Deur Christus Alleen - AH Bogaards

opsluiten moet met zijn beker en zijn schaal in de intieme, van de wereld afgesloten, alle licht
van buiten werende binnenste kamer van mysteriëndienst, waar hij met God "vereenigd" wordt
als een ingewijde in de esoterische gemeenschap.
Wij zullen niet veel op dit alles antwoorden.
Daarvoor is het onderscheid tusschen de denkwijze van deze menschen en de onze veel te groot.
Daarvoor is ook het verschil tusschen hun Schriftcritisch standpunt en ons Schriftgeloof ons veel
te heilig.
Wij zwijgen er dan ook van, dat op deze wijze het Christendom als een zekere nuance van het
verschijnsel "der" religie ingelijfd wordt in het verlepte en verflenste heidendom van den
laat-helleenschen geest. Wij zwijgen ervan, dat op deze wijze de bijbel en het evangelie niet
uitgelegd worden naar hun eigen meening |210| - hetgeen toch voor een eerlijk mensch een eerste
eisch is van rechtvaardigheid, zelfs al zou de bijbel enkel maar een menschelijk boek zijn -; wij
zwijgen ervan, dat op die manier de bijbel verwrongen wordt en uitéén gescheurd, en pasklaar
gemaakt voor een theorie, die het er nu éénmaal op gezet heeft, om de kloof tusschen het
Christendom en de andere "religies" te dempen, om Christus en Boeddha en Mithras en alle
andere wereld-"heilanden" en geneesmeesters en redders 4) met elkaar te laten samensmelten, en
om den bijbel te werpen op den grooten hoop van allerlei zoogenaamde heilige schriften, uit heel
de wereld samengelezen, onder de nadrukkelijke verzekering, dat de ééne geest van "den"
religieuzen mensch in al die boeken geleidelijk zich uitstort, zoodat er hoogstens slechts
gradueel, maar nimmer principiëel verschil tusschen de religies, de "heilanden" en de
verlossingsmysteriën aan te nemen is.
Zooals gezegd is, gaan wij aan deze dingen voorbij.
Slechts één ding willen wij vast leggen, dat n.l. het ambt hier in geding gebracht wordt, het ambt,
niet alleen bij Christus, maar ook bij de apostelen.
En juist, omdat wij dat ambtelijk karakter van de voetwassching naar voren schuiven willen,
spreken wij even bij wijze van tegenstelling over deze dingen.
Wat is eigenlijk het ambt in het religieuze leven onder het openbaringsvolk Israël Wat is het
ambt op het terrein der bizondere genade
Voor ons doel is in dit verband slechts één ding naar voren te brengen. Het ambt is niet: een zich
terugtrekken van een bevoorrecht menschenkind, met zijn privileges, in de hooge, aristocratische
eenzaamheid (zooals in de mysteriëndiensten). Het ambt is, omgekeerd, een uitgaan van een
mensch, in wien de bevoorrechting zich aanstonds omzet in een roeping; in wien "Gabe" (wat hij
heeft gekregen van God) aanstonds omgezet wordt in de "Aufgabe" (wat hij aan anderen geven
moet uit naam |211| van God). Dit ambt is, zeg ik, een uittreden van Gods geroepene UIT de
eenzaamheid van zijn hooge afzondering, waarin hij God ontmoet heeft, en door Hem bekwaamd
is, TOT het breede menschenleven, om daar den zegen over de anderen te brengen. Het ambt is
geen slurpen van genadevocht, maar het is een laten uitstroomen van het water des heils naar de
anderen toe. Het is geen aristocratische vereenzaming van de ingewijde ziel tot pure ontvangenis
van Gods genade in een binnenste kamer, die de vensters afsluit tegen de wereld, maar het ambt,
zoowel in Oud als in Nieuw Testament, is een kracht, een missie. Het werpt de deuren open, het
springt onder de drempels uit, het blaast den Geest door reten en kieren heen naar buiten toe, het
scheurt alle voorhangsels stuk, het davert de treden van paleizen en van steenen tempels af, om
naar de stad der menschen heen te komen, en naar het diepe dal der gebogen levens af te dalen,
en de wereld in Gods naam te geven, wat de ambtsdrager zelf ontvangen heeft.
En dit is nu het felle contrast, heusch niet alleen van vorm alleen of van gestalte, maar van
beginselen, dit is het felle contrast tusschen de menschen, die wij daar straks bedoelden, èn ons,