schutbladen + eerste blad.indd - Vlaanderen.be

effect op sociaal kapitaal: vooral de weduwen en weduwnaars geven lagere vertrouwensniveaus
aan. In lijn met voorgaand onderzoek hangt naar de kerk gaan ook significant
samen met meer sociaal kapitaal: er zijn vooral sterke effecten op actieve participatie in
het verenigingsleven wat aantoont dat het verenigingslandschap nog steeds ideologisch
gesegregeerd is. Van vreemde herkomst zijn, hangt dan weer nauwelijks samen met veralgemeend
vertrouwen maar wel met actief verenigingslidmaatschap: minderheden participeren
nog steeds minder in verenigingen.
Wat betreft de variabelen op gemeenteniveau moeten we onthouden dat gebleken is dat
slechts een klein deel van de variabiliteit in sociaal kapitaal kan verklaard worden door
het gemeentelijke niveau. Tabel 2 geeft aan dat geen enkel van de controlevariabelen in
een significante relatie staat met de sociaal kapitaal indicatoren: noch bevolkingsdensiteit,
noch gemiddeld inkomen, noch werkloosheidsgraad tast het veralgemeend vertrouwen
of de participatie in verenigingen aan. Zoals gezegd beschikken we over 5 diversiteitsindicatoren
op gemeentelijk niveau. De indicator waarvan we theoretisch het best
kunnen verwachten dat hij een negatief effect heeft op sociaal kapitaal, is het aandeel
niet-Europese vreemdelingen op de totale bevolking. Deze indicator wordt dan ook opgenomen
in tabel 2. Wat betreft veralgemeend vertrouwen is er een lineair negatief effect:
er is minder veralgemeend vertrouwen in meer diverse gemeenten. Echter, het significante
kwadratische effect nuanceert deze bevinding sterk. Het vertrouwen daalt slechts tot op
een bepaald niveau van diversiteit en gaat daarna weer in stijgende lijn. Inwoners van
Tabel 2. Multilevel model: verband tussen aandeel niet-Europese vreemdelingen en sociaal kapitaal in het
Vlaamse Gewest.
Veralgemeend vertrouwen Participatie in verenigingen
Beta
Exp(B)
Intercept 3,847*** 0,260
Leeftijd 0,007 0,994
Vrouw (ref. man) -0,148 1,507***
Opleidingsniveau (ref. lager of geen):
Lager secundair 0,277* 1,616*
Hoger secundair 0,499*** 2,321***
Hoger 0,903*** 2,633***
Betaald werk (ref. geen betaald werk) 0,176 1,237
Burgerlijke staat (ref. gehuwd):
Gescheiden 0,233 0,811
Weduwe/weduwnaar -0,398* 0,689
Ongehuwd 0,230 1,289
Kerksheid a 0,080* 1,400***
Van vreemde herkomst (ref. Belgische herkomst) b 0,195 0,613*
Densiteit -0,014 1,009
Gemiddeld inkomen 0,014 1,054
Werkloosheidsgraad 0,025 0,948
Aandeel niet-Europese vreemdelingen -0,221* 0,870
Kwadratisch effect aandeel niet-Europese vreemdelingen 0,032* 1,015
Var. individueel niveau 2,564 3,290
Var. gemeentelijk niveau 0,060 0,177
Intraclasscorrelatie 2,28% 5,09%
Parameters verkregen op basis van multilevel regressieanalyse: lineaire regressie voor vertrouwen, logistische regressie voor
lidmaatschap. N=1.404 respondenten, G=123 gemeenten.
a
Kerksheid: zevenpuntenschaal gaande van 0 (nooit naar de kerk) tot 6 (meerdere keren per week naar de kerk), in de analyse
behandeld als een metrische variabele.
b
Vreemde herkomst: zelf in het buitenland geboren of één van de ouders in het buitenland geboren.
* p < 0,05; ** p < 0,01; *** p < 0,001.
Bron: ADSEI, SCV-survey 2007.
So c i a l e St a a t v a n Vl a a n d e re n 2009 440