Deur Christus Alleen - AH Bogaards

kunnen vermoeden. Maar hun onzekerheid over de kansen der gevangenneming van Jezus wordt
door Judas tot de kleinste maat teruggebracht: hij spreekt af, dat hij, zich in zijn gewone doen
gevend, op Jezus toetreden zal en Hem den kus zal geven, gelijk in het oosten de leerlingen meer
aan den rabbi gewoon waren te doen.
Die kus zal het herkenningsteeken zijn; en dan kunnen zij Jezus wel grijpen.
Terloops zij opgemerkt, dat het niet juist is, wanneer sommigen meenen, dat Judas herhaaldelijk
Jezus heeft gekust. De vorm van het werkwoord, dat in de oorspronkelijke taal gebruikt wordt,
geeft |392| voor deze opvatting geen grond. Wel kan men spreken van een hartelijken kus, niet
van een herhaalden kus. 1)
Dat de Judaskus Jezus zwaar gewond heeft, en Zijn ziel en geest hittiger geschroeid, dan Zijn
gelaat, behoeft geen betoog. Dat hij lijden deed, zou reeds duidelijk zijn, zoo wij in Christus niet
meer dan een mensch van gewone verhoudingen zagen.
Toch is Christus' lijden, juist in dien kus van Judas, eerst recht te verstaan, wanneer wij ook nu
weer Hem als Middelaar zien.
Zelf heeft Jezus onze gedachten deze richting uitgeleid. Hij stelt n.l. de vraag niet zóó: of Judas
met een kus zijn vriend verraadt; doch: of hij met een kus den Zoon des menschen verraadt En
deze uitdrukking: Zoon des menschen staat hier op haar eigen plaats. Op zich zelf genomen, zegt
deze naamgeving alleen, dat Jezus "mensch was uit een mensch geboren, den menschen gelijk.
Er ligt niets Messiaansch in, de uitdrukking beteekent niet veel anders dan mensch. Wanneer
Jezus daar echter het lidwoord bijplaatst en zich zoo menigmaal in den derden persoon zoo
noemt, openbaart Hij zich als een bepaalden menschenzoon en wel als dien, bedoeld in Daniël 7 :
13 . . . . Bepaald gebruikt Jezus den naam, wanneer Hij handelt van Zijn lijden, ook van de
bevoegdheid, die Hij bezit en die met dat lijden samenhangt, omdat het een bevoegdheid van den
Messias is . . . . De bedoeling, waarmede Jezus den naam gebruikte, was, het volk te wijzen op
Dan. 7 : 13, waar Hij steeds dichter bij komt, om zoo ook op deze wijze te leeren, dat Hij de
Messias was." 2)
Wanneer men dit alles bedenkt, dan duidt dus Jezus de kern van het verraad van Judas, en het
wezenlijke van Zijn eigen smart nadrukkelijk zelf aan, door in dit verband te spreken van Zoon
des menschen. Men mág hier niet blijven staan bij de verhouding van vriend tot vriend, of van
leermeester tot leerling, of van man van adel tot geestelijken dikhuidige, of van een drager van
een hoog |393| ideaal tot een dweper met een ànder ideaal, of van reformator tot revolutionair, of
van wereld-liefhebber tot nationalist en chauvinist, of van prediker eener nieuwe leer tot
sectarischen "orthodoxe".
Neen, de verhouding is alleen deze: aan den éénen kant: de Zoon des menschen; aan den
anderen: één van de twaalven.
Hierin bereikt de tegenstelling haar dieptepunt; en zoo eerst wordt zij zuiver gesteld. Al het
andere hangt er wel mee samen, maar raakt het wezen niet.
Daaruit vloeit voort, dat men ook niet, zelfs niet uit den bijbel, moet gaan zoeken naar namen en
geschiedenissen van menschen, die ook wel eens verraderlijk door vrienden om het leven zijn
gebracht. Daar zijn, ook in den bijbel, zeker wel andere analoge gevallen aan te wijzen, en men
heeft niet nagelaten deze breed uit te meten. Men heeft bijvoorbeeld gewezen op Joab en Amasa;
en op nog meer. Toch doet dat weinig ter zake. Dit is weer een afbuiging van de lijn; en die
bovendien voor het orthodoxe denken gevaarlijk is; want zij speelt in de kaart van hen, die alleen
maar de verhouding van vriend tot vriend hier zien.