Deur Christus Alleen - AH Bogaards

Want, wat Judas' theologie betreft, zij was gevangen in die ongebroken reeds van valsche
vóóroordeelen, die de joodsche "orthodoxe" wijsheid van rabbijnen en schriftgeleerden zoo bij
uitstek kenmerkten.
Dat is niet verwonderlijk, omdat eigenlijk al de discipelen van Jezus in het begin de zwoele
theologie van een vleeschelijke Messiasverwachting in het hart hadden, méér nog dan in het
hoofd.
Daar is in het begin maar een heel klein uitwendig verschil waar te nemen tusschen de moeder
van Jacobus en Johannes, Salome, met haar zonen, aan den éénen kant en Judas Iskarioth |163|
aan de ándere zijde. Salóme immers vraagt voor haar kinderen een eereplaats in het nieuwe
koninkrijk, dat de Messias weldra stichten zal. Blijkbaar gaat ze uit van de onderstelling, dat
Jezus binnen zeer korten tijd een uitwendig koninkrijk op zal richten, dat zich handhaaft tegen de
Romeinen, dat zijn banier komt planten op de kazerne van Jeruzalem, en op de citadel van
Machaerus, en dat zijn standaard breed zal laten uitwapperen boven tempel en praetorium. Een
koninkrijk dus, waarin eereplaatsen te bezetten, en eereambten te vergeven zullen zijn. En nu wil
Salóme, dat haar kinderen ook onder de nieuwe titularissen mogen zijn van het nieuwe régime g.
Gelijke onderstelling omtrent den aard van het koninkrijk, dat in de lucht zat, had ook Judas in
stilte begeerig gemaakt naar een eereambt in den nieuwen staat. In den aanvang van zijn
optreden onder Jezus' leerjongeren was deze begeerte naar een rijke positie (die immers boven
grondtrek van zijn karakter bleek) op den achtergrond gedrongen door het ideaal, dat hem
plotseling bekoorde en greep in Jezus. Judas had met geweld verdrongen 2) zijn geldgierigheid
en zijn lageren wil naar macht; zóó imponeerend was de "figuur" van Jezus voor zijn oogen
opgerezen. Maar toen hij eenmaal achter Jezus aangekomen was, en zich in de nieuwe positie
thuis was gaan voelen, toen dus de eerste prikkels eenigszins afgestompt waren, toen had Judas
zoo heel stil voor zich zelf er zich rekenschap van gegeven, dat het nieuwe koninkrijk ook voor
hem een uiterst voordeel kon beteekenen. Stel u voor: een zetel naast den nieuwen koning. Neen,
- niet, dat Judas dat alles zich zoo bewust realiseerde, niet, dat hij het zich zelf bij nacht
toefluisterde, of ook maar overdag hardop uitsprak, - maar het lééfde toch als een eerst
onbewuste droom enkel nog maar als een weggedrongen mogelijkheid in zijn hart: dat de komst
van het nieuwe koninkrijk voor hem beteekenen zou: de groote promotie.
Maar langzamerhand kwam het conflict tragisch voor den dag. Hoe "gewoner" het leven voor
Judas begon te worden, des te |164| meer begonnen de verdrongen hartstochten zich weer te laten
gelden. En naar mate de maanden verliepen, werd Judas zich zelf meer en meer bewust, dat hij
toch eigenlijk ook wel hóópte op een eerestoel en op een decoratie van het komende koninkrijk.
Dit aan den eenen kant.
En aan den anderen kant werd langzamerhand meer en meer duidelijk, dat Jezus zich bij den dag
nadrukkelijker losmaakte van Judas' nauw onder woorden gebracht verlangen. Dat Hij zelfs zich
er tégen stelde, en weigerde zich daaraan te conformeeren.
Misschien had Judas er wel bijgestaan, toen Jezus op de vraag, die de anderen van daareven
stelden, de vraag n.l. van Salóme en haar zonen, om een eereplaats, rechts en links, van den te
bouwen troon, geantwoord had, dat er een drinkbeker van lijden te leegen viel; en voorts, dat het
zitten, rechts en links op troonen van heerschappij, niet bij Hèm stond te geven, maar aan de
beschikking van de Vader lag.
Misschien stond Judas daar wel bij, zeiden wij.
Als dat waar mocht zijn geweest, dan zien wij tevens, hoe een klein verschil in het uiterlijk
optreden van de zonen van Salóme eenerzijds, en van Judas anderzijds, toch ook weer ruimte laat
voor een diepe kloof. De zonen van Salóme hebben royaal gezègd, wat zij begeerden. Maar toen