schutbladen + eerste blad.indd - Vlaanderen.be

werknemers, het monotone en repetitieve werk in de huidige ‘kenniseconomie’ nog allerminst
verdwenen. Ook in de gevolgen van deze jobkenmerken op stress, vermoeidheid of
jobtevredenheid tekenen zich geen duidelijke tendensen af (tabel 6).
Wel maken analyses duidelijk dat de rapportering van stress en vermoeidheid nauw samenhangen
met een hoog werktempo of krappe deadlines (Paoli & Merllié, 2001). Een
blijvende toename van deze werkdruk, zonder compenserende toename van de autonomie,
dreigt zodoende op termijn te leiden tot een grotere – vroegtijdige – uitval van werknemers
uit de arbeidsmarkt.
Deze belastende werkeisen verhinderen overigens niet dat de jobtevredenheid zich op een
hoog niveau van rond de 90% handhaaft. Een niveau dat overeenstemt met de gegevens
over jobtevredenheid uit de survey naar Sociaal-Culturele Verschuivingen in Vlaanderen
(SCV) (tabel 7).
Tabel 7.
Tevredenheid (aandeel zeer tevreden en eerder tevreden) naar 11 werkaspecten en globale arbeidstevredenheid
in het Vlaamse Gewest, periode 2000 – 2008, in %.
Werkaspecten 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
Inhoud van de job 87,1 84,7 87,2 87,4 83,7 85,7 87,0 86,9 87,7
Collega’s 82,5 85,7 84,2 85,9 87,4 87,3 88,8 90,9 90,3
Werkzekerheid 81,6 85,2 82,0 79,5 79,3 83,0 80,8 86,4 86,3
Uurregeling waarin u werkt 79,5 82,5 83,1 80,8 83,3 82,9 83,1 82,3 84,8
Mate waarin u initiatief kunt nemen 79,3 78,6 77,6 79,3 80,1 76,8 79,0 77,6 80,8
Directe chef 78,4 74,9 74,6 80,9 75,2 76,8 80,3 79,4 76,8
Fysieke werkomstandigheden 71,0 74,4 72,7 68,8 71,3 76,9 76,7 76,3 78,4
Loon 64,0 63,8 73,7 67,2 68,8 71,2 70,9 72,9 71,1
Mogelijkheden om bij te leren 60,8 58,7 58,9 54,2 55,8 60,6 61,3 63,9 67,5
tijdens de werkuren
Werkdruk 51,5 51,3 55,5 51,6 53,6 53,4 59,8 56,7 60,4
Kansen op promotie 40,8 42,2 40,6 45,1 41,7 47,9 42,2 49,7 56,4
Globale arbeidstevredenheid 87,1 88,2 91,5 89,4 89,4 90,0 91,0 86,1 89,8
Bron: SCV-survey.
De globale arbeidstevredenheid blijft over de jaren heen op een stabiel hoog niveau. Onderverdeeld
naar werkaspecten, blijkt echter een grote differentiatie in deze beoordeling.
Al blijft tegelijk de rangschikking van de werksaspecten naar tevredenheid in de verschillende
jaren opvallend stabiel. Over de collega’s, de inhoud van de job en de werkzekerheid
is men het meest tevreden, over de promotiekansen en de werkdruk het minst. Voor een
aantal aspecten van het werk, als omgang met collega’s, fysieke werkomstandigheden of
mogelijkheden om bij te leren, is die tevredenheid in het afgelopen decennium zo mogelijk
zelfs nog toegenomen. De globale arbeidstevredenheid ligt in Vlaanderen bovendien
gemiddeld hoger dan in Europa (tabel 8).
Naast taakaspecten kunnen ook persoonskenmerken een impact hebben op de arbeidstevredenheid.
Arbeidstevredenheid komt met de jaren (Spector, 1997), ook in Vlaanderen.
Vlaamse cijfers tonen aan dat jongeren een lagere arbeidstevredenheid hebben, vooral op
het vlak van de inhoud van hun job, werkzekerheid, de mogelijkheid tot initiatief en kansen
op promotie (De Witte & Verhofstadt, 2006). Twee verklaringen zijn denkbaar. Een
So c i a l e St a a t v a n Vl a a n d e re n 2009 94