schutbladen + eerste blad.indd - Vlaanderen.be

Het is bovendien duidelijk dat de hierboven geschetste sociaal-culturele trends en ontwikkelingen
slechts zeer geleidelijk verlopen en dat zij evenmin gelijktijdig dezelfde impact hebben
in alle geledingen van de samenleving (Federaal Planbureau, 2007). Er dient gewezen te
worden op de dreigende kloof tussen hoog- en laagopgeleiden (Pauwels & Pickery, 2007).
Als individuen meer verantwoordelijk worden voor het uittekenen van de eigen levensloop,
moeten zij ook over het nodige materiële, sociale en culturele kapitaal beschikken om die
verantwoordelijkheid te kunnen dragen (Geldof, 2008).
Noten
1 Traditioneel spreekt men van een recessie wanneer er tijdens minstens twee opeenvolgende kwartalen sprake
is van een negatieve groei van het bruto binnenlands product (BBP). In deze bijdrage wordt een recessiejaar
gedefinieerd als een jaar waarin het reële BBP lager is dan het jaar voordien. Er zijn immers geen regionale
rekeningen op kwartaalbasis beschikbaar.
2 Koopkrachtpariteiten zijn ruimtelijke deflatoren van het BBP waarmee tussen landen of regio’s gecorrigeerd
wordt voor prijsverschillen van goederen en diensten.
3 Met de dienstensector worden in deze bijdrage zowel de marktdiensten als de niet-verhandelbare diensten
bedoeld. De marktdiensten kunnen verder worden opgesplitst in de subsectoren ‘vervoer en communicatie’,
‘handel en horeca’, ‘krediet en verzekeringen’, ‘gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening’ en
‘overige marktdiensten’. De niet-verhandelbare diensten omvatten de subsectoren ‘overheid en onderwijs’ en
‘huishoudelijke diensten’.
4 Als vertrekpunt werd geopteerd voor het jaar 1981 (en niet 1980) omdat voor het aantal private huishoudens
en de gemiddelde grootte van de private huishoudens enkel cijfers beschikbaar zijn uit de Algemene Volks- en
Woningtelling van 1 maart 1981 (zie sectie 3.2. waar de evolutie van de huishoudens wordt afgezet tegenover
de evolutie van de bevolking).
5 Het totaal vruchtbaarheidscijfer is het gemiddeld aantal kinderen dat een vrouw zou krijgen indien de vruchtbaarheidscijfers
van het lopende jaar onveranderd blijven gelden in de toekomst.
6 Individualisering mag niet verward worden met ‘individualisme’ (Federaal Planbureau, 2007). Dat laatste
is een morele voorkeur die het belang van het individu boven dat van de gemeenschap plaatst. ‘Individualisering’
op zich is louter een concept om maatschappelijke veranderingen te duiden en wijst op de tanende
invloed van traditionele denkkaders en de toegenomen keuzevrijheid van individuen.
Bibliografie
Bassilière, D., Bossier, F., Caruso, F., Hoorelbeke, D. & Lohest, O. (2008). Vijfentwintig jaar regionale ontwikkelingen.
Een overzicht op basis van de databank van het HERMREG-model. Planning Paper 104, Brussel: Federaal
Panbureau.
Beck, U. & Beck-Gernsheim, E. (2002). Individualization, institutionalized individualism and its social and political
consequences. London: Sage Publications.
Billiet, J. (2006). Verzuiling en ontzuiling in België. In: Witte, E. & Meynen, A. (red.). De geschiedenis van België
na 1945. Antwerpen: Standaard Uitgeverij, 331-364.
Bursens, P., Helsen, S. & Van Reybroeck, E. (2003). De geringe Europeanisering van de Vlaamse politieke elites.
In: Oikos, 24 (1), 47-61.
Cantillon, B. (red.) (1999). De welvaartsstaat in de kering. Kapellen: Uitgeverij Pelckmans.
Carton, A. & Pauwels, G. (2007). Verantwoordelijkheden voor de overheid Ja! Prestaties van de overheid De
Vlaamse mening is verdeeld. In: Pickery, J. (red.). Vlaanderen gepeild! 2007. SVR-Studie 2007/2, Brussel: Studiedienst
van de Vlaamse Regering, 37-77.
Corijn, M. & Lodewijckx, E. (2009). Echtscheiding en leefvorm na echtscheiding in het Vlaamse Gewest: verschillen
naar herkomst. Een analyse op basis van Rijksregistergegevens voor volwassenen en kinderen. SVR-Rapport
2009/4, Brussel: Studiedienst van de Vlaamse Regering.
Cliquet, R.L. & Debusschere, R. (red.) (1984). Relationeel en reproductief gedrag in Vlaanderen. CBGS-Monografie
1984/1, Brussel: Centrum voor Bevolkings- en Gezinsstudiën.
Deboosere, P., Gadeyne S. & Surkeyn, J. (2008). Demografie van de gezondheid in Vlaanderen 1975-2005. In: Cantillon,
B., Van den Bosch, K. & Lefebure, S. (red.). Ouderen in Vlaanderen 1975-2005. Leuven: Acco, 44-78.
De Swaan, A. (1982). De mens is de mens een zorg. Opstellen 1971-1981. Amsterdam: Meulenhoff.
Deforche, J. & Bursens, P. (2006). Europeanisering van Vlaanderen: een evaluatie van de Vlaamse strategie in vijf
Europese beleidscases. Antwerpen: SBOV.
27 Co n t e x t