schutbladen + eerste blad.indd - Vlaanderen.be

Loyen (2005) verwijst onder meer naar de economische ontwikkeling en het arbeidsmarktbeleid
om de toename van de deeltijdarbeid te duiden. Gezien deeltijdarbeid meer
verspreid is in dienstensectoren, werkt een tertiarissering van de economie deeltijdarbeid
in grote mate in de hand. Naarmate de desindustrialisering zich verder doorzet, mag
dan ook een verdere toename van het aantal werknemers met deeltijdarbeid verwacht
worden.
Ook het arbeidsmarktbeleid beïnvloedt de keuze voor deeltijdarbeid. Zo houdt het grote
aandeel deeltijdarbeid bij de 50-plussers verband met het arbeidsmarktbeleid. Uitgaand
van de stelling dat een geleidelijke uittreding de definitieve uittreding uitstelt, zijn er diverse
maatregelen genomen om oudere werknemers langer aan het werk te houden. De
invoering van het voor 50-plussers voordelige tijdskrediet in 2002 past in dit plaatje. Dergelijke
maatregelen verklaren waarom, zowel bij de mannen als bij de vrouwen, het aandeel
deeltijdarbeid in het Vlaamse Gewest het hoogst ligt bij de loontrekkende 50-plussers.
Enerzijds werkt de Vlaming gemiddeld wat minder uren dan vroeger, maar anderzijds is
er ook een groter deel van de Vlamingen aan het werk. Met als resultaat dat de tijd die de
doorsnee Vlaming besteedt aan betaald werk ongeveer stabiel is gebleven. Dit blijkt ook
uit tijdsbestedingsonderzoek waarbij een aselecte steekproef van Vlamingen gevraagd
werd al hun activiteiten te noteren met tijdstip en duur (Glorieux e.a., 2007).
De gegevens over arbeidstijd voor 3 uitgevoerde tijdsbestedingsonderzoeken in Vlaanderen
zijn niet voor dezelfde leeftijdscategorieën beschikbaar. Maar voor vergelijkbare leeftijdsgroepen
blijkt toch dat de tijd besteed aan arbeid op enkele minuten na stabiel blijft
(tabel 1). De ‘gemiddelde’ Vlaming in de betrokken leeftijdscategorieën is de afgelopen 2
decennia evenveel blijven werken. Dit is het resultaat van 2 verschillende evoluties: een
toename van het aandeel Vlamingen dat werkt en een afname van het aantal arbeidsuren
dat die Vlaming werkt.
Tabel 1.
Tijd besteed aan werk gedurende volledige week, 18- tot 75-jarigen, duur per respondent, in Vlaanderen,
1988, 1999 en 2004, in uren.
Leeftijdscategorie 1988 1999 2004
21-40 jaar 27:54u 27:45u nb
18-75 jaar nb 20:49u 20:43u
nb = niet beschikbaar.
Bron: Glorieux e.a. (2007).
Gemiddeld werkt de Vlaming gedurende de laatste 2 decennia even veel, maar werkt
die ook nog op hetzelfde ogenblik Er zijn tal van redenen om aan te nemen waarom
de job tijdens de kantooruren de plaats moet ruimen voor meer flexibele arbeidstijden
(Glorieux e.a., 2007). Door de globalisering van de economie hebben veel organisaties te
maken met een verscherpte concurrentie vanuit lagelonenlanden. Een soepele inzet van
arbeidskrachten teneinde de klant op alle mogelijke momenten te kunnen bedienen is
dan een middel om deze concurrentiepositie te verbeteren. Ook het toenemende belang
van de tewerkstelling in de dienstensector kan bijdragen tot meer flexibele arbeidstijden.
Zo zijn werknemers in de vrijetijdseconomie bij uitstek aan het werk wanneer anderen
dat niet zijn.
So c i a l e St a a t v a n Vl a a n d e re n 2009 86