schutbladen + eerste blad.indd - Vlaanderen.be

4. Evoluties inzake inkomen, inkomensongelijkheid, inkomensarmoede en deprivatie
In deze sectie tonen wij de algemene ontwikkelingen inzake het gemiddeld beschikbaar
inkomen, het gestandaardiseerde inkomen als indicator van de economische welvaart,
de inkomensongelijkheid en de inkomensarmoede. Deze reeksen, die gebaseerd zijn op
objectieve inkomensgegevens, worden aangevuld met enerzijds de resultaten van een (erg
beperkte) index van deprivatie van goederen en diensten, en anderzijds de trend inzake
de subjectieve appreciatie van het inkomen. Uiteraard concentreren we ons op Vlaanderen,
waarbij we soms de vergelijking maken met België.
Alle inkomens zijn geïndexeerd aan de hand van de consumptieprijsindex (jaargemiddelde
van het jaar van het onderzoek) en uitgedrukt in Euro op het prijsniveau van 2005,
tenzij anders vermeld. Wij zullen meestal werken met het gestandaardiseerd inkomen van
het huishouden, als indicator van de welvaart die in ieder huishouden wordt gerealiseerd.
Deze wordt toegekend aan elk gezinslid, hetgeen betekent dat wordt aangenomen dat alle
gezinsleden gelijk delen in de levenstandaard van het gezin. Alle analyses gebeuren op
individueel niveau, waarbij zowel volwassenen als kinderen worden meegeteld.
Het beeld dat uit deze figuren naar voren komt, is er een van algemeen stijgende welvaart,
met een grote stabiliteit inzake inkomensongelijkheid en relatieve armoede. Ook de sociale
incidentie van de armoede blijft globaal dezelfde, met wel een sterke stijging van de
armoede bij de werklozen.
4.1. Beschikbaar gezinsinkomen
Figuur 2a toont dat er per gegevensbron, en dus per periode bekeken, een voortdurende
algemene reële inkomensstijging is geweest in België en Vlaanderen over de periode 1985-
2006. De stijging was bijzonder fors tijdens de jaren van hoogconjunctuur tussen 1988 en
1992. De schijnbare val tussen 2001 en 2004 heeft te maken met een wisseling van bron en
een andere inkomensmeting. Doorheen de jaren zien we ook dat de inkomens in Vlaanderen
sterker zijn gestegen dan in België. Terwijl het inkomen in 1985 in Vlaanderen en
België nog gelijk was, is er in recente jaren een duidelijke kloof ontstaan. Gezien het grote
gewicht van Vlaanderen in de Belgische cijfers, betekent dit dat de kloof met de andere
gewesten nog aanzienlijk groter is.
In figuur 2b zien we hetzelfde beeld voor het gestandaardiseerde inkomen, waarbij rekening
wordt gehouden met het aantal personen in het huishouden die van een inkomen
moeten leven, evenals met schaalvoordelen van grotere huishoudens. Over de evolutie in
welvaart, concluderen Cantillon e.a. (1999) het volgende: ‘In de ganse periode 1985-1997
ging de reële welvaart van de gezinnen er substantieel op vooruit, in de orde van 15%. Maar
deze welvaartsgroei aan de onderkant deed zich uitsluitend tussen 1985 en 1992 voor. Tijdens
de periode tussen 1992 en 1997 zagen de armere gezinnen hun reële levensstandaard
er niet meer op vooruit gaan.’ Ook hier is in recente jaren het inkomen in Vlaanderen
duidelijk hoger dan in België als geheel. In de resultaten 1994-2001 op basis van de ECHP
zien we dit verschil niet verschijnen; er zijn echter indicaties dat in de steekproef van
de ECHP voor Wallonië de hogere inkomenscategorieën oververtegenwoordigd zijn (zie
Proost e.a., 1996).
121 Al ge m e e n - In ko m e n