schutbladen + eerste blad.indd - Vlaanderen.be

van de werklozen. Hetzelfde verschil werd vastgesteld in een onderzoek bij ondernemingen
in de bouwsector (zie verder 3.1).
Tabel 1. Ramingen van de omvang van zwartwerk in Vlaanderen, Wallonië, België en EU-27, 2007, in %.
Vraag naar zwartwerk
Vlaanderen Wallonië België EU-27
- diensten verworven die zwartwerk veronderstellen
- goederen verworven die zwartwerk veronderstellen
- diensten en/of goederen verworven die zwartwerk
veronderstellen
Aanbod van zwartwerk
15
8
23
16
8
24
15
8
23
9
6
15
- voert zelf zwartwerk uit
als deel van totale productie
- ontvangt cash in de hand (onder tafel)
als deel van totaal inkomensvolume
- perceptie over geschatte deel van de bevolking dat
aan zwartwerk doet
Perceptie van zwartwerk
4,8
nb
5,3
nb
nb
5,3
nb
4,6
nb
nb
6
0,6
6
0,9
25,4
5
0,6
5
2,2
19,3
- pakkans zeer hoog en redelijk hoog
- verwachte sancties: normaal verschuldigde
belasting + boete
Opinie over categorieën meest vatbaar voor zwartwerk
25,6
74,4
36,6
84,6
31
78
33
60
- werklozen
- irreguliere immigranten
- zelfstandigen
nb=gegeven niet beschikbaar
42
22
18
62
19
11
47
23
16
41
23
13
Bron: European Commission (2007) en berekeningen voor de gewesten door E. Fegatilli, CREPP, ULg.
2.1.2. Nationale en regionale rekeningen
In België zijn in het verleden tal van macro-economische schattingen geweest die tot een
redelijk hoog percentage van zwartwerk leidden. Ook recente buitenlandse schattingen
op basis van indirecte methoden leveren een hoge raming op (een overzicht in Pacolet
e.a., 2007).
De Belgische nationale rekeningen bieden een goed vertrekpunt voor de inschatting van
de hoegrootheid van de informele economie. Het vertrekpunt van de constructie van
macro-economische aggregaten is te streven naar zo precies mogelijke metingen van productie,
inkomen en consumptie van de verschillende economische actoren. Zoals in de
inleiding geïllustreerd, ontsnapt een deel van de economische activiteiten aan deze registratie.
Om de economische activiteiten van deze ‘ongekende samenleving’ toch enigszins
op te nemen, wordt soms gebruik gemaakt van een schatting op een ad hoc basis. Deze
schatting neemt dan de vorm aan van een percentage van de geregistreerde activiteiten in
sommige sectoren (Pacolet & Marchal, 2003). Het Instituut van de Nationale Rekeningen
(INR) gebruikt hiervoor het begrip ‘ophogen’ en spreekt zodoende over ‘ophogingscoëfficiënten’.
Deze coëfficiënten zijn het resultaat van een schatting van de informele activiteiten
gedeeld door de geregistreerde activiteiten in een bepaalde sector. Door de officiële
341 Fo c u s - We r k