Deur Christus Alleen - AH Bogaards

En van Hem werd gezien een engel uit den hemel, die Hem versterkte.
LUCAS 22 : 43. a
DE angsten, die Christus in Gethsemané doorleden heeft, hebben een eigen wezen, gelijk wij tot
nu toe gezien hebben; de benauwdheden van den olijvenhof nemen een eigen aanvang, hebben
een eigen inhoud, een eigen openbaringstaal.
Ze hebben óók een eigen intensiteit.
Dit is het, hetgeen ons te verstaan gegeven wordt, als wij den engel zien komen uit den hemel
naar Gethsemané, om den Zoon des menschen te sterken onder - en voor - het lijden.
Er is in die verschijning van den engel, die den Zoon des menschen komt sterken, een
eigenaardige mengeling van troost, en - van vernedering.
Wij zouden niet eens kunnen zeggen, of de troost, die naar Christus met dien engel mee kwam,
nu eigenlijk wel sterker is dan de vernedering, die Hij móet gevoeld hebben, toen één van 's
Vaders knechten den Zoon des Vaders, als een hulpbehoeftig schepsel, sterken kwam.
De verloren zoon, in de gelijkenis b, is ook wel zwaar vernederd. Maar hem is een boodschap
van den knecht althans bespaard . . . . Hij is krachtens eigen besluit weer tot den vader
heengekeerd. De vader had geen knecht hem achterna gezonden; want hij zou zich |349| van
schaamte hebben verteerd, als hij, de zoon, de erfgenaam, een knecht van vader had moeten
wachten . . . . tusschen de zwijnen.
Maar hier
Hier in Gethsemané is nu de groote Verloren Zoon. En Zijn ellende staat Hem levensgroot voor
oogen. Doch eer Hij zelf tot den Vader keeren kan, zeggende: Vader, in Uwe handen beveel ik
Mijn vermoeiden geest c, komt daar een engel naar Hem toe. Dat is te zeggen: de knecht in het
huis komt naar Hem toe; de knecht ontmoet den Zoon, berooid en uiteengeslagen, een worm, en
geen man d. Hij wrong zich tusschen de zwijnen door, om bij den Zoon te komen.
Ja, elke boodschap, die van huis komt, heeft voor den verloren Zoon nog een vertroosting. Maar
een boodschap, die den Zoon in Zijne naaktheid aan de oogen van den knecht prijsgeeft, heeft
toch ook weer in zich een gruwzame vernedering.
Wij weten waarlijk niet, wat het ergste is, wat het zwaarste is, wat het grootste is: de vertroosting
in de schande, of de schande in de vertroosting.
En eigenlijk hebben wij het in de kerk nog nooit geweten.
Zóó manifest is deze onze verlegenheid, dat deze enkele tekst uit Lucas' lijdensverhaal reeds
lange tijden een twistappel geweest is tusschen de rechtzinnigen in de oud-Christelijke kerk, en
de meer kettersche richting van de eerste eeuwen. De orthodoxie (de rechtzinnigheid) en de
heterodoxie (de ketterij), hebben beide om beurte dezen tekst tusschen elkander een en weer
geworpen; en beurteling zei de ééne tot de andere, dat haar eigen theologisch gevoel, en haar
dogmatische constructie omtrent de menschelijke ziel en de goddelijke natuur van Jezus Christus
er door gesteund werd, of ook afgewezen.
Dit is een historische bizonderheid, die wel iets meer is dan alleen maar interessant.
Want daar blijkt reeds uit, dat de parousie van den engel in Gethsemané niet alleen de ellende
van Christus donkerder kleurt, en niet alleen het dikke kleed, waar Zijn goddelijke majesteit zich
achter verbergt, nòg ondoor-zichtiger maakt, - maar ook, dat er ondanks alles toch nog een
zekere gemeenschap tusschen Vader |350| en Zoon, ook in Gethsemané, blijft bestaan, en dat de
eenheid wordt gehandhaafd, zelfs nu, tusschen den troon der hoogste majesteit en het diepe dal
van Christus' verbrokenheid.