schutbladen + eerste blad.indd - Vlaanderen.be

4. Resultaten
4.1. Bivariate analyse
Voordat we overgaan naar de meer complexe multivariate test van de effecten van etnisch-culturele
diversiteit op sociaal kapitaal in Vlaanderen, bespreken we eerst de klassieke
eenvoudige bivariate analyse van de relatie tussen diversiteit en sociaal kapitaal
indicatoren op gemeenteniveau. Deze eerste beschrijving heeft dus enkel betrekking op
het gemeenteniveau.
De eenvoudige correlatiecoëfficiënten in tabel 1 geven een tegenstrijdig beeld. Wat betreft
de meest relevante variabelen, namelijk het aandeel niet-Europese vreemdelingen, zien
we een negatief maar niet-significant effect. Op het geaggregeerde niveau is er dus lichtjes
minder veralgemeend vertrouwen alsook een net iets lagere kans op participatie in het
verenigingsleven in gemeenten met een groot aandeel personen met een nationaliteit van
een land van buiten de Europese Unie. Ook het aandeel vreemdelingen op zich vertoont
een niet-significant negatieve correlatie met veralgemeend vertrouwen maar staat anderzijds
in een positieve relatie met participatie in het verenigingsleven. Ook de andere 3
relevante diversiteitsindicatoren (het aandeel immigranten en de evolutie in zowel het
aandeel vreemdelingen als het aandeel immigranten) kent een positieve maar niet-significante
samenhang met de structurele en culturele indicator van sociaal kapitaal.
Tabel 1.
Bivariate correlatiecoëfficiënten tussen etnisch-culturele diversiteit en sociaal kapitaal in het Vlaamse
Gewest, geaggregeerd op gemeentelijk niveau (N=199).
Veralgemeend vertrouwen Participatie in verenigingen
Aandeel vreemdelingen -0,036 0,080
Aandeel immigranten 0,014 0,114
Evolutie aandeel vreemdelingen 0,089 0,052
Evolutie aandeel immigranten 0,084 0,046
Aandeel niet-Europese vreemdelingen -0,062 -0,119
* p < 0,05; ** p < 0,01; *** p < 0,001.
Bron: ADSEI, SCV-survey 2007.
Figuur 4 geeft de bivariate relatie weer tussen het aandeel niet-Europese vreemdelingen
op de totale bevolking en het veralgemeende vertrouwen van de respondenten binnen
een gemeente. De figuur toont het negatieve verband dat reeds duidelijk werd gemaakt
in tabel 1. In gemeenten met een hoger aandeel niet-Europese vreemdelingen ligt het vertrouwen
ook meestal lager. Echter, wat de grafiek bovendien aangeeft, is de grote heteroscedasticiteit
in de data (zie de puntenwolk in figuur 4). Zoals figuur 2 ook al aangaf, heeft
een grote cluster van gemeenten een aandeel niet-Europese vreemdelingen tussen 0% en
1,5%. Via de kwadratische effecten hopen we een zekere controle te kunnen uitoefenen
op deze heteroscedasticiteit.
In de volgende multivariate analyse zullen we ons model zo opbouwen dat een deel van
de variantie in veralgemeend vertrouwen en actief verenigingslidmaatschap verklaard
kan worden op basis van zowel individuele variabelen als factoren op gemeenteniveau.
Bovendien zullen we afzonderlijk de 5 eerder vermelde diversiteitsindicatoren in relatie
brengen met sociaal kapitaal.
So c i a l e St a a t v a n Vl a a n d e re n 2009 438