schutbladen + eerste blad.indd - Vlaanderen.be

Figuur 4.
7
Bivariate relatie tussen het aandeel niet-Europese vreemdelingen en veralgemeend vertrouwen* in het
Vlaamse Gewest, op gemeentelijk niveau (N=199).
geaggregeerd veralgemeend vertrouwen
6
5
4
3
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
% niet-Europese vreemdelingen op de totale bevolking
* Het veralgemeend vertrouwen van een gemeente werd berekend als de gemiddelde waarden van de respondenten uit deze
gemeente.
Bron: ADSEI, SCV-survey 2007.
4.2. Multivariate analyse
Alvorens we kunnen nagaan of diversiteit een negatief effect heeft op het samenleven in
de verschillende Vlaamse gemeenten, moet er eerst nagegaan worden of er op de indicatoren
van sociaal kapitaal voldoende variantie aanwezig is tussen de gemeenten. Met
andere woorden: wat is het aandeel van de variabiliteit in veralgemeend vertrouwen en in
verenigingslidmaatschap dat verklaard kan worden door individuele eigenschappen en
door gemeentelijke kenmerken Door het schatten van een zogenaamd ‘nulmodel’ is berekend
dat slechts 3,95% van de variabiliteit in veralgemeend vertrouwen en 1,91% van de
variabiliteit in participatie kan verklaard worden door factoren op gemeentelijk niveau.
Uit deze analyse blijkt reeds dat de invloed van gemeentekenmerken op de individuele
sociaal kapitaal indicatoren eerder gering is en dat vooral de respondentenkenmerken
bepalend zijn voor de variabiliteit in vertrouwen en lidmaatschap van verenigingen. Het
zijn dus vooral individuele kenmerken van de respondent die bepalen of men al dan niet
vertrouwen heeft. De invloed van de gemeente waarin men woont is veel beperkter.
In de analyse bekijken we eerst de individuele invloeden (tabel 2). Hier lijken de meeste
variabelen in lijn te liggen met eerder onderzoek. In tegenstelling met vroeger onderzoek
staat leeftijd in deze cross-sectionele analyse niet in een significant verband met sociaal
kapitaal. Vrouwen hebben lichtjes minder vertrouwen en zijn significant minder lid van
verenigingen. Zoals voorgaand onderzoek heeft aangetoond, blijkt dat ook de individuele
sociaaleconomische situatie een sterk effect heeft op het sociaal kapitaal. Hoe hoger
het genoten onderwijs, hoe meer vertrouwen iemand heeft en hoe hoger de kans dat hij of
zij lid is van verschillende verenigingen. Daarentegen blijkt dat de beroepsactiviteit geen
effect heeft op lidmaatschap van verenigingen noch op veralgemeend vertrouwen. Individuen
die betaald werk uitoefenen, hebben niet-significant meer sociaal kapitaal dan
individuen die geen betaald werk verrichten. Burgerlijke staat vertoont een verschillend
439 Fo c u s - So c i a l e p a rt i c i p a t i e