Deur Christus Alleen - AH Bogaards

u op; 't beeld van den zoeten |268| nachtegaal, die van louter minnen een lied móet zingen. Zóó
zijn b.v. de zeven kruiswoorden van Jezus de zeven hooge tonen van den nachtegaal. En niet
alleen van de zeven kruiswoorden, maar van àl wat Jezus zegt en zucht in dezen lijdensnacht, en
in Zijn lijdensweg, in het algemeen, heeft men een mooi motief gemaakt voor zachte poëzie over
den zingenden nachtegaal in den vollen bloei van zijn sterke liefde.
Om nu maar dadelijk te zeggen wat hier te zeggen is: Zulke poëzie doet te kort aan den inhoud,
en de heiligheid, van het lijdensevangelie. Men màg niet de rauwe trekken van Christus'
verwrongen lichaam en verlaten ziel omtooveren tot de speelsche zoetrokerigheid van een
nachtegaal, in wien het leven en de liefde, en die alleen, den hartslag regelen. Want schoon de
liefde en de wil tot leven het hart, het Heilig Hart van Jezus, sneller hebben doen kloppen, - de
vinger van Gods recht heeft stilgezet dat hart. En onder de dreiging van dien vinger Gods heeft
Christus zwaar geleden; heeft zich gekrom Zijn lichaam; heeft zich gebogen Zijn ziel; en 't waren
dus geen hooge tonen van natuurliefde, die haar bevrediging vindt, maar het was de diepe toon
van recht, strijd en genade-werving, die door den onvrede heen tot den vrede komen wil aan het
kruis.
Dit alles, en dit alleen, was in mijn Heere Jezus.
Daar is nog iets aan toe te voegen.
Wanneer men het beeld van dien nachtegaal gebruikt, hoe zacht het ook moge klinken, en hoe
zoet zijn tonen ook mogen vloeien, dan wordt toch Jezus' liefde ontdaan van de profetie.
De nachtegaal zingt onder het loover van zijn lenteboom. Zijn lied reikt niet verder dan de
wanden van de natuur, het wordt daardoor weerkaatst, en dat is voor natuur, en voor de liefde der
natuur, genoeg. In den zang van den nachtegaal, en in heel de wonderlijke persing van liefde en
leven in den bloeienden hof der aarde, is wel léven en is ook wel glóed, maar daarin is niet de
profetie. De natuur ligt wel ònder de profetie, maar zong zelf nog nooit profetisch. Zij is geen
spreektrompet der hoogste profetie, |269| en profeteert ook zelve niet. In haar broedt zeker wel de
Geest, en in haar geeft ook weer diezelfde Geest aan al wat leeft een taal; maar de Geest gaat niet
tot de natuur in, om door haar te profeteeren. Dat recht heeft Hij den mensch behouden.
Daarom wenden wij ons af van de nachtegaal-poëzie, die Jezus zou besluiten, mèt Zijn
liefdelied, binnen de wanden van 't leven der natuur.
Want (we worden niet moe, er telkens op te wijzen): want, Christus profeteert.
Hij profeteert luid van de daad, en draagt, juist door de profetie, de daad, die Hij ons doet, en
haar tendenzen, tot ver buiten den koepel der natuur, hoog in Gods hemelen in. Dus, - bij Zijn
daad komt ook het Woord der profetie.
Daarom zingt Jezus, àls Hij zingt, altijd profetisch.
Dat is geen armoede, maar dat is rijkdom.
Want de schoonheid van de natuur is minder dan de schoonheid van het Woord. Jezus zingt
profetisch, maar daarna óók lyrisch, episch, didactisch en chokmatisch. En zoo is het lied, dat Hij
zingt, zoowel vóór het kruis aan het eind van den lijdenstempel, als ook nu op den drempel van
de Paaschzaal, als Hij den nacht inschuift, profetisch.
Want dat lied grijpt naar het Woord.
En dat lied vervult het Woord.
En dat lied verklaart het Woord.
Want als zij den lofzang gezongen hadden, gingen zij uit naar den Olijfberg.
Zingend gaat Jezus naar God.