Deur Christus Alleen - AH Bogaards

Christus' woord, laat dus ruimte voor de gedachte, dat Jezus' woorden, die zoo dikwijls, ook
reeds vóór dien tijd, ironisch zijn geweest, wederom nu den vorm kiezen van de ironie. Jezus wil
ermee zeggen: "slaapt nu maar verder; gij hebt het al zóó lang gedaan, en zóó vast, dat gij nu
maar verder moet gaan. Mijn woorden, toen Ik in grooten nood u riep tot de nachtwake, hebben
uw oogen niet kunnen openhouden. Wel nu, slaapt dan maar verder, is de tijd nu niet rustig, en is
de hof niet gedrenkt in vrede" |378|
Dit alles is dan een ironie, die vol is van smart.
Ze is tevens uiting van een ziel, die in ruststand is gekomen.
We hopen daar iets van te zeggen.
Vooraf evenwel nog iets anders. Er zijn menschen, die tegen deze opvatting bedenkingen
opperen. Tegen de aanvaarding van de gedachte, dat Christus zich ironisch zou hebben
uitgedrukt, zoo zegt één hunner, "bestaat dit bezwaar, dat zulk een ironische zegswijze - op zich
reeds moeilijk van Jesus te veronderstellen - zeker uiterst moeilijk verondersteld kan worden in
dat zoo tragische oogenblik van Jesus' vreeselijk zielelijden in den hof. Dan ligt daarenboven in
die ironische zegswijze een bitter verwijt aan de Apostelen opgesloten, en dat toch hadden zij
niet verdiend, want hun slapen was niet te wijten aan onverschilligheid en traagheid, maar aan
natuurlijke omstandigheden, waaronder zeker juist het deelnemen aan de droefheid niet de
minste was: Hij vond hen slapende ten gevolge der droefheid. Al wordt nu door velen die ironie
zoo opgevat, dat zij niet aan sarcasme grenst, . . . . toch doet zij hier onaangenaam aan. In
verband met de gemoedsstemming van Jesus, zooals die kenbaar is uit al zijn woorden en
handelingen gedurende de laatste uren in de zaal van het avondmaal en in den hof, valt het
moeilijk aan te nemen, dat Jesus oogenblikkelijk na de overwinning van zijn doodsangst, terwijl
zijn vijanden zich reeds aan de poort van den hof bevinden, door die woorden "slaapt dan en
rust" toch in ieder geval eenige apathie den leerlingen heeft verweten." 1)
Dit bezwaar, dat wij voluit aan het woord lieten komen, is natuurlijk te verstaan, en verdient ook
onze volle, en eerbiedige aandacht.
Toch gelooven wij niet, dat het gelden moet.
Wij keeren zelfs de gedachte om; waar deze schrijver meent, dat de ironie niet past in het
verband van dit woord van Christus, daar meenen wij juist, dat de ironie wel degelijk er in past.
Ja, |379| dat wij de kracht van Jezus' gebedstriumf eerst recht verstaan, als wij Hem zich op zien
richten, ook aan en in dit woord van zeer verheven ironie.
In het algemeen reeds mag men niet over het hoofd zien, dat Christus meer dan eens ironisch
heeft gesproken. De Evangeliën wijzen dat duidelijk uit. Daarin is Christus trouwens één met
Zijn eigen profeten en apostelen. Met Zijn profeten, - want herhaaldelijk treft men den vorm der
ironie in de profetieën van het Oude Testament aan. Met zijn apostelen, - want ook Paulus
bediende zich ervan in menig heilig uur. En als Christus op andere tijden ironisch spreken kan,
waarom zou Hij dat nù dan niet vermogen Men behoeft toch niet aan te nemen, dat de "ernst"
van Christus den éénen keer grooter is dan een andere maal
Voorts vergete niemand, dat er een principiëel verschil is tusschen ironie en sarcasme. De
tegenzin, dien sarcasme bij ons opwekt, is bij zuivere ironie niet gerechtvaardigd.
En eindelijk: laat men toch bedenken, dat de ironie de gave is der grooten. Ze is een glimp van
Gods eigen zaligheid, vallende over ons heen. Evenals God altijd zálig is, niet ondanks, maar in,
en, al is het ons onbegrijpelijk, toch óók in verband met de ellende, die in de wereld is; - en
evenals God zelf dus àltijd licht èn donker, ieder oogenblik,
in Zijn aandacht samentrekt, leven