schutbladen + eerste blad.indd - Vlaanderen.be

vallen worden vermeden. Het gaat hier voornamelijk over longkankersterfte bij mannen
en ischemische hartziekten bij mannen en vrouwen. Primaire preventie kan het aantal
sterfgevallen bij mannen met 25% verminderen en bij vrouwen met 13%. Ook via secundaire
preventie (vroegtijdig medisch ingrijpen) kunnen nog veel vroegtijdige sterfgevallen
worden vermeden. Bij mannen gaat het dan vooral over cerebrovasculaire aandoeningen
(25%) en colorectale kanker (23%). Bij vrouwen kan vooral borstkanker worden vermeden
(37%), gevolgd door cerebrovasculaire aandoeningen (19%) en colorectale kanker
(13%). Door vaccinatie en vroegtijdige opsporing of door een tijdige en gepaste medische
behandeling zou men in totaal 2.063 sterfgevallen bij mannen en 2.174 bij vrouwen kunnen
vermijden (Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid, 2009b).
BOX
DE KWETSBARE VLAMING
• Laagopgeleiden leven minder lang en verkeren gemiddeld 18 tot 25 jaar minder in
goede gezondheid dan hoog opgeleiden.
• Gehuwden leven gemiddeld langer dan alleenstaande, verweduwde en gescheiden personen.
• 37 % van de mensen zonder diploma of met alleen een diploma lager onderwijs heeft
een chronische aandoening. Bij de hoogst opgeleiden is dat 16%.
• Werkloze mannen en arbeiders roken beduidend meer dan bedienden, zelfstandigen
en kaderleden. Lager opgeleiden zijn minder succesvol in het stoppen met roken.
• Lager opgeleiden vertonen meer overgewicht.
• De deelname aan borstkankerscreening is lager bij vrouwen uit achtergestelde buurten
en in buurten met een hoog percentage allochtonen.
• Slechts de helft van de lager opgeleide vrouwen liet de afgelopen 3 jaar een uitstrijkje
nemen, terwijl 8 op de 10 hoger opgeleiden dat deden.
• Bij mensen met functiebeperkingen is de werkzaamheidgraad bijna 30% lager dan bij
mensen zonder functiebeperkingen. Van personen met zware beperkingen is slechts 1
op de 4 aan het werk.
• Depressieve klachten komen frequenter voor bij personen die onder de armoedegrens
leven. Hoe hoger de sociaaleconomische status, hoe minder klachten van depressiviteit
en angst. Allochtonen van Turkse en Marokkaanse herkomst lopen meer risico op
depressie- en angstsymptomen dan personen van Belgische of een andere Europese
nationaliteit. Allochtone vrouwen zijn de kwetsbaarste groep.
• Personen met de laagste sociaaleconomische status lopen 14% meer risico op gebruik
van antidepressiva dan personen met de hoogste sociaaleconomische status. Zij hebben
ook twee keer meer risico op een opname in een psychiatrische instelling.
• 63% van de zieke of invalide Vlamingen kan de uitgaven voor gezondheidszorg moeilijk
of onmogelijk in het budget inpassen.
• 1 op de 4 eenoudergezinnen in Vlaanderen moet omwille van financiële redenen het
gebruik van gezondheidszorg uitstellen of afstellen.
• Sociaaleconomisch zwakkere groepen doen relatief meer een beroep op een huisarts.
Mensen die hoger op de sociale ladder staan, wenden zich relatief meer tot een specialist,
en dit op hun eigen initiatief.
• Lager opgeleiden ondergaan 2 keer vaker een klassieke ziekenhuisopname dan een
opname in een dagkliniek. De gemiddelde opnameduur is het hoogst bij personen
zonder diploma of met enkel een diploma lager onderwijs.
• Hoe lager de sociaaleconomische positie, hoe hoger de frequentie van overlijden in
een verzorgingsinstelling (dus niet thuis), terwijl een meerderheid van de bevolking
thuis wenst te sterven.
173 Al ge m e e n - Ge zo n d h e i d