Wilt u deze tekst in opgemaakte vorm lezen met foto's, klik dan deze ...

Hessel van Noordennen 50 jaar actief in wapeningsbranche
Wapening als passie
Als 14-jarig jochie begon hij als vlechtershulpje
in het bedrijf van zijn vader. Vijftig jaar
later is Hessel van Noordennen nog steeds
actief in het vlechterswereldje, de laatste
jaren als bedrijfsleider Vlechtwerken woningbouw
bij Van Noordenne Wapeningsstaal.
Wapening in beton hield met hem een jubileuminterview.
Met een intern feest op het wapeningsbedrijf is Hessel van
Noordennen op 12 maart 2006 in het zonnetje gezet. Van
Noordennen, overigens geen familie van de directie van Van
Noordenne Wapeningsstaal, had aanvankelijk helemaal geen
ambitie om zich met wapeningsstaal bezig te gaan houden.
‘Het was eigenlijk de bedoeling dat ik visser zou worden. Mijn
opa had een vissersbedrijf en omdat hij alleen maar dochters
heeft gekregen, was het de bedoeling dat ik het bedrijf uiteindelijk
over zou nemen. En dat trok me ook wel, maar het viel
me, toen ik eenmaal ging varen, erg tegen. Mijn vader was
van oorsprong stratenmaker, maar omdat daar weinig in te
verdienen viel, is hij bij zijn broer in het wapeningsbedrijf De
Koning in Rotterdam gaan werken. Dat was in 1932. Ze werden
allebei medefirmant, maar na een conflict begonnen ze in
1955 voor zichzelf. Het eerste werk dat ze aannamen was de
bouw van de elektriciteitscentrale Waalhaven, een enorm project
dat meerdere jaren zou duren en waar veel personeel voor
Contract van het eerste werk van Joh. Van Noordennen & Zonen
nodig was. Maar vanaf het moment dat het contract gesloten
was (februari 1956) viel de vorst in, zodat er al direct financiële
tegenslagen vielen te noteren.’
Met 14 jaar aan het werk
‘Op 12 maart 1956 vierde ik mijn veertiende verjaardag. De
dag ervoor werd ik al naar het gemeentehuis gestuurd om
een werkvergunning op te halen. Op mijn verjaardag ging ik
dan ook al direct aan het werk. Dat viel niet mee. Ik moest
om kwart over vijf op, dat vond ik natuurlijk hartstikke vroeg.
Ik weet nog dat ik op de ochtend van mijn eerste werkdag
met mijn vader bij de bushalte stond (we gingen in die tijd
met de bus naar het werk) en mijn vader vroeg me of ik wel
mijn gezicht had gewassen. Ik zei van niet, omdat ik meteen
vanuit bed in mijn kleren was geschoten. Vlakbij de bushalte
woonde de melkboer, en die had een wel bij zijn zaak waarin
voortdurend water stond om de melkkannen in om te spoelen.
Mijn vader nam me mee naar die wel en duwde me met mijn
hoofd onder water, om me te leren dat ik me moest wassen,
ook al is het vroeg.’
‘Zo ging dat in die tijd. Mijn vader stond ook niet toe dat ik
een bescherming stopte tussen de bundels wapeningsstaal en
mijn schouder, waardoor ik mijn hele schouder openhaalde.
“Je moet eelt kweken,” zei mijn vader. Maar al was het werk
zwaar, ik was er wel handig in. Ik stelde er een eer in sneller
te zijn dan mijn oudere collega’s. Toch is het niet goed om
kinderen al op hun veertiende jaar dit werk te laten doen. Op
je veertiende ben je lichamelijk en geestelijk nog niet volgroeid.
Ik was toen klein voor mijn leeftijd, enkele jaren later was ik
enorm gegroeid. Het nadeel was, dat mijn lichaam zich met
het werk heeft vergroeid; zo is de pink van mijn rechterhand
bijvoorbeeld vergroeid, omdat ik daarmee altijd de vlechttang
controleerde. Ook heb ik het altijd betreurd dat ik niet in staat
ben geweest een fatsoenlijke opleiding te volgen. In sommige
situaties heb ik dat als een groot nadeel ervaren.’

Hessel van Noordennen 50 jaar actief in wapeningsbranche
alle ellende en de sterk verhoogde werkdruk kreeg ik in dezelfde
periode een hartinfarct. De toekomst van het bedrijf leek me
door een overname door Van Noordenne Wapeningsstaal het
beste gewaarborgd. De bedrijfsculturen sloten goed op elkaar
aan en onze activiteiten bleken goed in de organisatie in te
passen. Aldus geschiedde dan ook. Onze hal werd gesloten en
al het personeel is meegegaan naar het moederbedrijf.’
Samenwerking
Na het werk aan de Waalhaven heeft Joh. van Noordennen
en Zonen nog meer grote werken uitgevoerd, zoals bijvoorbeeld
de Kabelfabriek in Alblasserdam, dat oorspronkelijk de
Hoogovens zou worden. Maar het zwaartepunt van de activiteiten
kwam na verloop van tijd te liggen op de woningbouw
en de kleine utiliteitsbouw, zeker nadat Hessel van Noordennen
het bedrijf samen met zijn broer Rinus van hun vader overnam.
‘Zelf was ik achtereenvolgens leerling-vlechter, vlechter en
voorman,’ vertelt Van Noordennen. ‘Toen mijn broer Rinus na
zijn achttiende verjaardag niet meer naar school wilde, kwam
ook hij in het bedrijf. In 1980 kreeg mijn vader een hartinfarct
en was de tijd gekomen dat mijn broer en ik het bedrijf moesten
overnemen. De samenwerking met Rinus verliep eigenlijk
zeer moeizaam, dus aanvankelijk was er geen sprake van dat
we het bedrijf met zijn tweeën zouden overnemen. Rinus was
een totaal ander type dan ik, hij was meer een boekhouder. Op
een dag had ik weer eens ruzie met mijn broer en zei ik tegen
mijn vader: “Ik hou van mijn broer, hoe kan het toch dat we zo
slecht met elkaar overweg kunnen” Mijn vader zei: “Je hebt
geen respect. Je houdt maar vast aan je eigen mening zonder
rekening te houden met die van een ander.” Daar had hij gelijk
in. Sindsdien hebben mijn broer en ik heel goed en plezierig
met elkaar samengewerkt.’
Overname
Met Van Noordenne Wapeningsstaal werd na verloop van tijd
een intensieve samenwerking aangegaan. In eerste instantie als
leverancier, groeide de samenwerking steeds meer naar partner,
met name in de woningbouw- en utiliteitsbouwprojecten.
Van Noordennen: 'De markt voor woningbouw was in die tijd
namelijk krap en wij dachten dat door samenwerking met een
grote wapeningscentrale als Van Noordenne, we meer kans
hadden op opdrachten. De samenwerking hield in, dat wij een
aantal werken die Van Noordenne Wapeningsstaal in opdracht
kreeg zouden uitvoeren; als tegenprestatie zouden wij voortaan
al onze wapening bij hun betrekken. Deze samenwerking
verliep goed. In 2001 kreeg mijn broer echter te horen dat hij
ongeneeslijk ziek was en nog maar een paar maanden had te
leven. Dat was een zeer emotionele tijd. Voor het bedrijf betekende
dit, dat hij van de een op de andere dag wegviel. Door
Aanvankelijk zou Hessel van Noordennen niet meer in het
bedrijf terugkeren. ‘Het zware werk heeft lichamelijk wel zijn
tol geëist; naast het hartinfarct heb ik last gehad van een hernia.
Aan de andere kant, stilzitten is niets voor mij. Dus toen
ik weer een beetje was hersteld, heb ik aangegeven wel graag
bij de dagelijkse gang van zaken betrokken te willen blijven.
Men heeft mij toen een contract aangeboden waarbij ik in
mijn eigen tempo kan afbouwen. Volgend jaar word ik 65 en
zal ik met pensioen gaan; maar ook daarna hoop ik op de een
of andere manier binnen de wapeningsbranche actief te kunnen
blijven.’
Veranderingen
In die vijftig jaar heeft Van Noordennen een hoop veranderingen
gezien. ‘Wij waren een van de eerste bedrijven met een
knip/buigmachine. Deze kon ik zelf onderhouden en repareren,
we hebben de oude machines dus jarenlang aan de gang kunnen
houden. De branche heeft zich op dit gebied natuurlijk
verder ontwikkeld en de arbeidsomstandigheden zijn sterk
verbeterd. Toen mijn vader laatst tijdens de open dag naar
alle nieuwe machines en technieken kwam kijken, vond hij er
niets aan. Het personeel staat gewoon stil bij de machine, dat
is niet het vak zoals hij het kent en zoals hij ervan houdt. Zo is
er nog veel meer veranderd, natuurlijk, de computer is in veel
opzichten veel belangrijker geworden. Verder is het opvallend
dat het werk voorheen 24 uur doorging; vaak werd je ‘s avonds
laat nog gebeld omdat iedereen de boekhouding e.d. in de
avonduren deed. Tegenwoordig is het na zes uur echt afgelopen,
de avonden ben je echt vrij. Maar de dagelijkse problemen
zijn vrijwel hetzelfde gebleven. Mijn beste jaren waren in dat
opzicht de beginjaren, hoe meer inzicht ik in de loop der tijd
heb gekregen, hoe meer zorgen daar ook bij kwamen. Het
werk laat me nooit los, en hoewel dat voor mijn familie niet
altijd even prettig is, zal dat wel altijd zo blijven. Het werk in de
wapeningsbranche is nu eenmaal mijn grote passie.’
■