp.

11
Museumplein als cultureel hart van
Amsterdam.
In februari 2009 hebben de Gemeenteraad van
Amsterdam en de Stadsdeelraad van het stadsdeel
Oud-Zuid ingestemd met de ‘Visie Museumkwartier’
waarin de intentie is vastgelegd om het Museumplein
te ontwikkelen tot het culturele hart van Amsterdam
(zie fi guur 4 voor het plangebied van de Visie
Museumkwartier). In 2009 zal deze visie worden
uitgewerkt tot een masterplan voor het Museumkwartier
met aandacht voor het ontwerp, de economische
programmering, en de samenhang tussen plein, de
culturele actoren en de verbindingen naar omliggende
verblijfsmilieus.
Spreiding van toerisme, onder andere
naar De Pijp.
In het beleidskader ‘Ontdek Amsterdam! Spreiding
van toerisme over de stad’ wordt door de gemeente
Amsterdam ingezet op het spreiden van toerisme
over de stad naar gebieden die het meest geschikt
lijken voor toeristische ontwikkeling. Het toerisme
is op dit moment sterk geconcentreerd in stadsdeel
Centrum en rond het Museumplein. Zes gebieden,
waaronder De Pijp, zijn geïdentifi ceerd met het meeste
toeristisch potentieel. Vanuit de gemeente wordt op
deze gebieden ingezet om het toerisme over de stad te
verspreiden.
Het recente ontwikkelingsplan voor de
Albert Cuypmarkt.
Het bureau Mercator heeft voor het stadsdeel Oud-Zuid
en als onderdeel van het ontwikkelingsproces voor
de Albert Cuypmarkt, het ‘Ontwikkelingsplan Albert
Cuyp (2009)’ opgesteld. Dit plan doet de volgende
aanbevelingen:
• Aanstellen van een onafhankelijk
marktmanagement;
• Opheffen en aanpassen van de huidige
marktregels die een aantrekkelijk
bezoekersaanbod in de weg staan;
• Verplaatsen van de markt naar het midden om de
economische nadelige vervlechting tussen winkels
en de markt tegen te gaan;
• Kiezen voor een heldere en onderscheidende
positionering van de Albert Cuypmarkt ten opzichte
van andere aantrekkelijke winkelgebieden als de
verse warenmarkt van Amsterdam.
Afgelopen voorjaar is het plan voorgedragen aan de
marktadviescommissie voor de Albert Cuypmarkt.

12
Figuur 5. De uitbreiding van het centrummilieu.

3. De ontwikkeling van
het centrummilieu in De Pijp
De afgelopen decennia is De Pijp en zeker De Noord
Pijp onderdeel uit gaan maken van het zogenaamde
centrummilieu van de stad Amsterdam. Hoewel
de bevolkingsopbouw nog redelijk afwijkt van de
binnenstad (minder welvarend en meer mensen van
allochtone afkomst), is de bevolkingssamenstelling
veranderd doordat meer hoger opgeleiden en hogere
inkomens zich in De Pijp hebben gevestigd. Dit
wordt wel aangeduid met gentrifi cation, ver-yupping
of de vestiging van de creatieve (kennis)klasse. De
Zuidasontwikkeling en de aanleg van de Noord/Zuidlijn
versterken de uitrol van het centrummilieu in zuidelijke
richting. De Pijp en de Ferdinand Bolstraat krijgen
een centraal stedelijke betekenis. Meer bezoekers en
toeristen zullen de weg naar De Pijp vinden. En de
claims op de openbare ruimte en aan de verblijfsfunctie
van het gebied worden veelzijdiger en hoogwaardiger.
Dit proces wordt wel ver-centrumming genoemd.
Hiernaast wordt een overzicht getoond waar het
uitbreiden van het centrummilieu plaatsvindt (zie fi guur
5).
Schaalvergroting en de opkomst van
gemak en beleving.
Naar mate de stedelijke betekenis van het
winkelgebied Ferdinand Bolstraat toeneemt moet
rekening worden gehouden met een versterking
van een vestigingspatroon waarbij fi lialen van
bekende winkelketens zich concentreren op het
kernwinkelgebied tussen Gerard Doustraat en de
Ceintuurbaan. Kleine zelfstandigen, speciaalzaken en
buurtwinkels zijn meer en meer aangewezen op andere
delen van de Ferdinand Bolstraat en De Pijp. Deze
ontwikkeling komt tot uiting in stijgende winkel(huur)
prijzen. Voor de winkelier betekent dit dat er hogere
marges of doorloop gerealiseerd moet worden om
de hogere winkel(huur)prijzen te kunnen betalen. Dit
zal naar verwachting leiden tot (de behoefte aan)
schaalvergroting om schaalvoordelen te realiseren
en een verandering van winkelaanbod in de richting
van branches en producten met hogere marges
(bijvoorbeeld mode en luxe producten).
De verandering van de bevolkingssamenstelling,
onder andere door de vestiging van (creatieve)
kenniswerkers, en de toename van de stedelijke
betekenis verandert tevens de voorzieningenbehoefte
in het winkelgebied. Algemene trends in de
detailhandel spelen daarbij een rol. Schaalvergroting,
fi lialisering en de opkomst van gemak en beleving
zijn de belangrijkste trends in de detailhandel.
Schaalvergroting, de toename van het gemiddelde
oppervlak van winkels, vindt vooral plaats in branches
met een relatief lage omzet per m2 (o.a. supermarkten,
modezaken, en bruin- en witgoed). Dit wordt ingegeven
door de wens van consumenten voor een zo divers
en compleet mogelijk aanbod en door kosten en
effi ciencyvoordelen die te behalen zijn. Het opzetten
van fi liaalketen kan gezien worden als een vorm van
schaalvergroting.
Een ander trend is dat fi lialen van winkelketens in
winkelgebieden terrein winnen op kleinschalige,
gespecialiseerde winkels en zelfstandige winkeliers.
Verder is de opkomst van gemak (mobiele consument
met weinig tijd) en beleving (winkelen wordt steeds
meer het verkopen van een ervaring) een trend.
Winkelgebieden die zich lenen voor ‘funshoppen’ in
combinatie met veel leisure (horeca) trekken steeds
meer publiek. Dit uit zich in een groeiende vraag naar
grootschalige winkels, soms gecombineerd met leisure.
Het winkelgebied Ferdinand Bolstraat voldoet voor
een groot deel aan de condities voor ‘funshoppen’ en
‘experience shopping’.
De verblijfsfunctie neemt in belang toe.
Het uitbreiden van het centrummilieu betekent ook een
verandering voor het winkelgebied in functionele zin.
Meer toeristen en bezoekers zullen de weg vinden naar
De Pijp, ‘funshoppen’ (winkelen als vrijetijdsbesteding)
wordt belangrijker, en meer creatieve kenniswerkers
en bedrijven zullen zich vestigen. Dit zorgt er
voor dat de verblijfsfunctie van het winkelgebied
belangrijker wordt. Voor toeristen en bezoekers is
hoogwaardige verblijfsruimte van belang met oog op
het belevingsaspect van toerisme en winkelen. Daar
geniet je van de sfeer van de stad en de omgeving
of praat je elkaar bij over je laatste aankopen. Ook is
de verblijfsruimte van het stedelijk milieu, en dus het
centrummilieu van de stad Amsterdam, van belang
voor creatieve kenniswerkers en -bedrijven. Dit vraagt
om iets meer uitleg.
Steden en het stedelijk milieu worden door mondiale
ontwikkelingen in toekomst de belangrijkste plekken
om te wonen en werken. Steeds meer mensen leven
in steden. En stedelijke delta’s en een selectief
aantal steden en stedelijke regio’s, waaronder de
Metropool Amsterdam, zijn zo aantrekkelijk dat zij
op lange termijn zullen blijven groeien. Verder is het
stedelijk milieu bij uitstek de plaats waar diensten
en dienstverlening plaatsvindt en kennisintensieve
bedrijvigheid zich concentreert. Het stedelijk milieu,

14
Figuur 6. Het creatief kerngebied.

zoals het centrummilieu van Amsterdam, is de
plaats waar de creatieve kenniseconomie (een op
dienstverlening georiënteerde samenleving waarin
mensen én kennis en creativiteit van mensen steeds
belangrijker wordt) zich wortelt. Voor Amsterdam gaat
het dan om het zogenaamde creatief kerngebied (zie
fi guur 6).
De vestiging van kenniswerkers en -bedrijven
betekent een verandering in het gebruik van de
openbare – en verblijfsruimte. De verblijfsruimte wordt
in toenemende mate (ook) een plek waar gewerkt
wordt. Waar samenwerkingsverbanden ontstaan en
contacten worden opgedaan en onderhouden. Waar
kennisuitwisseling plaatsvindt door elkaar (face-toface)
te ontmoeten. Dat wil zeggen het sociale en
economische loopt meer in elkaar over en werk vindt
ook plaats op bijvoorbeeld het terras van een koffi ebar
of tijdens de lunch.
een gebied om er te wonen, te werken, te verblijven,
en te recreëren. En de (creatieve) kenniswerkers
zoeken en gedijen per uitstek in een onderscheidend
gebiedsmilieu. Anders geformuleerd, de vestiging en
verdere ontwikkeling van een centrummilieu in De Pijp
is een kans om een (onderscheidend) gebiedmilieu
vorm te geven dat voortbouwt op de kwaliteiten, unieke
karakter en authenticiteit van De Pijp.
De condities voor versterking centrummilieu
zijn aanwezig.
De oriëntatie van kenniswerkers en kennisintensieve
bedrijvigheid op het stedelijk milieu heeft te maken
met de voordelen die het stedelijk milieu biedt. De
onzekerheden van de broodwinning met creatieve
kennis maakt de nabijheid van andere kenniswerkers
en –bedrijven en de mogelijkheden om elkaar
‘face-to-face’ te ontmoeten belangrijk. Naast deze
economische redenen, zijn creatieve kenniswerkers
om sociale redenen georiënteerd op het stedelijk
milieu; de aanwezigheid van hoogwaardige en
veelsoortige voorzieningen en de diversiteit van
ontmoetingsplekken.
Het milieu van De (Noord) Pijp voldoet aan de
voorwaarden die hieraan ten grondslag liggen.
Allereerst de mix van stedelijke kernfuncties
wonen, werken en voorzieningen (publiek, private,
commercieel en non-profi t) in een ruimtelijk setting die
gekenmerkt wordt door een kleinschalige bebouwing
en een fi jnmazig stratenpatroon. Dit wordt wel
aangeduid met ‘fi jnmazige bestemmingsdifferentiatie’.
Deze mix is inmiddels in De Noord Pijp dusdanig
ontwikkeld dat deze sterk lijkt op die van de
binnenstad. De tweede mix heeft betrekking op de
woonvoorkeuren van (creatieve) kenniswerkers en
betreft de combinatie van het rustig, comfortabel
wonen met een stedelijke voorzieningenrijkdom om de
hoek, een hoogwaardige inrichting van de openbare
ruimte en een groene aankleding. Onderzoek laat zien
dat het stedelijk gebied binnen de ring A10, dus ook De
(Noord) Pijp, hieraan voldoet.
Dat De (Noord) Pijp voldoet aan deze twee mixen
betekent overigens niet dat De (Noord) Pijp een kloon
wordt van bijvoorbeeld het toeristische centrum van
Amsterdam. Delen van het centrummilieu (van de stad
Amsterdam) hebben een bepaalde eigenheid en een
uniek karakter. Dat wil zeggen, het centrummilieu is
geen eenheidsworst, maar binnen het centrummilieu
van de stad bestaan afzonderlijke (gebieds)
milieus. Juist het onderscheidende karakter van een
gebiedsmilieu trekt bepaalde groepen mensen naar

16
Figuur 7. Interpretatie en sferenkaart van winkelgebieden.
Kern Horecagebied
De Pijp
Winkelgebied
Kern winkelgebied
Albert Cuypmarkt
Figuur 8. De delen van het winkelgebied Ferdinand Bolstraat.

4. De positionering van het winkelgebied
Ferdinand Bolstraat
Het winkelgebied Ferdinand Bolstraat is een van
de grootste binnenstedelijke winkelgebieden van
Nederland (ca. 19.000 m2 winkelvloeroppervlak).
In de stedelijke detailhandelshiërarchie wordt het
getypeerd als een zogenaamd keuzecentrum. Een
keuzecentrum trekt door de aanwezigheid van een
warenhuis in potentie consumenten van buiten het
directe verzorgingsgebied. De Albert Cuypmarkt en de
HEMA maken dat het winkelgebied Ferdinand Bolstraat
een stadsdeeloverstijgend verzorgingsgebied heeft.
De Albert Cuypmarkt geeft het winkelgebied nationale
bekendheid. In fi guur 7 wordt een interpretatie getoond
van de stedelijke hiërarchie van de belangrijkste
winkelgebieden en winkelstraten.
De drie delen van het winkelgebied.
Het winkelgebied Ferdinand Bolstraat kan worden
verdeeld in een aantal delen. Allereerst is het
kernwinkelgebied, de Ferdinand Bolstraat tussen
Albert Cuypstraat en de Ceintuurbaan, inclusief het
Picoplein. Dit is de A-locatie binnen het winkelgebied.
De belangrijkste trekker van het kernwinkelgebied is de
HEMA (ca. 1800m2). Maar ook andere winkelketens
zijn goed vertegenwoordigd in het kernwinkelgebied
Ferdinand Bolstraat. Er zijn fi lialen van Etos,
Kijkshop, Kruidvat, Blokker, Hans Anders, Vero Moda,
Footlocker, The Factory en AKO. Ook zijn er vele
kleinere winkels, veelal van zelfstandige ondernemers,
zoals Haasje Repje, Wouters, Venekamp, juwelier
Radedecker-Focke en de Turkse bakker Zara.
De delen van het winkelgebied functioneren
relatief los van elkaar.
Opvallend is dat de delen van het winkelgebied (nog)
relatief los van elkaar functioneren. Daarmee wordt
bedoeld dat de delen (nog) weinig gebruik maken
van de nabijheid van elkaar om het winkelgebied in
trekkingskracht te versterken. Dit wordt geïllustreerd
aan de hand van de ‘klok’ waar de ritmes van de
verschillende delen van het winkelgebied in zijn
weergegeven (zie fi guur 9 op pagina 18). De Albert
Cuypmarkt is in principe open tot ca. half vijf en de
winkels tot zes uur. De bewoners en werkenden gaan
vanaf pakweg half zes uur boodschappen doen. Dit
betekent dat zij geen gebruik kunnen maken van markt
en winkels.
De markt en de winkels zijn zelden ’s avonds of op
zondag geopend, terwijl dat juist de momenten zijn
dat het horeca- en uitgaansgebied leeft en bewoners
kunnen winkelen en het vertier zoeken. Verder begint
het horeca- en uitgaansgebied overdag tot leven te
komen vanaf drie uur in de middag. Dat wil zeggen
rond de lunch zijn er weinig zaken open met een
lunchkaart. Het winkelend publiek en werkenden zijn
aangewezen op koffi ebars en broodjeszaken. De
keuze in koffi ebars en broodjeszaken is overigens de
laatste jaren sterk toegenomen.
De Albert Cuypmarkt, ten tweede, is de
belangrijkste trekker voor het hele winkelgebied. De
aantrekkingkracht van de markt overstijgt (evenals het
(kern)winkelgebied) het directe verzorgingsgebied,
maar trekt ook bezoekers en toeristen uit de regio,
Nederland en het buitenland. De foodcomponent
van de Albert Cuypmarkt is een kracht en kan verder
worden versterkt. Ten derde is er rond de Marie
Heinekenplein, Gerard Douplein en 1e van der
Helststraat een uitgaansgebied ontstaan met een eigen
sfeer. Naast deze drie delen van het winkelgebied
maken de noordelijke Ferdinand Bolstraat (van de 1e
Jacob van Campenstraat tot de Gerard Doustraat, het
de zuidelijke Ferdinand Bolstraat (van de Ceintuurbaan
tot het Cornelis Troostplein) en de Ceintuurbaan
(van de Ruysdaelkade tot Sarphatipark) deel uit van
het winkelgebied. De verschillende delen van het
winkelgebied worden gevisualiseerd in fi guur 8.

18
Figuur 9. Dagritmes van verschillende delen van het winkelgebied.
Ferdinand
Bolstraat
Omvang
(m2 w.v.o.)
Verzorgings
-gebied
19.000 Stadsdeeloverstijgend
Segmenten
Laag en
midden
Trekker(s)
niet-dagelijks
Albert
Cuypmarkt;
HEMA
Aantal
passanten
Winkelgebied
Winkelprijzen
(m2
per jaar)
n.b. € 350
tot € 600
Kenmerken
Kleinschalig, mix
horeca en voorzieningen
Kinker-straat 15.000 Stadsdeeloverstijgend
Laag en
midden
HEMA; Ten
Katemarkt
11.000 € 200
tot € 475
Kleinschalig, mix
horeca en voorzieningen
Gelderlandplein
15.000 Regionaal Midden en
hoog
Osdorp-plein 20.000 Stadsdeeloverstijgend
Laag en
midden
Niet specifi ek n.b. € 250
tot € 575
Niet specifi ek 22.000 € 175 tot €
450
Verschillende
schaalgrootte
Verschillende
schaalgrootte
Tabel 1. Vergelijking Ferdinand Bolstraat met andere keuzecentra.

19
Het winkelaanbod is (nog) relatief laagwaardig,
huren relatief hoog.
Het winkelaanbod is voor het merendeel gericht op
het lagere en midden segment van de markt en betreft
zowel dagelijks en niet-dagelijks aanbod. Het aanbod in
het winkelgebied Ferdinand Bolstraat is laagwaardiger
dan verwacht mag worden op basis van de positie
van het winkelgebied (geografi sch en in omvang). Het
winkelaanbod heeft zich in het (kern)winkelgebied nog
onvoldoende aangepast aan de veranderende positie
van het winkelgebied in de stad en verandering van de
bevolkingssamenstelling, mogelijk door toedoen van de
aanleg van de Noord/Zuidlijn.
De Van Woustraat lijkt zich bijvoorbeeld beter te
hebben aangepast, evenals het noordelijk en zuidelijk
deel van de Ferdinand Bolstraat. Desalniettemin lijkt
een correctie aanstaande gezien de interesse vanuit
de markt voor het (kern)winkelgebied. De vestiging
van Ben & Jerry’s onlangs in het kernwinkelgebied is
exemplarisch.
Het relatief laagwaardige winkelaanbod (ten opzichte
van de potentie van het winkelgebied) geeft aanleiding
te veronderstellen dat de vierkante meters gemiddeld
genomen intensiever kunnen worden gebruikt.
Desalniettemin blijken de winkelhuurprijzen in het
winkelgebied Ferdinand Bolstraat relatief aan de
hoge kant vergeleken met andere keuzecentra van
de stedelijke detailhandelshiërarchie (Kinkerstraat,
Gelderlandplein en Osdorpplein) (zie tabel 1). De
huurprijzen in het winkelgebied Ferdinand Bolstraat
variëren van € 350,-- tot € 600,-- per m2 per jaar. Het
hoge niveau van de huurprijzen kan geïnterpreteerd
worden als een indicatie van de potentie die de markt
ziet voor het winkelgebied.
De potentie van het winkelgebied is
groot.
Vergelijken we het winkelgebied Ferdinand Bolstraat
met een aantal bekende referentiestraten en
-gebieden in de stad dan valt op dat in termen
van de kerngegevens er kleine verschillen zijn
tussen het winkelgebied Ferdinand Bolstraat en de
referentiegebieden Negen Straatjes, Haarlemmerdijk
en Utrechtsestraat. De Negen Straatjes en
Utrechtsestraat richten zich op het midden en
hogere segmenten, terwijl de Haarlemmerdijk en de
Ferdinand Bolstraat gericht zijn op de lagere en midden
segmenten. Verder valt ook hier op dat de gemiddelde
winkelhuurprijzen in het winkelgebied Ferdinand
Bolstraat tussen de Haarlemmerdijk en Negen
Straatjes/Utrechtsestraat liggen en dat de omvang van
het winkelgebied Ferdinand Bolstraat relatief groot is
(zie tabel 2 op pagina 20).
winkelaanbod op dit punt achtergebleven. Dat betekent
naar verwachting dat ‘funshoppen’ in het winkelgebied
en belevingsaspecten rond het winkelen in de toekomst
zullen toenemen.
Kijken we naar de bredere detailhandelsontwikkelingen
in de stad dan valt op dat in de afgelopen 10-15
jaar het winkelvloeroppervlak in Amsterdam sterk is
toegenomen. De uitbreidingen vonden met name plaats
op de grootschalige en perifere locaties in Zuidoost,
Osdorp en Amsterdam-Noord. Voor de toekomst wordt
een verdere toename van het winkelvloeroppervlak
op met name perifere locaties verwacht. Dit heeft te
maken met het feit dat op deze locaties de vraag naar
grotere winkels worden geaccommodeerd (een uiting
van de trend naar schaalvergroting in de detailhandel).
Tevens zijn de bereikbaarheid en de parkeerfaciliteiten
beter en kunnen grote bezoekersstromen beter
worden verwerkt. Naast uitbreiding op perifere locaties
wordt een uitbreiding van bestaande winkelgebieden
voorzien; Boven ‘tY (Amsterdam-Noord), het
stationsgebied (Centraal Station en Oosterdokseiland),
in het kader van project 1012, het Polderweggebied
(Oost-Watergraafsmeer), GETZ (Zuidoost) en op de
Zuidas.
De condities voor versterken van winkelgebied
deels aanwezig.
In het kader van de verwachte verdere uitbreiding
van het winkelvloeroppervlak in Amsterdam moet
gekeken worden in hoeverre de trekkingskracht van
het winkelgebied versterkt kan worden. Allereerst
kan er gekeken worden naar de mix tussen
grootschalig-kleinschalig. De mix is van belang
omdat alle succesvolle winkelgebieden een mix van
(grootschalige) trekkers met daaromheen kleinschalig,
gespecialiseerde winkels blijken te hebben. In
andere woorden, kleinschalige winkels gedijen door
de trekkingskracht van de (grootschalige) trekkers.
Ondanks het kleine aantal trekkers in het (kern)
winkelgebied Ferdinand Bolstraat is de trekkingskracht
van de combinatie van het diverse winkelaanbod,
de markt, de horeca en het recreatieve karakter
heel sterk. Desondanks kan het toevoegen van een
aantal trekkers (die passen in het karakter van het
winkelgebied) de trekkingskracht verbeteren.
Voorts hebben de Negen Straatjes en de
Haarlemmerdijk op dit moment qua belevingaspecten
van het winkelen en de mogelijkheden van
‘funshoppen’ meer te bieden dan de Ferdinand
Bolstraat en Utrechtsestraat. Dat wil zeggen, hoewel
de horeca in het winkelgebied Ferdinand Bolstraat zich
in de laatste jaren in die richting heeft ontwikkeld, is het

20
Ferdinand
Bolstraat
Kleinschalig,
mix horeca
en voorzieningen
Kernwinkelapparaat
(waaronder
Kalverstraat)
Negen
Straatjes
Omvang
(m2 w.v.o.)
Verzorgings
-gebied
19.000 Stadsdeeloverstijgend
120.000 Nationaal/
internationaal
n.b.
Stadsdeeloverstijgend
Osdorp-plein 20.000 Stadsdeeloverstijgend
Segmenten
Laag en
midden
Midden en
hoog
Variërend
(midden en
hoog)
Variërend
(laag en
midden)
Trekker(s)
niet-dagelijks
Albert
Cuypmarkt;
HEMA
Aantal
passanten
Winkelgebied
Winkelprijzen
(m2
per jaar)
n.b. € 350
tot € 600
Verschillende 50.000 Tot max.
€ 3000
Niet specifi ek n.b. € 450
tot € 600
Niet specifi ek 14.000 € 225
tot € 500
Kenmerken
Kleinschalig
en
grootschalig
Kleinschalig,
mix horeca
en voorzieningen
Kleinschalig,
mix horeca
en voorzieningen
Tabel 2. Vergelijking Ferdinand Bolstraat met referenties in stad.

21
Overigens wordt de vestiging van (grootschaliger)
ketenbedrijven vaak gekoppeld aan een verschraling
en veralgemenisering van het winkelaanbod. De vraag
kan gesteld worden of dat (naar verwachting) ook
geldt voor de Ferdinand Bolstraat. Het klein aantal
trekkers in het winkelgebied, de Albert Cuypmarkt
en de HEMA, maken dat de vestiging van trekkers
(waaronder winkelketens) in afwijkende branches
dan de huidige trekkers juist een verrijking voor het
winkelaanbod kan betekenen en zelfs het draagvlak
voor het kleinschalig, gespecialiseerde aanbod in de
nabijheid van het kernwinkelgebied kan versterken. Let
wel de vestiging van trekkers in het (kern)winkelgebied
zal een verdringingseffect op gang brengen waardoor
de kleinschalige, gespecialiseerde winkels zich zullen
moeten gaan verplaatsen, bij voorkeur naar andere
delen van het winkelgebied. Dit biedt kansen voor
vernieuwing ofwel het verdringingsproces gaat vaak
gepaard met het ontstaan van verrassend nieuw
winkelaanbod om de hoek. Het succes van de Negen
Straatjes, de Utrechtsestraat en Haarlemmerdijk is hier
deels op terug te voeren.
aanzien van de openbare ruimte en een verbetering
van het verblijfsklimaat.
Het kleinschalige, gespecialiseerde en vernieuwende
aanbod zal door deze ontwikkelingen nieuwe
(winkel)ruimte zoeken in de nabijheid van het
kernwinkelgebied. Van belang is dat deze kleinschalig
gespecialiseerde winkels en bedrijven een andere
locatie kunnen vinden in de omgeving van het
kernwinkelgebied, liefst in een aanloopstraat. Het
stadsdeel kan hierop inspelen door de vestiging van
kleinschalig, gespecialiseerd en vernieuwend aanbod
in nabijheid van het kernwinkelgebied toe te staan.
Dat maakt duidelijk dat de ontwikkelingen in het
kernwinkelgebied en maatregelen in het kader daarvan
in samenhang met de (ontwikkelingen in de) omgeving
moeten worden bekeken.
Schaalvergroting en verdringing in het
kernwinkelgebied.
Naar de toekomst toe wordt er dus een
schaalvergroting verwacht en een trek van
winkel(keten)s van het centrum naar het
kernwinkelgebied Ferdinand Bolstraat. Naar
verwachting zullen meer trekkers zich in het
kernwinkelgebied vestigen en de trekkers zullen
grootschaliger zijn van karakter. De Noord/Zuidlijn
zal naar verwachting, zeker in het kernwinkelgebied,
een stijging van de winkel(huur)prijzen tot gevolg
hebben. De prijsdruk zal het grootst zijn in het (kern)
winkelgebied, maar in de andere delen van de
Ferdinand Bolstraat lijkt er ‘lucht in de vierkante meters’
te bestaan. Naar verwachting zal dit, zoals gezegd,
leiden tot schaalvergroting in het (kern)winkelgebied,
maar ook tot een ontwikkeling van het winkelaanbod
naar segmenten met hogere marges en hogere
omzetten. Dat wil zeggen de branchering zal zich
richting mode en luxe producten ontwikkelen.
Ook de komst van de Noord/Zuidlijn zal hier een
rol inspelen omdat de Noord/Zuidlijn, naast een
prijsopdrijvende werking op de winkel(huur)prijzen, het
(kern)winkelgebied sneller en gemakkelijker bereikbaar
maakt. Dat brengt in potentie een uitbreiding van
de reikwijdte van het winkelgebied met zich mee.
Om daar gebruik van te maken is het van belang
de vindbaarheid en het imago van het winkelgebied
Ferdinand Bolstraat en De Pijp te versterken. Daarbij
kan worden aangesloten bij de authenticiteit, de
echte Amsterdamse sfeer en de diversiteit van het
winkelaanbod. Verder kan een verdere specialisatie
van de Albert Cuypmarkt in food een impuls zijn voor
het winkelgebied. Het noordelijk deel van de Ferdinand
Bolstraat kan de functie van een aanloopstraat
vervullen voor het kernwinkelgebied. Het zuidelijk deel
van de Ferdinand Bolstraat zal naar verwachting geen
aanloopstraat worden en het wijkgebonden karakter
behouden. Mogelijk dat op termijn winkelketens als
Kruidvat, Etos, Blokker en Bart Smit zich in het zuidelijk
deel van de Ferdinand Bolstraat willen vestigen.
Anderzijds is een kwaliteitsslag noodzakelijk ten

22
Sterkten
Zwakten
•
•
•
Diversiteit winkelaanbod
Mix trekkers & kleinschalig, gespecialiseerd
Vestigingscondities (creatieve) kenniswerkers
•
•
•
Ontwikkeling van het winkelaanbod
Gebrek aan verblijfsruimte
Kwaliteit openbare ruimte & verblijfsruimte
Kansen
Bedreigingen
•
•
•
Centrumontwikkeling
Imago (kern)winkelgebied
Versterken pleinenpatroon
• Kwalitatief laagwaardige ontwikkeling
• Toename druk openbare ruimte
• Vervuiling van de openbare ruimte
Tabel 3. De belangrijkste kansen, bedreigingen, sterkten en zwakten.

5. Kansen en kwaliteiten
In het voorgaande is duidelijk geworden dat in De
Pijp de condities aanwezig zijn om het centrummilieu
te verstevigen. Tevens is duidelijk geworden dat het
winkelgebied (deels) beschikt over de aanwezige
condities om het winkelgebied te versterken. De
economische visie is gericht op het verzilveren van
de kansen die ontwikkelingen bieden zonder in te
boeten op de kwaliteiten van het (kern)winkelgebied.
De vraag is hoe kan er ingespeeld worden op de
kansen en kwaliteiten van het gebied. Daartoe zijn
de belangrijkste kansen, bedreigingen, sterkten en
zwakten van het (kern)winkelgebied bepaald. De lijst
is geenszins uitputtend en betreft de zaken die het
meest bepalend zijn voor de toekomstige ontwikkeling
van het (kern)winkelgebied. Ook is er gekeken naar
de kwaliteiten van het gebied, dat wil zeggen het
stratenpatroon, functiemix, en verblijfsklimaat. Daaruit
zijn aanvullende kansen geïdentifi ceerd. De nadruk
daarbij lag op de Ferdinand Bolstraat en omgeving.
Sterkten van het (kern)winkelgebied.
• Diversiteit winkelaanbod.
De diversiteit van het winkelaanbod is groot,
bestaande uit dagelijks als niet-dagelijks, ‘food’ en
‘non-food’.
• Mix trekkers & kleinschalig gespecialiseerde
winkels.
De menging van trekkers (Albert Cuypmarkt
en HEMA) met een veelheid van kleinschalig,
gespecialiseerde winkels is een kracht van het
winkelgebied.
• Vestigingscondities (creatieve) kenniswerkers
Goede vestigingscondities voor (creatieve)
kenniswerkers door de aanwezigheid van
stedelijke kernfuncties wonen, werken en
voorzieningen (publiek, private, commercieel en
non-profi t) gefaciliteerd door een kleinschalige
bebouwing en een fi jnmazig stratenpatroon.
• Strategische ligging: tussen twee metrostations en
nabij het Museumplein.
Zwakten van het (kern)winkelgebied.
• Ontwikkeling van het winkelaanbod.
Het winkelaanbod in het (kern)winkelgebied en
de Ferdinand Bolstraat loopt achter te lopen
bij de veranderende positie van De Pijp en het
winkelgebied in de stad.
• Gebrek aan verblijfsruimte.
Er is een tekort aan hoogwaardige verblijfsruimte
en –plekken voor het winkelend -en
uitgaanspubliek, toeristen en bezoekers van De
Pijp, en creatievelingen die elkaar in De Pijp willen
ontmoeten.
• Kwaliteit openbare ruimte & verblijfsruimte.
De inrichting van de openbare ruimte schiet
tekort in overzichtelijkheid van ontwerp en
materialisering. Het verblijfsklimaat is onvoldoende
gericht op verblijven en recreëren.
Kansen van het (kern)winkelgebied.
• Centrumontwikkeling.
De uitbreiding van het centrummilieu naar De
Pijp en de gevolgen voor het (winkel)gebied
biedt allerlei kansen. De Noord/Zuidlijn zal deze
uitbreiding faciliteren.
• Imago (kern)winkelgebied.
Het winkelgebied staat goed bekend, mede door
de Albert Cuypmarkt, horeca en uitgaansgebied,
en creatieve en ambachtelijke bedrijven die er
zijn gevestigd. Samen met De Pijp als geheel
heeft het een bepaalde authenticiteit en een echte
Amsterdamse beleving. Het imago kan verder
versterkt worden door het profi leren van De Pijp en
het winkelgebied Ferdinand Bolstraat.
• Versterken pleinenpatroon.
De (Noord) Pijp beschikt in potentie over een
prachtig pleinenpatroon dat nog onvoldoende
wordt aangewend om het vestigings- en
verblijfsklimaat te ondersteunen.
Bedreigingen van het (kern)winkelgebied.
• Kwalitatief laagwaardige ontwikkeling.
Het stringent vasthouden aan de huidige
volumegrootte van de winkels in het
kernwinkelgebied leidt naar verwachting tot een
kwalitatief laagwaardigere invulling van de winkels
in de Ferdinand Bolstraat en zal de authenticiteit
en sfeer van het winkelgebied aantasten.
• Toename van druk openbare ruimte.
Het gebruik van de openbare – en verblijfsruimte
intensiveert en verandert, waardoor ook de eisen
veranderen.
• Vervuiling van de openbare ruimte.
De openbare ruimte van De Noord Pijp en
het winkelgebied is vervuild. Vuilniszakken en
rondslingerend vuil zijn te vinden naast gezellige
terrassen. Rijen fi etsen blokkeren de doorgang
voor voetgangers en vervuilen het beeld van
de buurt en winkelstraten. Dit soort zaken
beïnvloeden het verblijfsklimaat negatief en doen
geen recht aan de potentie van het gebied voor
het stadsdeel en stad.

24
39% wonen
37% voorzieningen
24% werken
51% wonen
24% voorzieningen
25% werken
40% wonen
46% voorzieningen
14% werken
47% wonen
40% voorzieningen
13% werken
67% wonen
22% voorzieningen
11% werken
63% wonen
18% voorzieningen
19% werken
Figuur 10. Functiemix in de plinten (GIS kaart).
68% wonen
14% voorzieningen
18% werken
80% wonen
11% voorzieningen
10% werken
79% wonen
17% voorzieningen
5% werken
66% wonen
27% voorzieningen
7% werken
81% wonen
12% voorzieningen
7% werken
78% wonen
8% voorzieningen
13% werken
Figuur 11. Functiemix in de plinten (GIS kaart).

25
Figuur 12. Sferenkaart op basis van de functiekaart.
Plinten en invulling van panden bieden
kansen.
De functiemix in de plinten van het kernwinkelgebied
Ferdinand Bolstraat en omgeving laat zien dat de
plinten in de Ferdinand Bolstraat en de aanloopstraten
worden gedomineerd door detailhandel en horeca.
De zijstraten van de Ferdinand Bolstraat daarentegen
worden gedomineerd door andere functies in de
plinten (zie ook fi guur 10). Rond de Albert Cuypmarkt
betreft het met name opslag voor de marktkramen
(bijvoorbeeld in de Govert Flinckstraat). In de zijstraten
van het kernwinkelgebied wordt veelal gewoond. De
woonfunctie in de plint van panden heeft de winkelen
bedrijfsruimte ingenomen in de zin dat deze
plinten veelal gebouwd (en zeer geschikt) zijn voor
kleinschalige winkels en bedrijven. Het mogelijk maken
van de vestiging van kleinschalig gespecialiseerde
detailhandel en bedrijven in deze plinten zal naar
verwachting een impuls geven aan het winkelgebied,
het eerder besproken verdringingseffect helpen
verzachten en bijdragen aan een versterking van het
karakter van De Pijp.
Wordt de functiemix van de hele panden bekeken,
dat wil zeggen naast de plinten ook de functies op
de bovengelegen etages, dan blijkt de woonfunctie
dominant (zie fi guur 11). De woonfunctie is daarmee
een van de bepalende aspecten van de sfeer in het
winkelgebied en dient beschermt te worden op de
bovengelegen etages. Bijvoorbeeld de toegankelijkheid
van de woningen moet daartoe gewaarborgd worden.
Op basis van de functiemix in de plinten is een
sferenkaart gemaakt van het gebied waarin de functies
detailhandel, horeca, en vrije tijd zijn weergegeven (zie
fi guur 12).
De schouw van het gebied en de functiesferenkaart
leiden tot een aantal aandachtspunten (vanuit het
perspectief van de detailhandel, horeca en vrije tijd).
Deze kunnen vertaald worden naar een aantal locaties
waar trekkers een impuls voor de omgeving en de
loopstromen zouden hebben. De aandachtspunten zijn:
• De invulling van de 1e Jacob van Campenstraat
(verbindingsroute naar Museumkwartier. Vooral
het toevoegen van trekkers rond de brug over
de Boerenwetering lijkt van belang. Verder
de rol van de Frans Halsbuurt als schakel
tussen winkelgebied Ferdinand Bolstraat en
Museumkwartier;
• De verbinding tussen de pleinen van het
uitgaansgebied, Marie Heinekenplein, Gerard
Douplein en 1e Van der Helstraat (heeft een soort
pleinfunctie gekregen);
• De invulling van de ‘kop van de Van Woustraat’
(Van Woustraat tussen Stadhouderskade en
Albert Cuypstraat) en het laatste deel van de
Albert Cuypstraat (tussen 1e Sweelinckstraat en

26
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Pand Eerste Jacob van
Campenstraat hoek Ferd.
Bolstraat
Heinekenopslag aan
Quellijnstraat
Voormalig pand Diamond
Moppes aan Albert Cuypstraat
Panden kernwinkelgebied
Voormalig snookercentrum hoek
F.Bol/Van Ostade
CWI-kantoor Cornelis Troostplein
Voormalig ABN-kantoor hoek
Van Wou/Stadhouderskade
Pand Van Woustraat 4-6
Potentiele plekken voor nieuwe
trekkers
Figuur 13. Kansen in het winkelgebied: strategische panden of plekken.
Figuur 14. Potentie stratenpatroon winkelgebied.

27
•
•
de Van Woustraat). En de rol die de 2e Jacob van
Campenstraat hierin kan spelen;
De loopstromen en verbindingen aan weerskanten
van het Sarphatipark. Dat wil zeggen, het
verbinden van de 1e Van der Helstraat en
1e Sweelinkstraat (beide hebben een soort
pleinachtige kwaliteit gekregen) met de winkels
aan de Ceintuurbaan;
Invulling van straten rond het Cornelis Troostplein
en het plein zelf. De vraag is, kan de pleinfunctie
hier versterkt worden.
Ook is er een aantal panden geïdentifi ceerd die
leeg staan of zich goed lenen om een impuls te
geven aan de omgeving. In fi guur 13 zijn de panden
op kaart weergegeven. Tevens zijn de potentiële
locaties voor trekkers weergegeven op basis van
de hierboven beschreven aandachtspunten. Hier
moet worden gekeken naar een nieuwe of andere
invulling van vastgoed wanneer de kans zich voordoet.
Daarbij valt op dat De Pijp relatief weinig culturele
trekkers heeft voor een centrummilieu; de Rialto en
het Ostadetheater. Aanvullende culturele trekkers
zijn wenselijk. Het CWI-gebouw aan het Cornelis
Troostplein lijkt een geschikte locatie voor een culturele
trekker.
Het stratenpatroon is relatief gunstig
voor detailhandel en horeca.
Het stratenpatroon, de zichtlijnen en de aansluiting op
andere straten laten zien dat het gebied veel potentie
heeft voor detailhandel en horeca. De structuur kan
op twee niveaus worden bekeken, te weten stedelijk
en buurt niveau. Daaruit blijkt dat op stedelijk niveau
de radialen vanuit de binnenstad de meeste potentie
hebben. Dat geldt voor de Ferdinand Bolstraat en de
Van Woustraat. Op buurtniveau valt op dat de Van
Woustraat gunstiger uit dan de Ferdinand Bolstraat.
Raar genoeg lijkt het kernwinkelgebied op basis van
de analyse van de structuur minder potentie te hebben
dan het noordelijke en zuidelijk deel van de Ferdinand
Bolstraat.
Andere kansrijke straten op stedelijk niveau zijn
de Ceintuurbaan en de Stadhouderskade en op
buurtniveau de Ceintuurbaan, de zijstraten van de
Albert Cuypstraat en de Ruysdaelkade. Ten aanzien
van de verbindingroutes naar het Museumkwartier
valt op dat de 1e Jacob van Campenstraat, de 1e
Jan Steenstraat en de Ceintuurbaan meer potentie
te hebben dan het westelijk deel van de Albert
Cuypstraat. De Frans Halsbuurt lijkt qua structuur
op zichzelf te staan. De twee niveaus, stedelijk en
buurtniveau, komen samen in fi guur 14. Om de
trekkingskracht te bepalen moet er verder gekeken
worden naar onder andere de aanwezige functies,
straatprofi el, fi etsroutes en loopstromen. Hieronder
wordt gekeken naar loopstromen en bereikbaarheid.
Veel knelpunten hebben te maken met
loopstromen.
Het winkelgebied Ferdinand Bolstraat kent veel
knelpunten ten aanzien van loopstromen en
Figuur 15. Knelpunten ten aanzien van de verbinding/
loopstroom tussen het Marie Heinekenplein en het
Gerard Douplein. Knelpunten op eerste foto inrichting
openbare ruimte, vuil en parkeren auto’s. Knelpunten
op de tweede foto invulling plinten, parkeren auto’s en
parkeren fi etsen.
bereikbaarheid. Ten aanzien van voetgangers
en loopstromen zijn de volgende knelpunten en
mogelijkheden geïdentifi ceerd:
• Versterken verbinding van Ferdinand Bolstraat
naar het Museumkwartier, bijvoorbeeld door de 1e
Jacob van Campenstraat;
• Versterken van loopstromen van Marie
Heinekenplein naar het Gerard Douplein (zie fi guur
15);
• Versterken van de loopstromen rond het
laatste deel van de Albert Cuypmarkt (van 1e
Sweelinckstraat tot Van Woustraat);
• De loopstromen aan weerskanten van het
Sarphatipark in het verlengde van de 1e Van der
Helststraat en de 1e Sweelinckstraat naar de
Ceintuurbaan zouden verbeterd kunnen worden;
• Sterker betrekken van het zuidelijk deel van de
Ferdinand Bolstraat en Cornelis Troostplein bij het
(kern)winkelgebied.
Ook nogal wat knelpunten betreffen de
bereikbaarheid en mobiliteit.
Ten aanzien van fi etsroutes en fi etsparkeren zijn de
volgende knelpunten en mogelijkheden geïdentifi ceerd:
• De fi etsroute door de Ferdinand Bolstraat is een
doorgaande route maar wordt ook gebruikt voor

28
Figuur 16. Mobiliteitskaart : voetgangers vs fi etsroutes.
Figuur 17. Mobiliteitskaart : voetgangers vs openbaar vervoer.

29
Figuur 18. Mobiliteitskaart : voetgangers vs autoverkeer.
doelgericht winkelen in het kernwinkelgebied;
• De route door de Ferdinand Bolstraat wordt
gekenmerkt door de chaotische inrichting, krappe
fi etspaden/stroken en winkelend publiek. De
herinrichting van de Ferdinand Bolstraat zal de
route voor fi etsers overzichtelijker maken.
• De route door de Van Woustraat wordt gekenmerkt
door onoverzichtelijke situaties met (dubbel)
geparkeerde auto’s, overstekende voetgangers en
fi etsers en veel autoverkeer. Herprofi lering van de
straat zou hier verbetering in kunnen brengen.
• Fietsen worden veelal dicht bij de plaats van
bestemming gezet, wat leidt tot overlast van
fi etsen. Meer fi etsparkeergelegenheid is daarom
nodig op de huidige drukke plaatsen en nabij de
toekomstige metrotoegangen (zie de cirkels in
fi guur 16).
Ten aanzien van het openbaar vervoer en haltes van
openbaar vervoer zijn de volgende knelpunten en
mogelijkheden geïdentifi ceerd (zie fi guur 17):
• Maak het uitzicht vanuit de metrotoegangen tot
een ‘uithangbord’ van De Pijp en het winkelgebied,
daarmee functioneren zij als de toegangspoorten
naar de buurt;
• Een tramhalte op de Woustraat ten hoogte van de
Albert Cuypstraat zal naar verwachting een gunstig
effect hebben op de loopstromen.
Ten aanzien van autoverkeer en autoparkeren zijn de
volgende knelpunten en mogelijkheden geïdentifi ceerd
(zie fi guur 18):
• De parkeerdruk in De Noord Pijp is hoog;
• De Pijp en het winkelgebied is moeilijk bereikbaar
met de auto vooral door een relatief klein aantal
parkeerplaatsen;
• Bereikbaarheid van winkels voor de aanvoer van
goederen moet gewaarborgd worden.
Het verblijfsklimaat kan verbeterd worden,
de pleinfuncties versterkt.
Op dit moment en zeker naar de toekomst toe
schiet het verblijfsklimaat en verblijfsruimte in het
winkelgebied te kort. Het betreft de hoeveelheid
verblijfsruimte en de kwaliteit van de verblijfsruimte.
Verschillende typen verblijfsklimaat kunnen worden
onderscheiden waarbij opvalt dat de verblijfsruimte van
het horeca en uitgaansgebied zich onderscheiden door
vooral sociale activiteiten. Hetzelfde geldt voor de 1e
Sweelinckstraat. De Albert Cuypmarkt, het Picoplein
en het Cornelis Troostplein worden qua verblijfsklimaat
gekenmerkt door doelgericht bezoek ofwel een
zogenaamd optioneel verblijfsklimaat. Verder heeft
het Sarphatipark evenals bijvoorbeeld het Hendrick de
Keijserplein en de speelplaats op het Weteringcircuit
een sterk recreatieve functie (zie fi guur 19 pagina 30).
Worden het verblijfsklimaat, de omliggende
stratenstructuur en functiemix gecombineerd met
de ontwikkeling van het centrummilieu dan ontstaat
het volgende beeld. Qua pleinen blijken met name
het Picoplein en het Cornelis Troostplein zeer goede
potentie te hebben. Marie Heinekenplein, Gerard
Douplein en de 1e Van de Helststraat (pleinachtig
karakter) hebben ook een goede potentie. Uit de
analyse volgt dat het Van der Helstplein minder
potentie heeft. Het Sarphatipark blijkt in de analyse

30
Figuur 19. Verblijfsklimaat pleinen.

6. Het toekomstbeeld voor het
winkelgebied Ferdinand Bolstraat
Het centrummilieu heeft zich naar De Pijp uitgebreid.
Dit is een autonome ontwikkeling. Maar de vraag is
hoe ontwikkelt het winkelgebied Ferdinand Bolstraat
en het centrummilieu van de De Pijp zich verder. Om
richting te geven aan het nadenken over de toekomst
van het winkelgebied Ferdinand Bolstraat, zijn
toekomstbeelden opgesteld. Twee toekomstbeelden
worden hier geschetst. Het betreft de twee
toekomstbeelden die uitgaan van het uitbreiden van het
centrummilieu naar De Pijp.
De twee toekomstbeelden van het centrummilieu.
De ontwikkeling van het centrummilieu van De Pijp
betekent dat er meer koopkrachtige bewoners zich in
De Pijp vestigen. Dit verandert het koopkracht profi el
van het gebied. Ook zal gemiddeld genomen De Pijp
en het winkelgebied meer bezoekers en toeristen
trekken. De vastgoedprijzen en winkel(huur)prijzen
zullen (verder) stijgen. En verblijven en ‘funshoppen’
zal naar verwachting in belang toenemen. Hierdoor
neemt de druk op de openbare ruimte toe en zal
er een behoefte ontstaan aan meer en kwalitatief
hoogwaardiger verblijfsplekken. Ook zal er het
winkelaanbod veranderen. De hogere winkel(huur)
prijzen maken hogere marges of een hogere omloop
noodzakelijk. In het (kern)winkelgebied zal dit naar
verwachting gepaard gaan met schaalvergroting van
de winkels.
Het onderscheid tussen de toekomstbeelden wordt
gemaakt op basis van de rol die het stadsdeel voor
zichzelf ziet. In het toekomstbeeld marktgericht
centrummilieu laat het stadsdeel de markt grotendeels
vrij. Het stadsdeel neemt een ‘laissez faire’ positie
in, stelt slechts minimale kaders (horecabeleid,
terrassenbeleid e.d.) en richt zich op de openbare
ruimte (schoon, heel, veilig). In het toekomstbeeld
gestuurd centrummilieu ziet het stadsdeel een
grotere rol voor zichzelf. Het stadsdeel voelt zich
verantwoordelijk voor het behouden en creëren van
een gebiedsmilieu dat recht doet aan de wonen,
werken én verblijven alsmede de potentie en
authenticiteit van De Pijp en het (kern)winkelgebied.
Marktgericht centrummilieu.
Initiatieven komen vooral bij de marktpartijen vandaan.
Het stadsdeel stelt randvoorwaarden en faciliteert.
De marktpartijen nemen initiatief en krijgen de ruimte
om de segmentering, branchering en winkelaanbod
naar believen aan te passen. De aanpassing van
het winkelaanbod zal naar verwachting met name
de kleinschalig gespecialiseerde winkels in het
(kern)winkelgebied verdringen. Verder wordt het
winkelaanbod door de marktpartijen beter afgestemd
op de behoeften uit de omgeving. Toenemend behoefte
van verblijven en ‘funshoppen’ wordt geaccommodeerd
door uitbreiding van het winkelgebied. De commerciële
belangen bepalen de manier waarop de aantrekkelijke
vestigingscondities en het pleinenpatroon worden
benut. Het stadsdeel investeert in het hoogwaardig
inrichten van de openbare ruimte en verblijfsruimte in
het (kern)winkelgebied. Verder zet het stadsdeel in op
het realiseren van fi etsparkeergelegenheden.
Gestuurd centrummilieu.
Het stadsdeel neemt het initiatief om een
onderscheidend gebiedsmilieu uit te bouwen
die inhaakt op de eigenheid van De Pijp en
authenticiteit van het winkelgebied. Het stadsdeel
maakt aanpassingen in segmentering, branchering
en winkelaanbod in het (kern)winkelgebied door
marktpartijen mogelijk, maar zet in op behoud van
voorzieningen, detailhandel met dagelijks aanbod en
kleinschalig gespecialiseerde winkels en bedrijven.
Zij zorgt actief voor een goede mix van kleinschalig
gespecialiseerd en trekkers in het winkelgebied.
Naast de mix tussen kleinschalig gespecialiseerd
en trekkers, zet het stadsdeel in op het stimuleren
van de mix van rustig, comfortabel wonen nabij een
rijkdom van stedelijke voorzieningen. Bij de afweging
tussen belangen en functies in het winkelgebied
worden deze twee mixen gebruikt om de wenselijkheid
van veranderingen op specifi eke locaties te kunnen
bepalen.
De balans tussen wonen, werken, verblijven
(waaronder winkelen en uitgaan) wordt centraal gezet.
De vestigingscondities voor creatieve kenniswerkers en
het pleinenpatroon worden benut om de authenticiteit
van het winkelgebied te versterken en meer
karaktervolle verblijfsplekken te creëren. Verder wordt
getracht de synergie tussen de verschillende delen
van het winkelgebied te verhogen, onder andere door
de (dag)ritmes van de delen van het winkelgebied
beter op elkaar af te stemmen. De horeca van het
uitgaansgebied zou bijvoorbeeld een grotere rol
kunnen spelen rond lunchtijd ter ondersteuning van
andere delen van het winkelgebied en de buurt De Pijp.
Het verbeteren van loopstromen en verbindingen zijn
maatregelen die daar ook een bijdrage aan kunnen
leveren.

32
Maatregelen vanuit toekomstbeelden.
Vanuit het toekomstbeeld ‘marktgericht centrummilieu’ zijn de volgende maatregelen van belang.
Maatregelen ‘marktgericht centrummilieu’
1. Ten aanzien van functies en winkelaanbod:
• Grootschalige ontwikkelingen alleen toestaan als winkels gericht zijn op bezoekers die met OV, fi ets en
lopend komen en er dus geen autoaantrekkende werking ontstaat
• Grootschalige ontwikkelingen alleen toestaan als er een open relatie met de omgeving is (door
meerdere toegangen op begane grond, aansluiten bij aanwezigheid van publieksfuncties, open plint,
e.d.) en er vanaf de 1e etage gewoond wordt (winkels op +1 zijn niet commercieel te exploiteren,
verhoogde plint wordt onder voorwaarden toegestaan)
2. Ten aanzien van juridisch-planologisch kaders:
• Bepalen waar wonen, werken, winkelen en recreëren
• Accommoderen van wensen van marktpartijen voor volume-uitbreiding
3. Ten aanzien van openbare ruimte & verblijfsruimte:
• Hoogwaardig (her)inrichten van openbare ruimte en verblijfsruimte vooral gericht op winkelen en
verblijven in het kader daarvan
• Herinrichten van Picoplein en Marie Heinekenplein
• Materialisering is afgestemd op behoeften van detailhandel
• Onderhouden van openbare ruimte en verblijfsruimte
• Realiseren fi etsparkeergelegenheden in de nabijheid van de metrotoegangen, rond het uitgaansgebied
en in aanloopstraten
4. Ten aanzien van de organisatie:
• Contact onderhouden met ondernemers om in te kunnen spelen op wensen en behoeften die bij
ondernemers leven
• Onderhandelen met ondernemers per situatie over bijvoorbeeld schaalvergroting

33
Vanuit het toekomstbeeld ‘gestuurd centrummilieu’ zijn de volgende maatregelen van belang.
Maatregelen ‘gestuurd centrummilieu’
1. Ten aanzien van functies en winkelaanbod:
• Schaalvergroting achter de gevel wordt toegestaan voor het kernwinkelgebied (van het Picoplein tot de
Ceintuurbaan) en de Ceintuurbaan
• Er wordt actief gezocht naar nieuwe locaties voor functies (voorzieningen, detailhandel met dagelijks
aanbod, kleinschalig gespecialiseerde winkels en bedrijven) die verdrongen worden uit het kernwinkelgebied
• Winkelaanbod wordt getracht in stand te houden door specifi eke gebieden aan te wijzen waar detailhandel
is toegestaan (kleinschalig gespecialiseerd)
• Opnemen eisen voor ontwikkelaars met de strekking dat bij grootschalige ontwikkelingen verplicht
alternatieve locaties voor de kleinschalige, gespecialiseerde en zelfstandig ondernemers moeten worden
gevonden (door de ontwikkelaar)
• Plinten worden in bestemmingsplan opengesteld voor (kleinschalige) bedrijvigheid, te weten de plinten van
het noordelijk en zuidelijk deel van de Ferdinand Bolstraat, het westelijk deel van de Albert Cuypstraat en de
zijstraten van de Ferdinand Bolstraat
2. Ten aanzien van juridisch-planologisch kaders:
• Verruiming van planologische grenzen voor kernwinkelgebied (van het Picoplein tot de Ceintuurbaan) en de
Ceintuurbaan (grotere winkelvestigingen mogelijk maken in kernwinkelgebied)
• Verruiming van planologische grenzen voor de plintfuncties op het noordelijk en zuidelijk deel van de
Ferdinand Bolstraat, het westelijk deel van de Albert Cuypstraat en de zijstraten van de Ferdinand Bolstraat
(meer kleinschalige en gespecialiseerde winkels in deze plinten mogelijk maken)
• In het bestemmingsplan de entrees van de woningen boven de winkels beschermen (betreft waarschijnlijk
vooral het kernwinkelgebied)
• Mogelijk inzetten publiekrechtelijke eisen bij erfpacht ten aanzien van schaalgrootte en branchering)
• Terrassen mogelijk maken op de hoeken van de Ferdinand Bolstraat met de zijstraten
• Eigenaren actief aanschrijven ten aanzien van onderhoud en uitstraling
3. Ten aanzien van openbare ruimte & verblijfsruimte:
• Hoogwaardig herinrichten van Picoplein met hoge verblijfskwaliteit en als toegangsplein van De Pijp voor
metrogebruikers
• Hoogwaardig herinrichten van Marie Heinekenplein (strak en obstakelvrij)
• Hoogwaardig herinrichten van Gerard Douplein (strak en obstakelvrij)
• Hoogwaardig herinrichten van Cornelis Troostplein dat aansluit bij een rustig en culturele sfeer
• Verbeteren fi etsparkeren in De Noord Pijp en met name op plekken waar nu al veel fi etsen geparkeerd staan
met oog op detailhandel en horeca
4. Ten aanzien van de organisatie:
• Coalities sluiten met pandeigenaren en corporaties
• Winkelstraatmanagement
• Aandacht voor verbindingen en loopstromen
• Aankopen van vastgoed al dan niet door partners

34
Figuur 20. Maatregelen.

7. Het perspectief voor het (kern)
winkelgebied
De economische visie is gericht op het verzilveren
van kansen die ontwikkelingen in het winkelgebied
en omgeving bieden en de kwaliteiten van het gebied
uit te bouwen. Hieronder wordt een voorstel gedaan
voor de uitwerking van de maatregelen vanuit het
toekomstbeeld ‘gestuurd centrummilieu’.
Keuze voor het ‘gestuurd centrummilieu’.
Het verschil tussen ‘marktgericht centrummilieu’
en ‘gestuurd centrummilieu’ is dat in het eerste
toekomstbeeld de markt het initiatief neemt en de
overheid zich faciliterend opstelt terwijl bij het ‘gestuurd
centrummilieu’ de overheid juist een rol voor haarzelf
ziet in het ontwikkeling van het gebiedsmilieu dat recht
doet aan de potentie van het gebied voor het stadsdeel
en de stad. Juist omdat het gebiedsmilieu van De Pijp
zo in beweging is, lijkt het van belang dat het stadsdeel
de rol op zich neemt om met alle betrokken partijen
klein en groot een onderscheidend centrummilieu te
(helpen) creëren.
Het is de balans tussen wonen, werken en
voorzieningen (publieke, private, commerciële, nonprofi
t), tussen kleinschaligheid gespecialiseerd en
grootschalige trekkers/ketens, en tussen de wensen
van de verschillende gebruikers van de openbare –en
verblijfsruimte die daarbij centraal zou moeten staan.
Maar wel vanuit de eigenheid van het winkelgebied
(divers, kleinschalig, ambachtelijk, authentiek met
een echte Amsterdamse sfeer). Dan kan er optimaal
gebruik worden gemaakt van de potentie van het
gebied en de kwaliteiten en kansen die de huidige
ontwikkelingen met zich mee brengen.
Voorstel voor de uitwerking van maatregelen.
In dat kader zijn de maatregelen vanuit het ‘gestuurd
centrummilieu’ (waar mogelijk) verder uitgewerkt. Het
betreft een voorstel, een richting vanuit het perspectief
van de economische visie. Het stadsdeel zal de
voorstellen wegen en beslissen over de uitvoering van
de maatregelen. De maatregelen zijn uitgewerkt in
vier categorieën, te weten functies en winkelaanbod,
ruimtelijk-economische uitgangspunten, openbare
ruimte en verbljfsklimaat, en organisatie. In fi guur 20
zijn de maatregelen gevisualiseerd.
1. Functies en winkelaanbod:
a. Schaalvergroting achter de gevel wordt toegestaan
wat betreft detailhandel voor:
i. Het kernwinkelgebied (van het Picoplein tot de
Ceintuurbaan);
ii. De Ceintuurbaan tussen Sarphatipark en
Dusartstraat;
iii. Richtlijnen voor schaalvergroting:
• Kernwinkelgebied tot 200-400 m2 (wvo) of 300-
550 m2 (bvo);
• Aanloopstraten tot 100-200 m2 (wvo) of 150-
300 m2 (bvo): het noordelijk deel van de
Ferdinand Bolstraat en het Picoplein;
• Andere winkelstraten tot 100 m2 (wvo) of 150
m2 (bvo);
• Trekkers: mogen meer vloeroppervlakte
innemen;
b. Aanwijzen delen van winkelgebied waar de vestiging
van verdrongen functies en nieuwe kleinschalig
gespecialiseerde winkels en bedrijven worden
toegestaan:
i. Voor verdrongen winkels en bedrijven
(detailhandel en horeca) uit kernwinkelgebied en
Picoplein
ii. Voor nieuwe functies die de diversiteit van
het winkelaanbod versterken (voorzieningen,
detailhandel met dagelijks aanbod, en kleinschalig
gespecialiseerde winkels en bedrijven);
iii. Locaties:
• Het noordelijk deel van de Ferdinand Bolstraat;
• Het zuidelijk deel van de Ferdinand Bolstraat;
• De zijstraten van het kernwinkelgebied;
• De Gerard Doubuurt;
c. Toevoegen van trekkers en/of aanpassen invulling
van panden:
i. Aantrekken 3 à 4 trekkers voor kernwinkelgebied
en Ceintuurbaan die passen binnen sfeer en
karakter winkelgebied (bijvoorbeeld H&M en Zara);
ii. Toevoegen van trekker(s) rond de brug over
de Boerenwetering. Op de hoeken aan de
Ruysdaelkade-kant ofwel onder het zwembad of
(in de toekomst) mogelijk in de brandweerkazerne
wanneer die vrijkomt;
iii. Aantrekken trekkers op Ceintuurbaan aan
weerskanten van het Sarphatipark en/of in het
verlengde van de 1e Van der Helststraat en
de 1e Sweelinckstraat naar de Ceintuurbaan,
publieksaantrekkende werking en indien mogelijk
met transparante plint;
iv. Toevoegen trekker in het CWI-gebouw aan het
Cornelis Troostplein;
v. Versterken pleinfunctie van het Cornelis
Troostplein;
vi. Aantrekken van trekkers/passende invulling voor
het strategisch vastgoed in de ‘kop van de Van
Woustraat;
d. Eisen stellen aan ontwikkelaars:
i. Bij grootschalige ontwikkelingen moeten
ontwikkelaars alternatieve locaties voor de
kleinschalige, gespecialiseerde en zelfstandig
ondernemers vinden;
ii. Bovengelegen woningen moeten toegankelijk
blijven door in stand houden opgangen en
woonvloeroppervlak moet minimaal gelijk blijven;

36
Figuur 21. Bloemenstandplaats Cornelis Troostplein. (De
positie en grootte van de bloemenstal op het Cornelis
Troostplein zorgt ervoor dat het plein niet optimaal benut
kan worden om te verblijven. Voor het verbeteren van die
kwaliteit moet er gezocht worden naar een betere plek
van de bloemenstal).
Figuur 22. CWI Gebouw Cornelis Troostplein (het CWIgebouw
is momenteel bijzonder hermetisch. Een
transparante plint in combinatie met een culturele
invulling in combinatie met ondersteunende horeca,
kan veel verblijfswaarde toevoegen aan het Cornelis
Troostplein).
Figuur 23. Een plint met de potentie voor winkel of bedrijfsruimte.
Figuur 24. Gevelbank in zijstraat Ferdinand Bolstraat zonzijde.
Figuur 25. Gevelterras bij Cafe Kale de Derde.

37
2. Ruimtelijk-economische uitgangspunten:
a. Verruiming van planologische grenzen:
i. Kernwinkelgebied:
• Vestiging van signifi cant onderscheidende
trekkers is mogelijk tot 4000 m2 (wvo) of tot
5000 m2 (bvo);
• Omvangen groter dan 400 m2 (wvo) en 550 m2
(bvo) lopen via ontheffi ngsbesluiten;
• Meer ruimte voor ketenbedrijven en grotere
winkels: 200-400 m2 (wvo) of 300-550 m2
(bvo);
• Gericht op het midden segment (referenties
H&M en Zara);
ii. Ceintuurbaan tussen Sarphatipark en Dusartstraat:
• Vestiging van winkelketens is (ook) hier mogelijk
in combinatie met kleinschaligere winkels en
bedrijven;
• Grotere winkels: 200-400 m2 (wvo) of 300-550
m2 (bvo)
• Kleinschaligere winkels en bedrijven: 100-200
m2 (wvo) of 150-300 m2 (bvo);
• Midden segment, referentie Bilderdijkstraat;
iii. Noordelijk deel Ferdinand Bolstraat:
• Gespecialiseerde (kleinschalige) winkels en
horeca
• Wat betreft de gespecialiseerde (kleinschalige
winkels: < 200 m2 (wvo) of < 300 m2 (bvo);
• Midden segment, referentie Haarlemmerdijk;
• Invulling pand op hoek 1e Jacob van
Campenstraat-Ferdinand Bolstraat met een
toeristisch gerichte functie;
iv. Picoplein:
• Gespecialiseerde en horecagerelateerde
winkels en bedrijven gericht op verblijfsfunctie in
de nabij metrotoegang
• Winkels: 100-200 m2 (wvo) of 150-300 (bvo);
• Horeca:

38
Figuur 26. Voorbeelden van actieve gevels en terrassen bij verbindingen tussen de pleinen.

39
c. Versterken van verbindingen en routes:
i. Herprofi lering Eerste Jacob van Campenstraat
ter versteking van verbinding met Museumplein,
straatparkeren beperken – looproute De Noord
Pijp naar het Museumkwartier;
ii. Herprofi lering van Stalpertstraat en Gerard
Doustraat tussen Ferdinand Bolstraat en Gerard
Douplein – looproute tussen Picoplein en Gerard
Douplein;
iii. Herprofi lering van Ceintuurbaan ter hoogte en aan
de kant van Sarphatipark, bredere voetpad en
eventueel geen (auto)parkeren langs het park –
looproute Ferdinand Bolstraat naar Van Woustraat
onderlangs Sarphatipark;
d. Aanpakken ‘kop Van Woustraat’:
i. Herprofi leren van de Van Woustraat, in ieder geval
van de Stadhouderskade tot de Ceintuurbaan;
ii. Aantrekken van trekkers/passende invulling voor
het strategisch vastgoed in de ‘kop van de Van
Woustraat;
iii. Panden aan de entree van de Van Woustraat
(vanuit stadsdeel Centrum) waar mogelijk met een
publieksaantrekkende of horecafunctie invullen,
liefst met transparante plint;
iv. Onderzoeken wat de rol van de Hemonylaan en
de panden eraan kunnen zijn bij het versterken
van de loopstromen rond de ‘kop van de Van
Woustraat’;
v. Onderzoeken of er een verbinding kan worden
gemaakt, eventueel binnendoor, van de Gerard
Doustraat naar de Van Woustraat;
vi. Verzoek indienen om de tramhalte te verplaatsen
van de brug over de Singelgracht naar de Van
Woustraat ten hoogte van Albert Cuypstraat;
vii. Centraliseren van fi etsparkeervoorzieningen op
één plek rond kruising Albert Cuypstraat-Van
Woustraat;
viii. Onderzoek welke fi etsparkeervoorziening en
inrichting van de openbare ruimte hierbij (zie vorig
punt) het beste past;
e. Verbeteren fi etsparkeren in De Noord Pijp en het
winkelgebied:
i. Obstrakelvrij inrichten waar geen fi etsen mogen
parkeren/staan;
ii. Creëren fi etsparkeervoorzieningen op plaatsen
waar hoge parkeerdruk is én die niet de doorloop
blokkeren en/of de verblijfsruimte vervuilen;
iii. Handhaving van fi etsparkeerbeleid (vooral
verwijderen fi etswrakken en fi etsen die fout
geparkeerd staan)
iv. Hoeken van Ferdinand Bolstraat met zijstraten
waar horeca op de hoek zit, zo veel mogelijk
fi etsparkeervrij inrichten zodat er ruimte is voor
(gevel)terrassen;
v. Centraliseer de fi etsparkeergelegenheid rond het
Picoplein ondergronds (onderdeel van project
herinrichting Ferdinand Bolstraat);
vi. Onderzoek de mogelijkheden van
fi etsparkeergelegenheid nabij Marie Heinekenplein
ondergronds of in zijstraten, plein grotendeels
obstakelvrij inrichten, fi etsnietjes nabij nieuwe
plaats tramhaltes (onderdeel van project
herinrichting Marie Heinekenplein);
vii. 1e Van der Helst en 1e Sweelinckstraat (tussen
viii.
ix.
Gerard Doustraat en 1e Jan Steenstraat,
inclusief kruising met 1e Jan Steenstraat) vrij van
fi etsparkeren, dus obstakel vrij inrichten;
Fietsparkeren maximaal faciliteren in de 1e
Van der Helst tussen Stadhouderskade en
Quellijnstraat;
Centraliseer fi etsparkeervoorzieningen zo
veel mogelijk op een punt rond kruising Albert
Cuypstraat-Van Woustraat (punt is al eerder
genoemd);
f. Tramhaltering en aansluiting op loopstromen;
i. Verzoek indienen om de tramhalte te verplaatsen
van de brug over de Singelgracht naar de Van
Woustraat ten hoogte van Albert Cuypstraat (punt
is al eerder genoemd);
ii. Verplaatsen van de tramhaltes van Ferdinand
Bolstraat tussen de 1e Jacob van Campenstraat
en de Stadhouderskade naar het Marie
Heinekenplein (onderdeel van het project
Herinrichting Ferdinand Bolstraat);
iii. De voormalige tramhaltes op het Picoplein
verplaatsen naar de Albert Cuypstraat (onderdeel
van het project Herinrichting Ferdinand Bolstraat);
4. Organisatie:
a. Coalities sluiten met pandeigenaren en corporaties;
i. Strategische afspraken maken met
woningcoöperaties over invulling van plinten en
panden in de 1e Jacob van Campenstraat;
b. Eigenaren actief aanschrijven ten aanzien van
onderhoud en uitstraling;
c. Winkelstraatmanagement;
i. Beïnvloeden van invulling en branchering van de
winkelstraten en het winkelgebied;
ii. Stimuleren van synergie tussen delen van het
winkelgebied Ferdinand Bolstraat;
iii. Begeleiden van de eventuele horecaverandering
aan het Picoplein (met de inzet de omzetting van
laagwaardige horeca en horeca 1 (snackbar)
naar horeca 3 (café) en horeca 4 (restaurants,
lunchgelegenheden en koffi ebars);
iv. Inventariseren van de mogelijkheden voor de
plinten aan de Quellijnstraat van het Marie
Heinekenplein tot de 1e Van der Helststraat
– verbindingsroute binnen uitgaansgebied,
van Marie Heinekenplein en Gerard Douplein
(zie fi guur 26 voor voorbeelden);
d. Aankopen van vastgoed al dan niet door partners;

Colofon
Dienst Ruimtelijke Ordening, Gemeente Amsterdam
Opdrachtgever:
Stadsdeel Oud-Zuid
Projectteam DRO:
Jos Gadet
Martin van den Oever
Joan Stegenga-Rydlewska
Koos van Zanen
Arjen van Nieuwenhuizen
Meer info bij: Arjen van Nieuwenhuizen, tel. 020 - 552 5895
www.dro.amsterdam.nl
Co
Co
Co
Co
C lo
lo
lo
lofo
fo
fo
fon
Di
Di
Di
D en
enst
st
st
st Rui
ui
ui
ui
u mt
mt
mt
mt
m el
el
el
el
e ij
ij
ij
ij
ijke
ke
ke
ke
ke
ke Ord
rd
rd
rd
rd
rd
rd
rd
rd
rd
rd
rd
rd
rd
rd
rd
rd
rden
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
enin
in
in
in
in
in
in
in
in
ing,
g,
g,
g Gem
em
em
em
em
em
em
em
em
em
em
em
em
em
em
em
em
em
emee
ee
ee
ee
ee
ee
ee
ee
ee
ee
ee
eent
nt
nt
nt
nt
nt
nt
nt
nt
nt
nt
nt
nte Am
Am
Am
Am
Am
Am
Am
Am
Am
Am
Am
Am
Am
Am
Am
Am
Am
Am
Am
Am
A
st
st
st
st
st
st
st
st
st
st
ster
er
er
er
er
erda
da
da
da
da
da
da
da
da
dam
Op
Op
Op
Op
Op
Op
Op
Op
Op
Op
Op
Op
Op
Op
Op
Op
Op
Op
Op
Op
Op
O dr
dr
dr
dr
dr
dr
dr
dr
dr
dr
dr
dr
dr
dr
dr
drac
ac
ac
ac
ac
a ht
ht
ht
ht
ht
ht
ht
h ge
ge
ge
ge
ge
ge
ge
ge
ge
ge
ge
ge
ge
ge
ge
ge
ge
ge
geve
ve
ve
ve
ve
ve
ve
ve
ve
ve
ve
ve
ve
ve
ve
ve
ve
ve
ve
ve
ver:
r:
r:
r:
r:
r:
r:
r:
r:
r: St
St
St
St
St
St
St
Stad
ad
ad
ad
ad
ad
ad
ad
ad
ad
ad
ad
ad
ad
ad
ad
ad
ad
adsd
sd
sd
sd
sd
sd
sd
sd
sd
sd
sd
sd
sd
sd
sd
sd
sd
sd
sd
sd
sd
sd
sdee
ee
ee
ee
ee
ee
ee
ee
ee
ee
ee
ee
e l Ou
Ou
Ou
Ou
Ou
Ou
Ouddddddddd
Zu
Zu
Zu
Zu
Zu
Zu
Zu
Zu
Zu
Zu
Zu
Zuid
id
id
id
id
id
id
id
id
id
id
id
id
id
id
id
id
id
id
id
id
i
Pr
Pr
Pr
Pr
Pr
Pr
Pr
Pr
Pr
Pr
Pr
P oj
oj
oj
oj
oj
oj
oj
oj
oj
oj
oj
oj
oj
ojec
ec
ec
ec
ec
ec
ec
ec
ec
ec
ec
ec
ec
ec
ec
ec
ectt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
tt
t ea
ea
ea
ea
ea
ea
ea
ea
ea
ea
ea
ea
ea
ea
ea
ea
ea
e m DR
DR
DR
DR
DR
DR
DR
DRO:
O:
O:
O:
O:
O:
O:
O
Jo
Jo
Jo
Jo
Jo
Jo
Jo
Jo
J s Ga
Ga
Ga
Ga
G de
de
de
de
de
d t
Mar
ar
ar
ar
ar
arti
ti
ti
tin va
va
va
va
van de
de
de
de
de
den Oe
Oe
Oe
Oe
Oe
Oe
Oeve
ve
ve
ve
ve
ver
Joa
oa
oa
oa
oa
oan St
St
St
St
St
St
Steg
eg
eg
eg
eg
eg
egen
en
en
en
en
en
en
en
enga
ga
ga
ga
ga
ga
ga
ga-R
-R
-R
-R
-R
-R
-Ryd
yd
yd
yd
yd
yd
yd
yd
ydle
le
le
le
le
lews
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
ws
wska
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
ka
k
Koo
oo
oo
oo
oo
oo
oo
oos va
va
va
v n Za
Za
Za
Za
Zane
ne
n n
Arj
rj
rj
rj
rj
rjen
en
en
en
en
en van
an
an
an
an
an Nie
ie
ieuw
uw
uw
uw
uw
uw
uw
uw
uw
uw
uw
uw
uw
uw
uw
uw
uw
uw
uw
uw
uw
uw
uw
uw
uw
uw
uw
uw
uwen
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
e hu
hu
hu
hu
hu
h iz
iz
izen
en
en
en
en
en
Me
Me
Me
Me
Me
Me
Me
Me
Meer
er
er
er
er
er
er
e inf
nf
nf
nf
nf
nfo bi
bi
bi
bi
bi
bij:
j:
j:
j:
j:
j: Arj
rj
rj
rj
rj
rj
rj
rj
rj
rj
rj
rjen
en
en
en
en
en
e van
an
an
an
an
an Nie
ie
ie
ie
ie
ieuw
uw
uw
uw
uwen
en
en
en
en
enhu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
hu
h iz
iz
iz
iz
iz
iz
iz
iz
iz
iz
iz
iz
iz
iz
iz
iz
iz
iz
iz
iz
izen
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
en
e , te
te
te
te
te
tel.
l.
l.
l. 020
20
20
20
20
20
20 - 552
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52 589
89
89
89
89
895
ww
ww
ww
ww
ww
ww
ww
ww
ww
ww
www.
w.
w.
w.
w.
w.
w dr
dr
dr
dr
dr
dro.
o.
o.
o.
o.am
am
am
am
am
am
amst
st
st
st
st
st
st
ster
er
er
er
er
er
er
erda
da
da
da
da
da
da
dam.
m.
m.
m.
m.
m.
m nl
nl
nl
nl
nl
nl
n