Deur Christus Alleen - AH Bogaards

die de Schrift lezen in haar eigen licht, die den Christus eeren als den eenigen Heiland, en die het
Christendom als ware religie stellen tegenover het heidendom, als valsche.
Zouden wij vergeten, dat Christus hier als ambtsdrager optreedt Daarvoor beware ons God.
Zouden wij de voetwassching, die in de Paaschzaal gebeurd is, die aan het Avondmaal vooraf
gaat, die de van eeuwigheid bepaalde raad en voorkennis Gods thans wil doen komen tot haar
eigen tijd en plaats, - zouden wij die voetwassching, zeg ik, uitlichten gaan uit het geheel van de
ambtelijke worsteling van Christus Jezus, die Zijn ambt zuiver wil bedienen vóór God, en die
door eigen ambtelijk voorbeeld, alsmede door eigen ambtelijke kracht, den Geest afdwingen wil
van God, en het Woord uitspreken uit kracht, die God verleent, - opdat zoo de Geest van Christus
het Woord, dat Christus spreekt, en het voorbeeld, dat Christus geeft, overdragen zou aan de
apostelen |212|
Neen, neen, om onzes levens wil willen wij dat niet doen. Wij willen het lijdensverhaal niet in
stukken knippen: zóóveel acten van een drama, en een idyllisch intermezzo, ethisch, irenisch: de
voetwassching.
Hierom teekenen wij, in den naam van ons diepste geloof, in den naam ook van ons
gereformeerde beginsel van Schriftbeschouwing, bij voorbaat reeds protest aan tegen elke
poging, om de voetwassching te doen zien als een inleiding weliswaar op de
Avondmaals-instelling, maar dan zóó, dat beide worden ingeschakeld in een zoogenaamd
Christelijk "mysteriën"-geheel. Wie dat zou willen doen, slaat Christus met onvruchtbaarheid.
Wie dat zou willen doen, ziet voorbij de alles overheerschende, geestelijke beteekenis van de
voetwassching, die juist door Johannes is geschreven. Want indien de voetwassching op zou
gaan in een vriendschapsopenbaring per excellence, in een vriendelijke ontmoeting van den
zachtmoedigsten gastheer, dien ooit de wereld droeg, met een paar vertrouwde gasten; indien ze
enkel zou zijn een exempel van philantropische gelijkmoedigheid, of van intieme
vriendschappelijkheid, dan blijft het onverklaarbaar, dat de andere evangelisten over de
voetwassching zwijgen, terwijl juist Johannes met nadruk, en dan alleen 5), er over spreekt.
Dat is toch een opmerkelijk verschijnsel.
Johannes is de evangelist, die in zijn heele evangelie telkens weer laat zien, dat Jezus' uitwendige
handelingen openbaringen zijn, en bewijzen, van de aanwezigheid van het vleesch geworden
Woord. Geen oogenblik wil hij, wat Christus aan den buitenkant verricht alleen maar naar die
uitwendige zijde beschouwd hebben; maar altijd is het hem erom te doen, de uitwendige vormen
in verband te brengen met het inwendige, eeuwige, geestelijke, goddelijke, oneindige wezen en
werken van het ongeschapen Woord, den Logos, den Eeuwigen Zoon, die in den beginne bij God
was en zelf God is.
Dit wijst er reeds op, dat de voetwassching niet kan zijn (op de |213| manier van hen, die de
mysteriën-diensten erbij halen) een verberging, en isoleering, van het Goddelijke achter de hooge
muren eener stomme intimiteit, alleen voor een paar aristrocraten bij de gratie Gods, maar dat
ook in de voetwassching openbaar wordt, wat reeds de proloog van het evangelie van Johannes
laat zien: dat God in Christus in de wereld komt, en zich zoo zelf uitzendt tot de wereld in al haar
breedte en over heel haar lengte; God, geopenbaard in het vleesch, en wonende onder de
menschen. M.a.w.: het ambt van Christus móet zich openbaren, en móet zich ook bedienen, in
dat schijnbaar zoo heel zachtmoedige, in kleinen stijl gehouden, bericht van de voetwassching.
Het kán geen novelle zijn, en geen idylle, en geen arcadisch spel, en geen hoogmoedige
afzondering van ingewijden in de mysteriën; maar het móet zijn een uitgang van den grooten
Ambtsdrager Gods, eerst tot de apostelen, en daarna, en daardoor, tot Jeruzalem, tot Klein Azië,
tot Europa, tot het diepe dal van heel de wereld, tot de lage landen aan de zee, waar Batavieren