Glutenvrij - Leenaers Tekstprojecten

Dieet nieuws
Advies • Ti P s • meesT gesT elde v r A gen
dOOr nCv diËTisTe
Florence van Klinken
Haver in het glutenvrije dieet
Florence van Klinken, de diëtist van de NCV, krijgt regelmatig
vragen binnen over het gebruik van haver en haverproducten
in het glutenvrije dieet. Dat komt ook omdat
sinds januari 2009 een Europese Verordening (EG) nr.
41/2009 van kracht is geworden, die het mogelijk maakt
om producten van pure haver als glutenvrij product op
de markt te brengen. Dus wordt het tijd voor meer achtergrondinformatie.
Uit onderzoek is gebleken dat zuivere,
ongecontamineerde (onbesmette dus,
red.) haver en de haverproducten hiervan
geschikt zijn voor het overgrote deel van
de coeliakiepatiënten (zowel voor volwassenen
als kinderen).
In de Europese Verordening (EG) nr.
41/2009 staat in overweging 5 het volgende:
“De meeste maar niet alle personen
met een glutenintolerantie kunnen
haver zonder schadelijke gevolgen
voor hun gezondheid in hun voeding
opnemen. Deze kwestie wordt door de
wetenschappers verder bestudeerd en
onderzocht.
Een belangrijk punt van zorg is echter
de verontreiniging van haver met tarwe,
rogge of gerst, die kan plaatsvinden bij
de oogst, het transport, de opslag en de
verwerking van de granen. Daarom moet
in verband met de etikettering van die
producten rekening worden gehouden
met het risico van glutenverontreiniging
in haver bevattende producten.”
Haver is dus voor de meeste coeliakiepatiënten
geschikt, maar er moeten bijzondere
maatregelen worden genomen om
te voorkomen dat het product met gluten
uit tarwe, gerst of rogge besmet wordt.
is hAver een PrObleem
Haver(producten) verkrijgbaar in
Nederland en bedoeld voor ‘normale’
consumptie zijn vaak besmet met een of
enkele van de bovengenoemde glutenbevattende
granen. Tijdens oogst, opslag,
transport en verdere verwerking kan dit
gluten in het eindproduct terecht komen.
Daardoor zijn reguliere producten uit de
supermarkt zoals havermout en muesli
met haver niet altijd geschikt voor
mensen met coeliakie. Haver zelf is dan
niet het probleem en dit wordt door de
nieuwe Europese wetgeving ondersteund.
Daarom zijn nu ook diverse Nederlandse
‘glutenvrij’ producenten begonnen met
het op de markt brengen van glutenvrije
haverproducten, zoals haverbrood,
havermout en verwante producten. De
haver voor deze producten is nu meestal
nog afkomstig uit Scandinavië, waar
‘pure haver’ al vele jaren in ‘glutenvrije
ketens’ geproduceerd wordt en probleemloos
door mensen met coeliakie gegeten
wordt, vaak tot 50 of meer gram per dag.
hAver vAn
nederlAndse bOdem
Enkele jaren geleden is vanuit Wageningen
Universiteit en Researchcentrum
(Wageningen UR) een initiatief gestart
om ook in Nederland pure haver te gaan
produceren. Sinds twee jaar wordt nu
onder strikte HACCP*-condities in het
noorden van het land op de zeeklei een
hoge kwaliteit haver (variëteit Gigant)
geteeld. Het eerste haverproduct hiervan
is, voorzien van het ‘glutenvrij’ logo van
de NCV en van een licentienummer, in het
najaar van 2009 op de markt gebracht.
vOOrdelen vAn hAver
in een gluTenvrij dieeT
Haver is een bron van oplosbare voedingsvezels.
Die voedingsvezels zorgen
voor het behoud van een gezonde darmflora,
hebben een cholesterolverlagend
effect teweeg (dat is een officieel toegestane
gezondheidsclaim) en werken
regulerend werken op de spijsvertering
waardoor ook diabetes beter onder
controle gehouden kan worden (bron:
Voedingscentrum). Ook bevat haver een
relatief hoog gehalte aan onverzadigde
vetzuren en vitaminen van het B-complex,
zoals vitamine B1, B2 en B6. Glutenvrije
haver is dus gezond voor iedereen, inclusief
mensen met coeliakie. Het toevoegen
van ongecontamineerde haver en/of
haverproducten aan het glutenvrije dieet
geeft coeliakiepatiënten meer variatie en
een ruimere productkeuze. Iedere patiënt
kan zelf bepalen of hij of zij hiervan
gebruik wil maken.
vOedingsadvies
Vraag uw glutenvrij leverancier naar
haverproducten die aan de norm ‘glu-
16
Glutenvrij • maart 2010