schutbladen + eerste blad.indd - Vlaanderen.be

dorp. Toch vinden ze dat Kanne een levendig dorp is met veel activiteiten en voldoende
verenigingen: een fanfare, een carnavalsvereniging en een jeugdvereniging. Men is van
mening dat de vele nieuwe Nederlandse inwoners niet deelnemen aan het dorpsleven. Ze
worden niet echt betrokken door de Belgen, maar ze doen zelf ook geen moeite om deel
uit te maken van de dorpsgemeenschap. De inwijkeling bevestigt dit: de kinderen gaan
naar school in Kanne en daar houdt de betrokkenheid op. Ze werken in Nederland, hun
familie woont in Nederland, ook voor doktersbezoeken gaan ze nog steeds naar Nederland.
Ze geven aan dat het contact met de overige Nederlanders in Kanne veel vlotter
verloopt dan met de Belgen.
Er is nog contact met de buren en er wordt waar nodig een oogje in het zeil gehouden of
een handje geholpen. De oudere geeft aan dat de sociale controle minder is dan ongeveer
30 jaar geleden.
Wanneer we peilen naar de algemene tevredenheid van de bevraagden over hun dorp,
dan blijkt dat de meningen verdeeld zijn. De oudere en de native geven een gemiddelde
score van 7, de jongere echter geeft een score van 5. Niet iedereen vindt het dorp dus
even leefbaar. Uit de bevraging komen vooral de slechte bereikbaarheid naar voor, de
afwezigheid van voorzieningen, het gebrekkige openbare vervoer en het grote aantal Nederlandse
inwoners met wie men weinig sociaal contact heeft. In de andere dorpen zijn
de sleutelfiguren minder verdeeld en ligt de gemiddelde score een stuk hoger. Er moet wel
opgemerkt worden dat de tevredenheid over de bereikbaarheid bij de Nederlandse inwoners
een stuk hoger zou kunnen liggen omwille van de korte afstand tot Maastricht.
De lage tevredenheid over de aanwezigheid van voorzieningen is ook te zien in de lage
tevredenheidsindex op niveau van de gemeente Riemst. Opvallend is dat de bewoners
van Riemst volgens de SEE 2001 minder tevreden zijn over het groen in hun gemeente,
wat niet strookt met de algemene tendens dat men op het platteland voor dit onderdeel
hogere scores haalt dan gemiddeld in Vlaanderen. Uit de bevraging komt naar voor dat
inwoners van Kanne wel tevreden zijn met het groen rond hun dorp.
3.6. Conclusie
De bevraging bevestigt de bevindingen uit deel 2 van deze bijdrage: dorpsverschraling
bestaat wel degelijk in Vlaanderen. De bevraagde sleutelfiguren blijken zich bovendien
van deze verschraling bewust, maar de tevredenheid van de bevraagden over hun leefomgeving
blijft desondanks behoorlijk hoog.
De verklaringen die de kwalitatieve bevraging hiervoor aanreikt, lijken in lijn te liggen
met de bevindingen uit de studies die in deel 1 aangehaald worden. Zo gaan structurele
veranderingen, zoals schaalvergroting en regiovorming, volgens Thissen & Droogleever
Fortuijn (1998) gepaard met culturele veranderingen. Dit verklaart bijvoorbeeld waarom
de afname van voorzieningen bij het merendeel van de bevraagden niet als problematisch
ervaren wordt: ze nemen gewoon de wagen en doen hun inkopen in een naburig dorp. Een
tweede verklaring blijkt het sociale netwerk te zijn. De sleutelfiguren benadrukken hoe
belangrijk de deelname aan dorpsactiviteiten en het verenigingsleven is en hoeveel waarde
zij hechten aan de mogelijkheid om (frequent) contact te onderhouden met dorpsgenoten.
In de dorpen waar dit ontbreekt, zijn de sleutelfiguren duidelijk minder tevreden.
In bijna alle dorpen blijkt het bovendien zeer moeilijk om nieuwe bewoners te betrekken
bij het gemeenschapsleven.
Thissen e.a. (2001) zoeken een verklaring voor dit laatste in de nieuwe ruimtelijke verscheidenheid
die zich volgens hen op het platteland aan het ontwikkelen is, een verscheidenheid
die gebaseerd is op het samenspel tussen de oriëntatie van de bewoners en de
So c i a l e St a a t v a n Vl a a n d e re n 2009 422