schutbladen + eerste blad.indd - Vlaanderen.be

hoogst bij de 19- tot 24-jarigen. 3 op de 4 scholieren hebben voor hun 15 jaar al alcohol
gedronken. Jongens beginnen gemiddeld op 13 jaar en 6 maanden te drinken. Bij scholieren
die regelmatig drinken, zijn significant meer jongens (33,5%) dan meisjes (18,6%). 1%
van de scholieren drinkt dagelijks alcohol. De sociale verschillen worden weerspiegeld in
het drinkgedrag. In het ASO drinkt 18,6% van de leerlingen regelmatig alcohol (minstens
1 keer in de week), in het TSO 37,7% en in het BSO 33,8% (Vlaams Agentschap Zorg en
Gezondheid, 2006). Risicovol alcoholverbruik komt voor bij 13% van de Vlaamse mannen
(>21 glazen per week) en bij 5% van de vrouwen (>14 glazen per week). Volgens de
Gezondheidsenquête 2004 vertoont 6% van de Vlamingen problematisch alcoholverbruik
(alcoholafhankelijkheid door chronisch overmatig gebruik). Dat komt beduidend meer
voor bij mannen en bij personen die geen hoger onderwijs volgden (Vlaams Agentschap
Zorg en Gezondheid, 2006).
2.1.3. Geen druggebruik
Tot eind de jaren ’60 was het gebruik van illegale drugs beperkt. Gezondheidszorg en
rechtsbedeling kregen enkel te maken met geïsoleerde gevallen van (problematisch) druggebruik,
onder meer bij kunstenaars, muzikanten en medisch personeel (morfine). In de
loop van de jaren ’90 brachten een toenemend gebruik van cannabis, een problematisch
gebruik van heroïne en later van cocaïne en XTC, processen van preventie en hulpverlening
op gang.
Volgens de Gezondheidsenquête 2004 heeft 4,6% van de 15- tot 64-jarige Vlamingen cannabis
gebruikt in het jaar voorafgaand aan de bevraging. 12% van de Vlaamse bevolking
en 21% van de scholieren hebben ooit cannabis gebruikt. Wie cannabis gebruikt, begon
daarmee tussen 14 en 16 jaar. 1 op de 100 Vlamingen is een occasionele gebruiker van
cannabis (minder dan 1 keer per week). Bij scholieren en personen die uitgaan, ligt het
regelmatige gebruik (minimum 1 keer per week) hoger en het stijgt met de leeftijd. Daarnaast
is de laatste jaren een daling merkbaar van het percentage regelmatige cannabisgebruikers
(Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid, 2006).
Het regelmatige gebruik van XTC, cocaïne, smartdrugs en speed is het hoogst bij 19- tot
24-jarigen (7%). Bij scholieren is dat verbruik veel lager: minder dan 6 op de 1.000.
Gebruik en risicovol gebruik van middelen komen het meest voor bij mannen en bij leerlingen
uit het BSO en TSO. Tussen 2000 en 2005 nam het occasionele en regelmatige
cannabisgebruik bij scholieren af. De populariteit van cannabis daalt trouwens in heel
Europa, terwijl de hulpvraag stijgt. Dat komt onder meer door een betere registratie, het
bekend raken van schadelijke gevolgen bij bepaalde kwetsbare gebruikers en bij langdurig
intensief gebruik, de uitbreiding van het behandelaanbod en meer verwijzing vanuit
justitie naar de zorgsector. In de meeste EU-lidstaten bestaan echter aanwijzingen van
een groeiend heroïneprobleem en een lichte stijging van het aantal drugsdoden.
2.1.4. Gezonde voeding en voldoende beweging
Gezonde voeding en voldoende beweging zijn basisvoorwaarden voor een gezonde levensstijl.
Wat voeding betreft, is de vaststelling dat het eetpatroon van de Vlaming sterk afwijkt
van de aanbevelingen uit de actieve voedingsdriehoek. 3 Volgens de Voedselconsumptiepeiling
van 2004 is de gebruikelijke dagconsumptie van water slechts een derde van de
aanbeveling (WIV, 2006b). Van de aanbevolen 300 gram groenten per dag eet de gemiddelde
Vlaming amper de helft en van fruit niet de helft van de aanbeveling. Voor melkproducten
haalt de gemiddelde Vlaming slechts 35% van de ondergrens van de aanbeveling.
De vleesinname is ruim anderhalve maal te hoog. Uit de overbodige restgroep (te
veel suiker en ongezonde vetten) haalt de Vlaming gemiddeld 28 % van zijn dagelijkse
So c i a l e St a a t v a n Vl a a n d e re n 2009 162