Deur Christus Alleen - AH Bogaards

met zijn zaligenden inhoud anderzijds.
Een verschil in wezen.
Maar niet minder ook in vormen en gestalten.
Ook nu denken wij daaraan terug.
Daar waren in den tijd, toen het christendom in de wereld kwam, zeer veel predikers van
heidensche of half heidensche origine. En zij allen predikten heilanden, verlossers, messiassen,
die de wereld uit den nood optrekken moesten. Maar aan al die valsche messiassen, die de
menschen uit den nood opbeuren moesten, hoezeer hun beeld ook telkens weer verschillen
mocht, is ten slotte een tweetal trekken altijd gemeen:
Ten eerste: het zijn geen "wormen", maar het zijn mannen, helden, godenzonen. Nectar druipt uit
hun haarlokken. Wijsheid strengelt een lauwerkrans om hun gelaat. Met de hemelsche Wijsheid
zijn ze getrouwd. Hun doorzichtig verschijnen in de vormen van het vleesch, hun luchtig treden
op de hoogten der aarde, is niets dan een bevallig-losse grilligheid: de noodzaak van hun
"vleesch-aanneming" (Hebr. 2 : 14) is er niet. Ze zijn half god, half mensch. Zij kunnen zoo den
hemel in en uit. Ze zijn anders dan Jezus hier: die in het vleesch is, omdat de nood het vordert, en
die zonder bloed den hemel niet in kan komen.
Ten tweede: hun levensgeheim valt met hun ambtsgeheim samen. Zij hebben alleen hun gróóte
"Messiaansche geheimenis", zooals het heet h. Zoo af en toe mag eens iets van hun werk
flikkeren voor de verbaasde oogen der menschen, maar hun hoogheid trekt zich terug achter vele
gordijnen. Hún evangelisten zijn alleen maar allegoristen, die geheimtaal verstaan. Ze zijn zelf
wandelende mythen; hun heimelijkheid zoekt geen gemeenschap: ze laat zich niet met de |339|
oogen zien, met de ooren hooren, met de handen tasten (1 Joh. 1 : 1). Hun hart ligt niet open en
bloot. Het geheim is bij hen een wellust, waarin zijn triumfeeren over de menschen, maar zonder
dat er is een gemeenschapsoefening met de menschen. Ze zijn zoo anders dan Jezus, die een
belijdenis: Mijn Heer en mijn God afdwingen moet door - een vinger van Thomas in Zijn
wonden te laten wroeten i.
Dit is de dubbele, maar steeds overheerschende trek van het beeld der valsche messiassen:
wonderbaarlijkheid - en geheimzinnigheid.
En die twee - elkander ondersteunend.
Christus zelf heeft trouwens daar ook op gewezen.
Hij heeft ons gezegd j, dat er valsche messiassen komen zullen, die over de wereld zullen gaan,
niet om met de menschen mee te wandelen, op en neer, priesterlijk, nederig en geduldig, maar
hoog, als een Levend Mirakel, als een Wandelend Wonder.
Zij zullen, zegt Hij, vandaag zijn in de woestijn.
En morgen in de binnenkamer k.
In de woestijn! Daar kunnen ze leven Ja, zij kunnen - omdat ze geen brood eten, als gewone
menschen, niet afhankelijk zijn, zooals de gebondenen van de wereld, die van de markt hun
broodje moeten koopen, gelijk Jezus, die de Samaritaansche vrouw levend water belooft - maar
intusschen de jongeren heeft uitstuurd naar de stad, om een gansch ordinair broodje . . . te
koopen! l Het zullen de reuzen zijn, de groote helden, die hun levenskracht in zichzelf besluiten:
geen wormen dus, maar mannen, reuzen, kinderen van het wonder, halfgoden. De eerste trek van
het valsche messiasbeeld past dus op hen volkomen.
En de tweede trek van het beeld der valsche messiassen keert bij hen ook weer terug. Want zij
zullen zijn in de binnenkamers. Voor zoover zij nog komen naar de steden der menschen, om "de
gemeenschap" op te zoeken, de gemeenschap van de kleinen, zullen zij zich niet op de markt aan
de marktgangers geven, en niet, gelijk Jezus, dagelijks zitten in den tempel m, of met kinderen