schutbladen + eerste blad.indd - Vlaanderen.be

volwasseneneducatie is algemeen geweten. Ook de gegevens in tabel 7 voor het secundair
en het hoger volwassenenonderwijs alsook voor het hoger onderwijs in het algemeen bevestigen
dit: vrouwen zijn binnen alle typen van voorzieningen telkens in de meerderheid.
De 25- tot 40-jarigen zijn het best vertegenwoordigd behalve in het Deeltijds Kunstonderwijs,
dat een groter aandeel oudere cursisten telt. In de literatuur vinden we eveneens
aanwijzingen dat ouderen minder aanwezig zijn in de educatieve systemen en bij deelname
andere patronen aanhouden (Bélanger, 1997). Met betrekking tot de nationaliteit
zijn we genoodzaakt onze cijfers wat te nuanceren. Het relatief hoge aandeel niet-Belgen
in het Deeltijds Kunstonderwijs is vooral te wijten aan de aanwezigheid van Nederlanders
uit de grensstreek. Ook aan de universiteiten bestaat de groep niet-Belgen vooral uit
Nederlanders, aan de hogescholen is het aandeel niet-Belgen sowieso heel klein. Met betrekking
tot de Centra voor Volwassenenonderwijs vermelden we dat we enkel beschikten
over Nederlandstalige vragenlijsten. We moeten ons dus bewust zijn van het feit dat
anderstaligen ondervertegenwoordigd zijn in onze steekproef.
4.1.2. Socio-economische profielen
In ons bestand valt het op dat er meer inactieven dan werklozen participeren. Dit spreekt
de Rational Choice Theorie niet tegen, omdat inactieven relatief meer participeren aan
niet-arbeidsmarktgerichte cursussen. Het aandeel inactieven bestaat in het Deeltijds
Kunstonderwijs grotendeels uit gepensioneerden, aan de hogescholen en universiteiten
gaat dit voornamelijk om voltijdse dagstudenten. Toch stellen we vast dat de groep van
werkenden het grootst is in de profielbeschrijving naar activiteitsgraad. Het inkomen van
onze universiteitsstudenten ligt het hoogst, in de laagste inkomensklasse vinden we de
meeste hogeschoolstudenten terug. Gezien het hogere aandeel werklozen en inactieven
binnen deze vorm van onderwijs is dit resultaat niet geheel verrassend. Met uitzondering
van de Centra voor Volwassenenonderwijs wordt vooral door hooggeschoolden deelgenomen
aan het formele volwassenenonderwijs. Eens te meer blijkt dus dat het Vlaamse
onderwijs geconfronteerd wordt met een Mattheüseffect.
4.1.3. Socio-culturele profielen
Bij het meten van verschillen in cultureel kapitaal hebben we ons gebaseerd op het bezoeken
van live concerten, het bijwonen van theater-, opera of balletvoorstellingen en bioscoop-
of museumbezoeken. We hebben een onderscheid gemaakt tussen cursisten die
niet of slechts sporadisch deelnemen aan dergelijke culturele activiteiten en deelnemers
die regelmatig aan cultuur participeren. In onze beschrijving voegen we, naar analogie
met Pauwels & Pickery (2007), incidentele en non-participanten samen tot één categorie
van sporadische participanten en benoemen de andere categorie als de regelmatige
cultuurbezoekers. In onze definitie zetten we regelmatig participeren dus af tegen 48,1%
deelnemers uit Pauwels & Pickery (2007). In onze survey scoren cursisten uit het Deeltijds
Kunstonderwijs het hoogst op cultuurparticipatie, waarbij we kunnen opmerken
dat culturele ontplooiing één van de hoofddoelstellingen van deze onderwijsvorm is. De
3 overige onderwijsvormen zijn goed vergelijkbaar met het resultaat zoals beschreven in
Pauwels & Pickery (2007).
Sociaal kapitaal hebben we gemeten aan de hand van lidmaatschap van een politieke
partij, een vakbond, een beroepsvereniging, een religieuze organisatie en een sportclub
of recreatieve organisatie of een liefdadigheidsorganisatie. We hebben een opdeling gemaakt
tussen deelname aan verenigingen inclusief het opnemen van een bestuursfunctie
enerzijds en een niet-deelname anderzijds. Meer dan 2 op 3 cursisten binnen alle typen
van aanbieders binnen de formele volwasseneneducatie in ons gegevensbestand blijken
naast het volgen van deze cursus ook nog sociaal actief te zijn, wat inderdaad een hogere
score is dan in Pauwels & Pickery (2007).
So c i a l e St a a t v a n Vl a a n d e re n 2009 326