schutbladen + eerste blad.indd - Vlaanderen.be

Als analyse-methode gebruiken we een ‘kleinste-kwadratenmethode in twee stappen
(2SLS)’ regressie met instrumentele variabelen (IV). Op deze wijze kunnen we een controle
uitoefenen op de mogelijke correlatie tussen migratiemetingen en niet-geobserveerde
onafhankelijke variabelen. Het is bijvoorbeeld mogelijk te veronderstellen dat migranten
zullen kiezen om in gebieden met hogere inkomensniveaus te wonen. Door deze vorm van
zelf-selectie kan een positieve correlatie ontstaan tussen inkomen en diversiteit (Gurak &
Kritz, 2000). De IV-methode laat ons toe dit probleem van endogeniteit op te lossen. Deze
methode biedt dus consistente schattingen omdat de correlatie tussen de endogene variabele
en de errorterm wordt verwijderd. De instrumenten die gebruikt worden in elk model
staan vermeld onder elke tabel. Uit significantietests blijkt inderdaad dat het invoegen van
dergelijke instrumentele variabelen noodzakelijk was en bovendien de correlatieproblemen
op een bevredigende wijze kan oplossen.
5.1. Modelspecificatie
We vertrekken dus van drie verschillende onderzoeksvragen. We willen de invloed van
diversiteit nagaan op werkloosheid, inkomensniveau en inkomensongelijkheid. Voor wat
betreft werkloosheid kunnen we bovendien een onderscheid maken tussen de totale werkloosheidsgraad,
de werkloosheidsgraad bij Belgen en bij niet-Belgen. Dit betekent dat we
vijf afhankelijke variabelen in onze analyse opnemen: (1) werkloosheidsgraad; (2) werkloosheidsgraad
Belgen; (3) werkloosheidsgraad niet-Belgen; (4) mediaan inkomen en (5)
interkwartielcoëfficiënt. Zoals reeds gemeld gaat het telkens om de log-waarden van de
gemiddelden over de periode 2001-2005.
Als onafhankelijke variabelen hanteren we: (1) bevolkingsdichtheid, als een indicator van
stedelijkheid; (2) aandeel van buitenlanders; (3) aandeel van buitenlanders van binnen de
EU en (4) aandeel van buitenlanders van buiten de EU.
De gemeenten fungeren als instrumentele dummy-variabelen. Deze variabelen zijn dus
vooral opgenomen om het model juist te kunnen inschatten, en worden inhoudelijk niet geïnterpreteerd.
We zullen ze in de modellen dan ook enkel pro memorie (p.m.) vermelden.
5.2. Resultaten
Eerst gaan we na of diversiteit een invloed heeft op de algemene werkloosheidsgraad (tabel
4). De analyse toont aan dat in armere en minder ongelijke gemeenten de werkloosheidsgraad
hoger ligt, en bovendien zien we ook een hogere werkloosheidsgraad in de verstedelijkte
gebieden met een hogere bevolkingsdichtheid. We zien echter dat zowel de aanwezigheid
van niet-EU-burgers (Model I) als van buitenlandse EU-burgers (Model II) een
significant positieve invloed hebben op de werkloosheidsgraad. Het effect van de niet-EUonderdanen
is echter beduidend sterker dan het effect van de Europese onderdanen.
De literatuur voorspelt echter dat de aanwezigheid van niet-Belgen niet alleen een invloed
zal hebben op de werkloosheid onder deze groep zelf. Als we alleen de werkloosheid onder
de Belgen als afhankelijke variabele nemen (tabel 5), dan wordt deze hypothese bevestigd.
Controlerend voor mediaan inkomen en voor bevolkingsdichtheid, observeren we nog
steeds een significant positief effect tussen de aanwezigheid van buitenlanders (zowel van
buiten als van binnen de Europese Unie) en de werkloosheidsgraad onder de Belgen. Een
zekere mate van verdringingseffect is dus inderdaad verzoenbaar met deze resultaten.
So c i a l e St a a t v a n Vl a a n d e re n 2009 374