schutbladen + eerste blad.indd - Vlaanderen.be

Het ronde jaar 2000 is een goed breekpunt omdat het Vlaamse beleid vanaf dan ook meer
aandacht is gaan besteden aan het verenigingsleven en het vrijwilligerswerk. Dat blijkt
onder meer uit de beleidsnota Cultuur 2000-2004. Het is mogelijk dat de toegenomen
beleidsaandacht die is gevolgd op het wetenschappelijk onderzoek naar de functies van
het maatschappelijk middenveld, er heeft toe bijgedragen dat mensen zich meer zijn gaan
engageren in het verenigingsleven.
2.2. Meervoudige lidmaatschappen
Vanaf het jaar 1996 kunnen we het aantal actieve en bestuurslidmaatschappen meten
(tabel 11). In tegenstelling tot de hypothesen van Putnam, stellen voorstanders van de
individualiseringsthese, omwille van het grotere aanbod van vrijetijdsactiviteiten alsook
de grotere keuzevrijheid, dat mensen lid zijn van een groter aantal verenigingen, maar
dat de duur van het lidmaatschap minder lang zou zijn. Men zou meer shoppen tussen
verenigingen (Scheepers & Janssen, 2001; de Hart e.a., 2002). We beschikken slechts
over heel gedeeltelijke gegevens over de duur van het lidmaatschap en kunnen dus de
hypothese van een dubbele evolutie naar meer maar kortstondiger lidmaatschappen niet
echt toetsen. We bekijken eerst de evolutie van het aantal lidmaatschappen en proberen
daarna enig zicht te krijgen op de evolutie van de duur van het lidmaatschap bij een deel
van de bevolking.
Tabel 11.
Gemiddeld aantal actieve en bestuurslidmaatschappen per respondent (18-75 jaar) in Vlaanderen, periode
1996-2007.
Gemiddeld aantal actieve en
bestuurslidmaatschappen Standaardafwijking N
SCV 1996 0,812 1,051 1.519
SCV 1997 0,796 1,139 1.307
SCV 1998 0,604 0,816 1.430
TOR 1998 0,938 1,358 1.340
SCV 1999 0,707 1,040 1.181
SCV 2000 1,005 1,306 1.130
SCV 2001 0,940 1,252 1.325
SCV 2002 1,070 1,327 1.335
SCV 2003 0,767 1,101 1.308
SCV 2004 0,824 1,072 1.426
SCV 2005 0,847 1,073 1.408
SCV 2006 0,883 1,173 1.278
SCV 2007 0,892 1,168 1.137
Totaal (²=0,01; p=0,00) 0,850 1,154 17.124
Bron: SCV-survey, TOR-survey.
Om een duidelijker beeld te krijgen van de evolutie van het aantal lidmaatschappen, splitsen
we de tijdspanne van 11 jaar op in twee perioden, voor en na 2000. Op basis van deze
cijfers (tabel 12) zien we dat er inderdaad een significante toename is van het aantal actieve
en bestuurslidmaatschappen per lid van de bevolking, van 0,77 in de jaren ‘ 90, tot
0,90 in de periode tussen 2000 tot 2007. 6
249 Al ge m e e n - So c i a l e p a rt i c i p a t i e